Bronkiti akut zhvillohet shpesh gjatë periudhave të sëmundjeve virale akute, si influenca apo i ftohti i zakonshëm. Virusët janë shkaktarët më të shpeshtë të rasteve me bronkit akut.
Duke qenë se shumica e këtyre infeksioneve, vjen nga frekuentimi i jetës kolektive, rekomandohen frekuentimi i mjediseve të ajrosura, të pastra, dhe një jetë aktive me aktivitet fizik të përshtatshëm për moshën dhe ushqyerje e pasur
Bronkiti është sëmundje e rrugëve të frymëmarrjes, e cila shkakton inflamim (pezmatim) të membranës së mukozës së rrugëve bronkiale në mushkëri. Meqë membrana e irrituar gungëzohet dhe bëhet më e trashë, kjo i ngushton ose i mbyll rrugët e vogla të frymëmarrjes në mushkëri, duke sjellë periudha kollitjesh që mund të shoqërohet nga gëlbazë dhe vështirësi në frymëmarrje.
Simptoma të tjera të bronkitit janë edhe tharja e fytit, lodhje, rrjedhje hundësh, kongjestion nazal, temperaturë, dhimbje pleurale dhe dobësi trupore.
Grupmoshat më të prekura janë ato ku dhe imuniteti është më i dobësuar, si: fëmijët, të moshuarit, personat me sëmundje kronike, veçanërisht sëmundje pulmonare.
Sëmundja
Bronchitis ku zakonisht trachea është e përfshirë, ç’ka e bën të jetë më korrekt përdorimi i termit TRACHEOBRONCHITIS, është i lidhur me gjendje të tjera të njëkohshme ose paraprirëse të rrugëve të sipërme të frymëmarrjes. Përkufizohet si inflamacioni akut i rrugëve të poshtme të frymëmarrjes, nga agjentë të ndryshëm infeksiozë, ku kontribuesit më të fuqishëm deri 80% të rasteve, janë viruset.
Por edhe pse parimisht infeksionet e rrugëve të poshtme respiratore janë virale, shqetësimi kryesor i punonjësve të shëndetit është nëse infeksioni bakterial është i pranishëm, qoftë si një problem fillestar apo një komplikacion i sëmundjes virale.
Simptomat
Shumica e infeksioneve të rrugëve të poshtme të frymëmarrjes, të shkaktuara nga viruset, vijnë 3 – 4 ditë pas shenjave të prekjes së rrugëve të sipërme të frymëmarrjes si temperaturë e vogël, teshtima e rrjedhje hundësh, lotim të syve. Ato mund të paraqiten të lehta deri të moderuara, fillimisht me kollë të thatë dhe ngacmuese, që mund të shkaktojë dhe të vjella sidomos në fëmijë të vegjël, më pas kolla bëhet produktive dhe sekrecione të nxjerra me kollë, ndryshojnë ngjyrë nga të qarta në të ngjyrosura.
Brenda pak ditësh, gëlbaza pakësohet dhe zbardhet, kolla rrallohet deri në zhdukje. Kjo është ecuria natyrale që një Tracheobronchitis akut në fëmijë të shëndetshëm dhe zgjat deri në dy javë. Nëse një devijim i menjëhershëm nga kjo ecuri ndodh, duhet kërkuar mundësia e një mbi infeksioni mikrobik.
Bronkiti akut
Bronkiti akut zhvillohet shpesh gjatë periudhave të sëmundjeve virale akute, si gripi apo i ftohti i zakonshëm. Viruset janë shkaktarët më të shpeshtë të rasteve me bronkit akut (rreth 90%), viruset më të shpeshta, janë: rhinoviruset, coronaroviruset, adenoviruset, virusi i parainfluences, virusi sincytial respirator, influenca.
Bakteret janë shkaktarë më të rrallë (rreth 10%) dhe kryesisht mycoplasma pneumonia, chlamydophilia pneumonia, bordetella pertussis, streprocoçus pneumonia edhe haemophilus influenza.
Trajtimi dhe parandalimi
Ecuria natyrale e pa komplikuar e kësaj sëmundje, është e mirë dhe shumica e të sëmurëve pediatrikë përmirësohen pa një mjekim specifik. Lagështia e mjedisit, ushqyerja e kujdesshme dhe rehidrimi, janë këshillat më të zakonshme që ne japim. Duke qenë se shumica e këtyre infeksioneve vjen nga frekuentimi i jetës kolektive, rekomandohen frekuentimi i mjediseve të ajrosura, të pastra, dhe një jetë aktive me aktivitet fizik të përshtatshëm për moshën dhe ushqyerje e pasur.
Inflamacioni kronik
Ndryshe nga të rriturit, entiteti i ndarë Tracheobronchitis Chronic nuk qëndron për moshën pediatrike. Kolla rekurente produktive apo e përsëritur, që është tregues i inflamacionit kronik të rrugëve të poshtme të frymëmarrjes, tregon për një sëmundje të mushkërisë apo sistemike dhe gjithmonë meriton vlerësim nga mjekët pneumoalergolog pediatër.
Fëmijët që vuajnë nga këto shqetësime, pra kollë e përsëritur, gëlbazë e shtuar, duhen vlerësuar për një numër sëmundjesh si asthma, deficite imunitare, anomali anatomike të traktit të frymëmarrjes fibroza kistike, dizkinezia ciliare, infeksione të rrugëve të sipërme, ekspozimi ndaj tymit të duhanit.
Këshilla që jeper për rastet e kollës recurrente është prezantimi në kohë i problemit punonjësve të shëndetit që do të ofrojë qasjen diagnostike në kohë.
Mjeku
Kur duhet të paraqitemi te mjeku? Duhet drejtuar tek mjeku në rast të temperaturës së lartë që nuk bie me masat e marra në shtëpi, ethe dhe kollë produktive me sputum me ngjyrë të verdhë, jeshile, me rrema gjaku, marrje të frymës. Kujdes më i madh (dhe për rrjedhojë një vizitë sa më e shpejtë tek mjeku), duhet treguar nëse personi është fëmijë, i moshuar, me sëmundje kronike, veçanërisht sëmundje pulmonare./Bl.Ba/Fjala.al
