Koronavirus, emergjenca nuk është tani, por stresi që do vijë më pas

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Dr. Elton Kazanxhi

Jemi në emergjencë sociale mjekësore dhe sot ka shumë shqetësim, ankth dhe frikë. Në përgjithësi, mekanizmi i ankthit për të gjithë ne është një mekanizëm fiziologjik, i cili aktivizon organizmin përballë alarmit, është adaptues: deri në një nivel të caktuar na bën më të mirë, të aftë dhe më reaktivë, por nëse shkon përtej drejton organizmin në stres psikofizik,  duke shkaktuar paaftësi për të reaguar në mënyrë adekuate dhe vuajtje.

Në një situatë të tillë, njerëzit janë të frikësuar dhe ndjehen të pafuqishëm. Përballë një infeksioni, ne nuk kemi mjete, pavarësisht se shkenca dhe teknologjia janë kaq të përparuara. Për këtë arsye, në këtë rast, shkaktohet ankthi nga ankthi që shfaqet kur ndihemi të dënuar dhe pa armë.

Në këtë periudhë historike, shumë njerëz jo vetëm që janë në ankth, por vazhdimisht edhe të shqetësuar.

Ankthi është një frikë e aktivizuar sepse në nuk mund të bëjmë asgjë për të ndryshuar gjërat: jemi ballafaquar me një situatë të pakontrollueshme dhe ajo që mund të bëjmë është vetëm të aktivizojmë sjellje parandaluese dhe masa paraprake, që na sigurojnë mundësinë e infektimit.

Ndërsa ankthi edhe në luftë më bën të shqetësuar – nëse nuk shkon përtej pragut – ankthi më rrëzon, më bën të dorëzohem dhe më bën të paaftë, është një mundim i vazhdueshëm që të konsumon.

Mjekët dhe infermierët po përballen me epideminë pavarësisht se nuk ka terapi, ata punojnë shumë për të siguruar që trupi të mos i nënshtrohet virusit dhe të reagojë dhe të shqetësohet për rezultatin e pacientit individual.  Përpara njerëzve me shëndet të kompromentuar ata tashmë e dinë se kush do t’ia dalë dhe kush jo.

Kjo bën ndryshimin. Ata tashmë e dinë që ndihma e tyre  rrezikon të mos jetë e mjaftueshme. Menaxhimi i këtij ndërgjegjësimi është i vështirë: mjekët për fat të keq kanë mbetur vetëm dhe shpresojmë që ata mos të kenë nevojë të vendosin kë të trajtoni dhe të cilin jo.

Mjekët dhe punonjësit e shëndetit nuk janë të përgatitur për këtë, ata nuk kanë trajnime psikologjike në kurrikulën e tyre, për të gjithë menaxhuar emocionet e tyre dhe momentet kritike.

Cilat do të jenë efektet psikologjike të mesme dhe afatgjata për mjekët dhe profesionistët e kujdesit shëndetësor?

Ne mund t’i dallojmë në dy kategori punonjësit e shëndetit që përballen me këtë emergjencë: ata që janë të aftë të thithin goditjet që do të shfaqen edhe më të fortifikuara, dhe ata që nuk janë në gjendje të mbajnë një ngarkesë kaq të rëndësishme, saqë do të dalin të masakruar psikologjikisht.  Për këtë arsye, ne duhet të ofrojmë mbështetje psikologjike për ata që punojnë në vijat e frontit tani, në urgjencë. Ata ende nuk e ndiejnë atë që po ndiejnë, do ta vërejnë atë më vonë. Plagët e luftëtarit ndjehen pasi beteja të mbarojë.

Lexo edhe :  Jemi më të lirë apo më të vetmuar?

Mund të flasim për Burnout?

Sindroma e rraskapitjes psikofizike dhe shkëputjes emocionale ka rolin e saj  ajo e çon personin deri sa të digjet emocionalisht. Burn out, ky nuk është rasti për mjekët tanë që po punojnë me pasion, nuk ka shkëputje, ftohtësi ndaj pacientit, është e kundërta. Në këtë periudhë, mjekët po demonstrojnë vetëmohim, dhe për këtë arsye nuk do të flas për djegie, është një term i gabuar dhe jo i duhur për të treguar urgjencën nga koronavirusi. Këtu kemi një mbingarkesë emocionale: përveç përpjekjes aktuale me ndërrime të pafundme për mjekë, infermierë dhe punonjës të shëndetit dhe llojeve të ndryshme, nga njëra anë ekziston stresi emocional që si qenie njerëzore një mjek  po përjeton në këtë tragjedi, flasim në kuptimin e plotë të impotencës që mund të shpërthejë, dhe nga ana tjetër faktin se duhet të marrësh edhe vendime të rëndësishme.

Ne duhet të sigurohemi që të jemi të pajisur për të ndihmuar njerëzit që e kanë kaluar këtë sepse ata do të kenë pothuajse të gjitha çrregullimet pas traumatike, veçanërisht subjektet e dobëta, ata do të kenë një sëmundje post traumatike jo nga një traumë e vetme, por nga një radhitje të traumave të shumta komplekse. Në këtë moment, gjëja e rëndësishme është pikërisht të kesh njerëz që janë në gjendje të japin mbështetje psikologjike terapeutike për ata që fillojnë të kenë shenja të tilla.

Nëse presim që kjo të arrijë vetëm sipas kërkesës, rrezikojmë të arrijmë në shumicën e subjekteve kur ata tashmë kanë zhvilluar një patologji më të rëndësishme. Do të ishte e dobishme për ta bërë këtë tashmë por kjo përplaset me botën e mjekësisë në të cilën jetojmë, në të cilën akoma sot nënvlerësojmë pasojat emocionale të gjërave dhe fuqinë e të folurit.

Përkundrazi, këshillimet psikologjike për mjekët tashmë duhet të aktivizohen në spitale. Misioni i mjekut është të shpëtojë jetë, por njeriu duhet të jetë i kujdesshëm edhe kur misioni  mbaron sidomos kur kemi të bëjmë me raste emergjenciale.

*Dr. Elton Kazanxhi Psikolog – Specialist në Psikotraumatologji Themelues i “EMDR ALBANIA & EMI ITALY”

Ancona 20 Mars 2020

Të fundit

Pas Belerit dhe Goros, ja kush do ta drejtojë bashkinë e Himarës ( EMRI )

Pas tensioneve të larta dhe debateve, mbledhja e Këshillit Bashkiak të Himarës dhe pasi u shty për në orën...

Si ta kuptosh nëse je i/e mirë në shtrat?

Si fillim, ekspertët theksojnë se trajtimi i seksit si një akt ku ka rëndësi performanca mbi gjithçka është shumë e gabuar sepse largon vëmendjen...

Analiza: Ja si mund të ndihmojë Shqipëria Ukrainën në përballimin e sulmeve ruse

Në muajin shkurt presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky i kërkoi Ballkanit Perëndimor të prodhojnë bashkërisht armatime. A mund të ndihmojë rajoni dhe a janë në...

Një në tre gjermanë i pakënaqur me ndryshimin e orës

Në Gjermani vetëm një e treta e qytetarëve besojnë se kalimi në orën verore ka një ndikim negativ në shëndetin e tyre, sipas një...

Kur do të zhvillohet/ Shtyhet mbledhja për zgjedhjen e drejtuesit të ri të Himarës

Është shtyrë mbledhja për zgjedhjen e drejtuesit të ri të Himarës pas tensioneve të krijuara në mbledhjen e Këshillit Bashkiak. Përplasjet në sallë erdhën pasi...

Lajme të tjera

Web TV