Përshkallëzimi i tensioneve midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Iranit pas vrasjes së gjeneralit iranian Kasem Sulejmani për shumëkënd krijoi përshtypjen se tashmë bota po shkonte drejt një lufte që mund të kishte përmasa të paparashikueshme.
Por a ekziston një konflikt real midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Iranit? Apo vetëm politikë dhe gjeopolitikë e mbushur me spektakël, që nga droni vdekjeprurës ndaj gjeneralit Sulejmani e deri tek ‘hakmarrja’ e Iranit ndaj bazave amerikane?
Pas vrasjes së gjeneralit Sulejmani, Irani premtoi se do të hakmerrej. Teherani sulmoi dy baza amerikane në Irak, duke pretenduar se kishte vrarë 80 ushtarë amerikanë.
Por, sipas presidentit Trump asnjë amerikan nuk u lëndua jo më të kishte të vdekur, siç rezultoi të ishte e vërtetë.
Kjo ka nxjerrë zbuluar edhe ‘hakmarrjen’ e Iranit, duke bërë që të mos vrasë asnjë ushtar amerikan.
A ishte kjo një manovër e dy vendeve për të shmangur një përplasje totale midis tyre dhe të forcojnë interesat e tyre politike të brendshme dhe gjeopolitike në rajonin e Lindjes së Mesme?
Kjo është pak a shumë teza që ngre edhe revista Time, e cila i referohet zhvillimeve kronologjike dhe deklaratave të zyrtarëve të të dyjave vendeve.
Megjithëse udhëheqësi Suprem i Iranit Ayatollah Ali Khamenei e cilësoi ‘hakmarrjen’ ndaj SHB-ve si një goditje në fytyrën e Amerikës, në fakt trupat amerikane ishin paralajmëruar me kohë për një sulm të mundshëm ndaj tyre.
Madje sipas Time, Irani e ka paralajmëruar Uashingtonin përmes një ambasade evropiane për sulmin e mundshëm me raketa ndaj bazave amerikane.
Gjithashtu, tre zyrtarë amerikanë theksuan se iranianët ishin të vetëdijshëm që satelitët spiunë amerikanë dhe përgjimet elektronike do t’i zbulonin sulmet e mundshme. Kjo bëri që inteligjenca amerikane të lajmëronte Shtëpinë e Bardhë dhe forcat amerikane rreth tre orë përpara se sulmet me raketa të goditnin bazën amerikane në Irak.
Time shtron edhe edhe një fakt interesant; “një oficer i lartë ushtarak amerikan vizitoi bazën ajrore Al Asad duke iu treguar ushtarëve amerikanë se ku dhe kur do të ndodhin sulmet e Iranit”, tha Ali Alfoneh, studiues në Institutin amerikan për shtetet Arabe të Gjirit, në Uashington.
“Kjo i dha hapësirë të dyja palëve për mospërshkallëzimin e konfliktit. Të dyja vendet mund të shpallin secili fitoren e tyre dhe të ecin përpara”.
Nga ana tjetër, Departamenti Amerikan i Shtetit dhe Shtëpia e Bardhë nuk pranoi të komentojë asgjë lidhur me pretendimet se kishte siguruar informacion paraprak mbi sulmet e mundshmet të Iranit.
Ndërkaq, sipas Reuters zëdhënësi i ushtrisë iraniane ka mohuar pretendimet e mediave botërore se kishte një koordinim midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe vetë Iranit për sulmin ndaj bazave amerikane, në mënyrë që të evakuoheshin ushtarët amerikanë.
Megjithëse dy vendet duken se janë të gatshme të heqin dorë nga përplasja ushtarake, ajo që ndodh në terren është tjetër realitet.
Lindja e Mesme mbetet po aq e paqëndrueshme. Vende si Bahreini, Jemeni, Siria dhe Iraku mbeten pikat nevralgjike ku mund të përplaset Irani me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Për këtë arsye, një llogaritje e gabuar mund të krijojë përsëri tensione dhe konflikt./Fjala.al/
