Gratë shtatzëna, a do ta bëjnë vaksinën kundër Covid-19?

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Ndërsa vaksina e shumëpritur e koronavirusit po shpërndahet, tashmë  është e qartë se jo të gjithë do të kenë akses. Për gratë shtatzëna dhe ato me gji, kjo qasje do të varet nga vendi ku ato jetojnë.

Provat klinike për vaksinën Pfizer-BioNTech nuk përfshijnë as gra shtatzëna dhe as në gji dhe kompania ka thënë se të dhënat e disponueshme deri më tani janë “të pamjaftueshme” për të përcaktuar rreziqet që mund të sjell vaksina për shtatzëninë.

Në MB, kjo mungesë e të dhënave ka bërë që rregullatorët të përjashtojnë gratë shtatzëna dhe ato me gji nga programet e vaksinimit. Në SHBA vendimi u është lënë në dorë vetë këtyre grave.

Çfarë thonë të dhënat?

Deri më tani, nuk thonë shumë. “Nuk kishte asnjë të dhënë,” tha Dr Ruth Faden, një bioetikist në Universitetin Johns Hopkins, i cili është i specializuar në të drejtat dhe shëndetin e grave shtatzëna. Nuk ka asnjë sugjerim që vaksina është e rrezikshme për gratë shtatzëna dhe ato që ushqejnë të vegjlit me gji, thjesht nuk ka informacion të mjaftueshëm.

Pfizer ka thënë se ndoqi udhëzimet e Administratës Amerikane të Ushqimit dhe Barnave në lënien jashtë provave klinike të grave shtatzëna dhe gjidhënëse. Këto gra nuk do të përfshihen në provat klinike derisa kompania të përfundojë të ashtuquajturat studime Dart (toksiciteti i zhvillimit dhe riprodhimit), të kryera shpesh në kafshë.

Ekspertët thonë se ky është zakon. “Në kohë jo pandemike, nëse po flisni për një vaksinë të re, njerëzit më të arsyeshëm që janë të përkushtuar për të përparuar interesat e grave shtatzëna dhe pasardhësve të tyre do të thoshin se nuk duhet të përfshijmë gratë shtatzëna” në provat e hershme klinike, tha Dr. Faden. “Nuk mund t’i vendosësh që në fillim”.

Në bioetikë, gratë shtatzëna përshkruhen si “një popullatë komplekse”, tha Dr Faden. “Askund tjetër nuk keni dy njësi në të njëjtën kohë, të dy janë objekt shqetësimi moral. Dhe në përgjithësi, askush nuk kujdeset më shumë për mirëqenien e pasardhësve sesa gruaja shtatzënë. Pyetja e parë që zakonisht bëhet është, a do të jetë e sigurt kjo për foshnjën time?” tha ai.

Por vendimi për të lënë gratë shtatzëna jashtë provave klinike është më i komplikuar në mes të një pandemie. “Ne jemi në një pozicion të vështirë”, tha Dr Emily Stinnett Miller, një obstetre në Universitetin Northëestern dhe një anëtare e task forcës Covid-19 të Shoqatës për Mjekësinë e Nënës dhe Fetusit. “Ata duhet të marrin vendime kritike shpejt dhe ka pro dhe kundër për përfshirjen dhe përjashtimin. Ne nuk kemi të dhëna për të marrë këto vendime klinike që duhet të marrim”, tha Dr Miller.

Pse ndryshojnë Britania e Madhe dhe SHBA?

Të ballafaquar me të njëjtën mungesë të të dhënave, MB dhe SHBA janë të ndara në përgjigjen e tyre.

Mbretëria e Bashkuar ka marrë rrugën më të kujdesshme. Në faqen e saj të internetit, Shëndeti Publik Anglez tha se ndërsa provat “nuk ngrenë shqetësime për sigurinë në shtatzëni”, agjencia “dëshiron të shohë më shumë të dhëna jo-klinike” përpara se të përfundojë këshillat e saj për shtatzëninë.

“Meqenëse provat specifike klinike të vaksinave Covid-19 për gratë shtatzëna nuk janë kryer ende, nuk ka prova të mjaftueshme për të rekomanduar përdorimin rutinë të vaksinave Covid-19 tek gratë shtatzëna ose gjidhënëse”, tha Dr Edward Morris, president i Kolegjit Mbretëror i Obstetërve dhe Gjinekologëve (RCOG).

Lexo edhe :  Katër pije që ju ndihmojnë të flini më mirë

Ekspertët në SHBA shkuan në një mënyrë tjetër, duke ua lënë vendimin e vaksinimit grave shtatzëna dhe gjidhënëse. “Ekspertët arritën në një pikëpamje konsensusi se besueshmëria shkencore e dëmit nuk ishte atje,” tha Dr Faden. Por ata paralajmëruan se kjo nuk do të thotë zero.

Provat e vaksinave Covid mund të kenë ndodhur me shpejtësi marramendëse, por ato nuk kanë kapërcyer asnjë hap, kanë thënë rregullatorët në SHBA dhe miratimi jepet vetëm kur një vaksinë është e sigurt dhe efektive.

Ku përjashtohen gratë shtatzëna?

Në të dy vendet, gratë shtatzëna dhe gjidhënëse do të duhet të presin për më shumë informacion para se të marrin një rekomandim më të qartë për vaksinën. Rezultatet paraprake nga studimet e toksicitetit të zhvillimit dhe riprodhimit të Pfizer priten në fund të vitit. Sapo të përfundojnë këto studime, kompania mund të zgjerojë provat e saj klinike për të përfshirë gratë shtatzëna. Ka edhe një grup grash që mbetën shtatzënë ndërsa ishin në mes të gjykimit të cilat do të monitorohen gjatë shtatzënisë së tyre.

Kolegji Mbretëror i Obstetërve dhe Gjinekologëve i ka kërkuar qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar të financojë studime kërkimore mbi vaksinën dhe përshtatshmërinë e saj për gratë shtatzëna dhe gjidhënëse. Gjithashtu të dhëna do të mblidhen edhe nga gratë shtatzëna dhe gjidhënëse në SHBA që zgjedhin të marrin vaksinën në muajt e ardhshëm. Kjo do të vijë e para nga punonjësit e kujdesit shëndetësor të vendit – ndër të parët në SHBA që kanë të drejtë vaksinimi – rreth 330,000 prej të cilëve vlerësohet të ketë edhe shtatzënë ose me gji.

“Do të na duhet të kryqëzojmë gishtat që këto të dhëna… do të lejojnë një rekomandim të qartë dhe të plotë mbi shtatzëninë,” tha Dr Faden.

Ndërkohë, disa gra shtatzëna dhe gjidhënëse thonë se do ta shmangin vaksinën.

Joanna Sullivan, 35 vjeç, e cila jeton në jugperëndim të Ohajos, po pret fëmijën e saj të parë në qershor. Ajo nuk ka në plan të bëjë vaksinën derisa të lindë.

“Nuk di për asnjë lloj ndërlikimi dhe duke qenë e para, duke qenë më e vjetër, ekziston rrezik më i lartë”, tha ajo. Dhe ndërsa do të ishte “e dobishme” të shihet se si reagojnë gratë e tjera shtatzëna, zonja Sullivan tha se ajo ka të ngjarë të mos e bëjë.

Në Gloucestershire, Angli, Amy Collender, 34, tha se ajo mund ta bënte vaksinën gjatë dhënies së gjirit, por vetëm tani që djali i saj është gati dy vjeç. “Nëse do të kisha një fëmijë të porsalindur, nuk do ta bëja”, tha ajo dhe nëse do isha shtatzënë, përsëri do të hiqja dorë nga vaksinimi.

Dhe të dy gratë thanë se ndërsa do të donin më shumë informacion, ato nuk do të dilnin vullnetare për të marrë pjesë në një provë klinike.

“Unë e kuptoj pse nuk kishte njerëz shtatzënë për të bërë testimin e vaksinës,” tha zonja Sullivan. “Kush dëshiron ta vërë në rrezik fëmijën e tij?”

Sipas Dr Faden, vaksinimi i suksesshëm kundër Covid-19 do të thotë që duhet të përfshihen edhe gratë shtatzënë dhe gjidhënëse. Ne nuk mund të kemi një vaksinë efektive kundër kësaj pandemie nëse nuk kemi një vaksinë që mund ta marrin edhe gratë shtatzëna, përfundoi ai.

Burimi: bbc.com

 

Të fundit

Shtatzënia përshpejton plakjen, por ja çfarë ndhodh pas lindjes

Ndryshimet e thella fizike, hormonale dhe kimike që lidhen me shtatzëninë mund të bëjnë që ora e plakjes të kthehet më...

“Eglën e njoh shumë mirë…”/Hygerta Sako zbulon detaje për banoren jashtë shtëpisë së BBV

ot e ftuar në emisionin “Big Brother Radio” ka qenë gazetarja Hygerta Sako, për të bërë një analizë të lojës së banorëve dhe për...

Aktiviteti elektoral i presidentit Biden me ish-presidentët Obama e Clinton,shënon rekord

Shuma e dhurimeve është një demonstrim i mbështetjes së demokratëve për presidentin Biden në një periudhë kur anketimet vazhdojnë të tregojnë nivele të ulëta...

Ngacmimet nga interneti/ Tirana në vend të parë për numrin e denoncimeve

Bullizimi dhe dhuna përmes rrjeteve sociale po përhapet edhe në qytete të vogla. Kuçova, është qyteti i dytë pas Tiranës që ka raportimet më...

“Plas lufta” në burgjet e Ekuadorit/ Shkaktohen trazira, qindra të vrarë në pak kohë

Ky lajm u njoftua nga qeveria, ku zëvendësministri i sigurisë Lyonel Calderon tha se numri ishte i përkohshëm, pasi do të bëjnë një shqyrtimi...

Lajme të tjera

Web TV