Kur jemi më shumë se tre javë pas pushtimit rus në Ukrainë, vendet perëndimore po ashpërsojnë sanksionet ndaj oligarkëve dhe miliarderëve rusë. Frobes shkruan, se deri më tani vendet perëndimore kanë çregjistruar 18 avionë rusë privatë. Avionët kanë qenë në pronësinë e oligarkëve rusë, përfshirë Alisher Usmanov dhe Presidentin e Chelseat Roman Abramovich.
Duke pastruar regjistrat e avionëve dhe të dhënat e disponueshme publikisht, Forbes identifikoi të paktën 12 avionë dhe gjashtë helikopterë të lidhur me tetë miliarderë rusë të sanksionuar. Avionët janë të regjistruar në Aruba, Bermuda, Ishujt Kajman, Ishulli Man dhe Luksemburg, të cilët të gjithë kanë zbatuar sanksionet e BE-së ose të Mbretërisë së Bashkuar. Së bashku, 18 avionët kanë një vlerë të paktën 1.2 miliardë dollarë. Zëdhënësit e regjistrave dhe autoriteteve të avionëve në Bermuda, Luksemburg dhe Ishulli i Manit i thanë Forbes se ata po ndërmarrin veprime kundër avionëve në pronësi të individëve të sanksionuar.
Më 12 mars, Bermuda njoftoi se regjistri i saj i avionëve kishte pezulluar certifikatat e vlefshmërisë ajrore për 740 “avionë të drejtuar nga Rusia”, që do të thotë se ata nuk mund të fluturojnë më. Të paktën një miliarder i sanksionuar, Viktor Rashnikov, zotëron një avion Gulfstream të regjistruar në Bermuda. Një zëdhënës i Autoritetit të Aviacionit Civil të Bermudës tha për Forbes se autoriteti “do të kryejë një hetim” për të përcaktuar nëse Rashnikov zotëron avionin.
Abramovich është më i ekspozuari ndaj masave të reja, me dy avionë të regjistruar në Aruba dhe dy të tjerë në Luksemburg, përveç katër helikopterëve të çregjistruar në Ishullin Man. Ministri i Transportit i Arubës, Ursell Arends, thuhet se u tha mediave lokale se të paktën 10 avionë të regjistruar në Aruba u përkasin rusëve të sanksionuar dhe qeveria do të marrë masa kundër tyre “nëse është e nevojshme”. Forbes identifikoi gjashtë nga 10, duke përfshirë një avion Airbus A319 në pronësi të Viktor Vekselberg. Një zëdhënës i Vekselberg refuzoi të komentonte dhe përfaqësuesit e miliarderëve të tjerë të përmendur në këtë artikull nuk iu përgjigjën menjëherë një kërkese për koment.
Individët me vlerë të lartë neto shpesh zotërojnë aeroplanë përmes kompanive mbajtëse në det të hapur për të maskuar pronësinë e tyre. “Shumë pronarë përdorin entitete në det të hapur dhe kompani për qëllime të veçanta për ta bërë të vështirë gjetjen e përdoruesit “të vërtetë” të avionit,” tha Phil Seymour, president i firmës së të dhënave të aviacionit IBA.
Miliarderë të tjerë të sanksionuar kanë pasur avionë privatë në të kaluarën e afërt ose janë raportuar se kanë avionë, por Forbes nuk mundi të verifikonte nëse ata ende i zotëronin ato. Oleg Deripaska , Gennady Timchenko , Boris Rotenberg dhe Suleiman Kerimov të gjithë u raportuan se i kishin shitur avionët e tyre pasi u goditën me sanksione në 2014 dhe 2018.
Shtatë nga 18 avionët e gjurmuar nga Forbes u regjistruan për herë të fundit në Francë dhe Letoni, të cilat të dyja kanë zbatuar sanksionet e BE-së ndaj Rusisë. Por nëse ata nuk janë në BE ose në Mbretërinë e Bashkuar, atëherë avioni mund të riregjistrohet diku tjetër – duke përfshirë Rusinë, ku katër prej avionëve janë parë për herë të fundit. “Nëse ata janë fizikisht në Rusi, mund të ndodhë që rusët do t’i riregjistrojnë ata,” tha Epstein.
Një tjetër destinacion i mundshëm për këta avionë: Emiratet e Bashkuara Arabe. Të paktën tre nga 18 avionët e gjurmuar nga Forbes u panë për herë të fundit në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe disa të tjerë së fundmi udhëtuan prej andej për në Moskë. Megjithatë, edhe nëse një aeroplan është në Dubai, pronarët mund të goditen nga sanksionet dytësore të SHBA ndaj kompanive vendase që ndihmojnë në lëvizjen ose riparimin e avionëve të tyre. “Nëse keni një Gulfstream të ulur në Dubai, eksporti i atij avioni në Rusi është një shkelje e ligjeve të eksportit të SHBA,” tha Epstein. “Është gjithashtu një shkelje e eksportit për objektin e riparimit që po i ndihmon ata ta bëjnë këtë.”
Këtu janë avionët dhe helikopterët në pronësi të miliarderëve rusë të sanksionuar të gjurmuar nga Forbes dhe vendndodhjet e tyre më të fundit:
Roman Abramovich
Sanksionuar nga: MB, BE, Kanada, Australia, Zvicra
Shtetësia: Rusia, Izraeli, Portugalia
Vlera totale e vlerësuar: 545 milionë dollarë
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Saint-Louis, Francë më 25 shkurt
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Dubai, Emiratet e Bashkuara Arabe më 4 Mars
Regjistruar në: Luksemburg
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Riga, Letoni më 27 shkurt
Regjistruar në: Luksemburg
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Moskë, Rusi më 15 mars
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 11 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Kanë, Francë më 25 shkurt
I lidhur me jahtin Solaris të Abramovich
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 11 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Basseterre, St. Kitts dhe Nevis më 28 shkurt
I lidhur me jahtin Solaris të Abramovich
Një kolazh modelesh në pronësi të Abramovich – avionët e paraqitur më sipër nuk janë të tijat.
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 11 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Kanë, Francë më 3 shkurt
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 11 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Kanë, Francë më 4 mars
Mikhail Gutseriev
Sanksionuar nga: BE, MB, Zvicër
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 60 milionë dollarë
EMBRAER ERJ-135 (numri i bishtit P4-MSG)
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Moskë, Rusi më 14 Mars
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Moskë, Rusi më 26 shkurt
Alexey Mordashov
Sanksionuar nga: BE, MB, Zvicër, Australia
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 20 milionë dollarë
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 4 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Moskë, Rusi më 5 Mars
Helikopteri AgustaWestland AW139
Regjistruar në: Ishujt Kajman
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Mahé, Seychelles më 9 mars
I lidhur me jahtin e Mordashov Nord
Viktor Rashnikov
Sanksionuar nga: BE, Zvicër
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 50 milionë dollarë
Regjistruar në: Bermuda
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Dubai, Emiratet e Bashkuara Arabe më 27 shkurt
Arkady Rotenberg
Sanksionuar nga: BE, MB, SHBA, Australia, Kanadaja, Japonia, Zvicra
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 15 milionë dollarë
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 5 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Abu Dhabi, Emiratet e Bashkuara Arabe më 12 Mars
Andrei Skoch
Sanksionuar nga: BE, MB, SHBA, Australia, Kanadaja, Japonia, Zvicra
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 40 milionë dollarë
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Pranë Nur-Sulltanit, Kazakistan më 6 mars
Alisher Usmanov
Sanksionuar nga: BE, MB, SHBA, Australia, Kanadaja, Japonia, Zvicra
Shtetësia: Rusi, Uzbekistan
Vlera totale e vlerësuar: 370 milionë dollarë
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 3 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Tashkent, Uzbekistan më 28 shkurt
Bllokuar nga Departamenti Amerikan i Thesarit më 3 mars
Airbus A340-300
Regjistruar në: Isle of Man (Çregjistruar më 3 Mars)
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Le Castellet, Francë më 13 nëntor 2021
I lidhur me jahtin Dilbar të Usmanov
Helikopter dhe jaht Airbus EC-175
Viktor Vekselberg
Sanksionuar nga: SHBA, MB, Japoni
Shtetësia: Rusi
Vlera totale e vlerësuar: 90 milionë dollarë
Regjistruar në: Aruba
Vendndodhja e fundit e regjistruar: Saint-Louis, Francë më 25 shkurt
Bllokuar nga Departamenti Amerikan i Thesarit më 11 mars