“Trend”/ Industria e madhe e modës bllokohet nga COVID-19

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Çfarë po ndodh me botën e modës që ka futur në krizë dhe miliona njerëz që mbaheshin nga industria e veshjeve

Nga Alessia Selimi

Pandemia Covid-19 ka ndalur ritmin e modës. Stilistë, gazetarë dhe avokatë të modës listojnë një sërë ndryshimesh që do të donin të shihnin, në vazhdën e ndryshimeve që pritet të ketë kjo industri, e cila është përgjegjëse për 10% të emetimeve globale të dioksidit të karbonit. Duke patur parasysh krizën pandemike, diskutimi shtrohet konkretisht për mënyrën se si të krijohet një model më etik dhe më pak të dëmshëm për mjedisin.

Industria ka pësuar mjaft plasaritje. Punëtorët e veshjeve, sikurse në Bangladesh, po përballen me varfëri pasi markat me emër të madh po anulojnë porositë e tyre. Kësisoj,  njerëzit e modës janë duke e marrë këtë ndërprerje si një mundësi për të rivlerësuar drejtimin e udhëtimit.

Aditi Mayer, avokate e qendrueshme e modës dhe gazetare: Është një moment unik sepse konsumatorët po kushtojnë vëmendje

Koronavirus po ekspozon të çara në sistemin tonë. Ndërsa biznesi po ndryshon, punëtorët e veshjeve në Los Angeles, ku unë banoj dhe jetoj, po përballen me rrethana unike. Shumica fiton mesatarisht 6 dollarë në orë dhe përballen me pasiguri ushqimore, si dhe me pamundësi për të paguar qiranë e banesave, shërbimet komunale dhe faturat e tjera për shkak të humbjes së të ardhurave. Megjithatë, kërkesa e vazhdueshme për respiratorë, do të thotë që shumë fabrika mbeten të hapura.

Shumë punëtorë po lundrojnë në kushtet e dobëta të fabrikave me të cilat do të përballeshin ѯdo ditë tjetër. Pisllëku dhe ventilimi i pakët po e rëndojnë rrezikun e sëmundjes. Diku tjetër në botë, ne po shohim që markat kryesore tërhiqen nga urdhrat duke përdorur kushtet kontraktuale. Bëhet fjalë pikërisht për marka si H&M, Zara, Target dhe C&A.

Punëtorët e veshjeve janë zemra e industrisë së modës, por trajtohen keq dhe shpesh vijnë nga komunitetet më të margjinalizuar. A kam shpresë se zinxhiri i furnizimit do të vlerësohet pasi gjithçka të ketë përfunduar? Nga njëra anë, shumë prej nesh kanë thënë të njëjtën gjë për vite me radhë. Por, ka një valë ndryshuese. Është një moment unik sepse konsumatorët po i kushtojnë vëmendje riorientimit të marrëdhënies sonë me konsumin. Qeveritë dhe korporatat po provokojnë greva dhe punëtorët e rrobave po vazhdojnë të rezistojnë, si gjithmonë.

Tani është koha për të rizgjuar sistemet e reja. Po e sfidoj veten time dhe të tjerët- përtej këtyre sistemeve që ne po i kritikojmë, le të propozojmë alternative. Ekziston një solidaritet domethënës transnacional që mund të bëhet tani, nga Los Angeles, nga Bangladeshi.

Dana Thomas, gazetare e Fashionopolis: Çmimi i modës së shpejtë dhe e ardhmja e veshjeve: Markat duhet të bëhen me të vërtetë globale

Shpresa ime për të ardhmen është që markat e modës mund të bashkojnë zinxhirët e furnizimit, në mënyrë më transparente. Shumë marka kanë thënë prej kohësh se arsyeja që ata kontraktojnë me fabrika në vende të tilla si Bangladeshi, Vietnami dhe Kamboxhia është të heqin punëtorët nga varfëria. Megjithatë, shumica e këtyre markave kanë anuluar porositë e tyre dhe kanë kërcënuar të ndalojnë pagesat edhe për veshje të përfunduara, ndonëse kanë para. Kështu,  ata po i hedhin këto vende në shkrirje ekonomike.

Me mbylljen e fabrikës dhe punëtorët e mërzitur, tani është koha për të zëvendësuar makinat e vjetra me sisteme të reja, më të bukura, më të pastra dhe më të sigurta. Unë shpresoj se markat do të drejtojnë dhe se do të ketë disa afarizma, rimodelim dhe mbrojtje të drejtë, sepse do të vazhdojmë të kemi kriza si kjo dhe zinxhirët e furnizimit janë sisteme të tilla të balancuara delikate; si domino, nëse dikush bie poshtë, të gjitha shkojnë poshtë.

Markat nuk duhet të jenë aq të prekshme. Ato duhet të bëhen më të pavarura dhe, në një kuptim, me të vërtetë global. Ju i keni prodhimet tuaja të ndarë në tre pjesë të botës; disa janë larg, disa janë afër. Sjellja e disa shtëpive prodhuese  në vendet tuaja, s’është veçse avantazh i madh për lokalizimin. Por më shumë se kaq, kompanitë duhet të marrin përsipër përgjegjësinë e kujdesit për punëtorët dhe të sigurohen që gjithçka është me burim të pastër.

Rahemur Rahman, stilist për meshkuj: Dy koleksione në vit janë të mjaftueshme

Ne po diskutonim para koronavirusit nevojën për të ndaluar dhe rivlerësuar. Por askush nuk do të ndalet vullnetarisht, sepse bëhet fjalë për biznes. Megjithatë, pandemia Covid-19 na ka detyruar të ndalemi dhe madje konglomerate të mëdha si LVMH po mendojnë: Çfarë nënkupton tani moda? Kjo do të bëjë që stilistët të shohin introspektivisht dhe të mendojnë: Sa veshje do të më duhet të prodhoj?

Kam shpresë se koronavirusi do të na lejojë të ripërcaktojmë orarin e modës. Unë po flisja me Patrick McDoëell, Bethany Ëilliams dhe stilistë të tjerë të rinj në Londër për të hequr dorë nga të gjitha gjërat që duhej të prodhonim. Dy koleksione në vit janë të mjaftueshme, por për t’u arritur në këtë pikë do të duhet një përpjekje ndërkombëtare.

Koronavirusi po shtyn këdo dhe gjithçka në internet dhe platformat online po u japin njerëzve që potencialisht nuk do të kishin pasur shumë fjalë, thënie masive. Askush nuk po shkon në javën e modës, por Ahluëalia sapo prezantoi koleksionin e veshjes në Instagram.

Lexo edhe :  “Shqipëria ka nevojë për zgjedhje të lira”, Bardhi takon raporteren për Shqipërinë në PE

Celine Semaan, projektuese, avokate dhe shkrimtare: Sistemit që po lulëzojnë janë ato që janë ndërtuar rreth komunitetit

Fatkeqësisht u bë një tronditje si kjo për kompanitë që të hapnin sytë dhe të shohin që sistemet që ata kanë ndërtuar rreth fitimit dhe rritjes mund të shkërmoqen lehtësisht; nuk ka asnjë rezistencë dhe shitja me pakicë po goditet me të vërtetë fortë. Ndihet sikur gjithçka po bëhet transparente, kështu që mund të shqyrtohet dhe ridizajnohet. Duhet ta vendosim shëndetin e ekosistemeve tona në zemër të sistemeve tona të biznesit. Kjo do të thotë të dizajnoni sisteme nga një perspektivë njerëzore, e përqendruar në komunitet sesa nga ai që është i përqendruar në fitim, siç kemi tani me kapitalizmin.

Të gjithë mund të mësojnë shumë nga miratimi i një modeli biznesi më elastik; për shembull, bizneset e ndërtuara tashmë rreth një mentaliteti të ngadaltë të modës dhe një rritje të qëndrueshme, siç është Eileen Fisher, nuk po preken nga kjo stuhi. Sistemet që po lulëzojnë janë ato që u ndërtuan rreth komunitetit, planetit, mirësisë dhe ekosistemeve.

Ne kemi nevojë për të hartuar një model që nuk prodhon më shumë sepse një sistem mbi konsum nuk mund të zgjasë. Ka shumë sindikata që po formohen, të tilla si në Everlane, dhe ka një solidaritet në rritje midis punonjësve nëpër kompani. Tani për tani ne po shohim se veprimi kolektiv nuk është aq i vështirë.

Orsola de Castro, bashkëthemeluese e Fashion Revolution: Është një mundësi e mirë për të prishur hegjemoninë

Industria e modës po përballet me një krizë masive, por pas një periudhe kufizimi ne priremi sërish drejt tepricës. Unë parashikoj që do të ketë një kthim në biznes si zakonisht – dhe disenjatorët e rinj do të kenë nevojë për mbështetjen tonë. Por shpresoj gjithashtu që të ndalemi dhe të kuptojmë se nuk kemi nevojë domosdoshmërisht për 12 palë xhinse. Po ashtu shpresoj të vlerësojmë  konceptin e blerjes më pak dhe ndoshta blerjen me çmim më të lirë. Është një një mundësi e mirë për të thyer hegjemoninë e djemve të mëdhenj, se Zara dhe H&M me të vërtetë po bëjnë atë që thonë se po bëjnë.

Pothuajse të gjithë janë bërë ekspert për koronavirusin, kështu që pse të mos bëheni ekspert për modën e qëndrueshme?

Aja Barber, gazetare mode: Dua të kthehem në një botë të modës post-të shpejtë

E ardhmja në të cilën dua të jetoj është ajo ku ne të marrim kohën tonë për blerjet dhe vendime më të konsideruara për shpenzimet tona; duke vendosur me kujdes nëse  vërtetë kemi nevojë për x veshje dhe nëse prodhuesi pasqyron vlerat tona. Në thelb dua të kthehem në një botë të modës post-të shpejtë. Kompanitë që kanë përdorur punë joetike dhe praktika të paqëndrueshme duhet të korrigjojnë plotësisht çështjet e tyre ose të largohen. Ekonomia është delikate por besoj që mbështetja e bizneseve të vogla me etikë në thelbin e tyre do të jetë mënyra për ta nxjerrë veten nga kjo rrëmujë dhe për të rindërtuar një industri të modës ku mund të besojmë të gjithë. Bllokimi ka qenë një thirrje gjigande zgjimi për industrinë. Ajo që ne bëjmë tjetër është po aq e rëndësishme

Stephanie Shepherd, avokate mode dhe bashkëthemeluese e Future Earth: Ajo që unë shpresoj po ndodh tashmë

Unë besoj se kjo pandemi na ka bërë të kuptojmë se në vend se të kërkojmë gjëra materiale, ne kemi gjetur vlerë në lidhjen njerëzore më shumë se kurrë. U desh një pandemi për shumë prej nesh që të shihnin sistemin e thyer pas sendeve tona: një sistem që thotë se punëtorët thelbësorë duhet të na mbajnë të sigurt dhe të ushqyer, por pa pajisje mbrojtëse personale, sigurime ose paga të mira; një sistem që lejon ndihmat e korporatave të mëdha në kurriz të planetit tonë, ajrit të pastër dhe shëndetit tonë. Lista vazhdon.

Megjithatë, në mes të kaosit dhe padrejtësive, ne po shohim se individë dhe bizneset e vogla mbushin boshllëqet – nga bërja ose sigurimi i PPE, ventilatorëve dhe testeve, deri tek lëvizjet në internet si #payupfashion. Bota ku ne jemi pas po shpaloset pikërisht para nesh. Ajo për të cilën unë shpresoj tashmë po ndodh: transparenca, ndërlidhja dhe lulëzimi njerëzor, të cilat janë të gjitha integrale për ndërtimin e një ekonomie rrethore.

Cecilie Thorsmark, CEO e javës së modës në Kopenhagë: Mbështetni markat të cilat janë autentike, gjithëpërfshirëse, transparente dhe të drejtuara nga qëllimi

Shpresa ime është që ne do të shohim një zhvendosje të vlerave dhe sjelljes së konsumatorit. Ne shpesh flasim për fuqinë e konsumatorit për të ndryshuar industrinë e modës për mirë dhe tani është me të vërtetë shansi. Ndërsa ishim në karantinë duke përjetuar një krizë globale me kosto shkatërruese ekonomike dhe sociale, shpresoj se të gjithë kemi pasur një thirrje zgjimi përsa i përket asaj që ka vërtet rëndësi.Sa i përket modës, shpresoj se kjo do të thotë të keni një vlerësim shumë më të madh për modën që është e drejtuar nga vlera; duke mbështetur markat të cilat janë autentike, gjithëpërfshirëse dhe transparente./ Fjala.al

Të fundit

Skema e re për vitet e punës/ Vështirësitë e pagesave me bankën për pensionet

Një pensionist që merr aktualisht 9.600 lekë pension mujor, me shtesën 5 për qind që do të aplikohet do...

“Të bashkojmë forcat”/ Rama: Procesi i integrimit në BE kërkon dije të reja

Kryeministri Edi Rama nga mbledhja e Këshillit Ekonomik Kombëtar që po mbahet këtë të enjte theksoi se procesi i integrimit në BE kërkon dije...

Instagram me ndryshime të reja, fillon të kufizojë “përmbajtjen politike”

Kompania Meta ka nisur të praktikojë një opsion të ri në Instagram dhe Treads, i cili është kufizimi i “përmbajtjes politike”. Firma njoftoi lançimin e...

Meta jep lajmin e mirë: Do rriten pagat për sektorin publik, ja kategoritë që përfitojnë

Qeveria pritet të miratojë gjatë javës së ardhshme detajet në lidhje me instrumentin e Garancisë Sovrane për sektorin e industrisë përpunuese fason. Kjo gjë...

Vënia në pranga dhe dorëheqja e Goros, OMONIA ngre pikëpyetjet për pronat në Himarë

Komuniteti grek në Shqipëri, OMONIA ka reguar pas arrestimit dhe dorëheqjes së kryebashkiakut në detyrë të Himarë, Jorgo Goro. Në deklaratën e tyre, thuhet se...

Lajme të tjera

Web TV