Në vitin 2050 popullsia e botës do të arrijë barazinë demografike midis gjinive, atëherë gratë do të jenë shumicë, por kjo do të thotë se po plakemi.
Që nga mesi i viteve 1960, ka më shumë meshkuj se femra në Tokë. Në vitin 2021, e para e tejkaloi të dytën me 44 milionë njësi. Megjithatë, gjërat janë të destinuara të ndryshojnë: në vitin 2050 meshkujt dhe femrat do të jenë sërish në barazi numerike, si rezultat i disa tendencave të vazhdueshme demografike.
MË TË VJETËR DHE MË PAK PJELLOR
“Pew Research Center”, qendra amerikane e studimit që mban gjurmët e fenomeneve demografike, sociale dhe ekonomike, shpjegon se në dekadat e ardhshme popullsia botërore është e destinuar të plaket, nga njëra anë për shkak të uljes së lindshmërisë, nga ana tjetër falë faktit se jemi më jetëgjatë. Nga vitet 1950 deri në vitin 2021, mosha mesatare (d.m.th. mosha që e ndan popullsinë në dy grupe po aq të shumta, ku njëra gjysma është më e re se kjo moshë dhe gjysma tjetër më e vjetër) shkoi nga 22 në 30 vjeç dhe deri në vitin 2050 do të jetë mbi 35 vjeç.
PËR FËMIJËT
Çfarë lidhje ka e gjithë kjo me gjininë e të porsalindurit? Kur një pjesë e madhe e popullsisë botërore është e re dhe për rrjedhojë lindin më shumë fëmijë, ka edhe më shumë djem, sepse në momentin e lindjes përqindja e foshnjave meshkuj priret të jetë më e lartë. Kjo nuk është aq për shkak se ngjizen më shumë meshkuj (shanset në konceptim janë 50 dhe 50), por sepse vdekshmëria e fetuseve femra gjatë shtatzënisë është në përgjithësi më e lartë.
Për më tepër, në disa vende fort patriarkale, ku vajzat shihen si barrë dhe gratë të diskriminuara, ky dallim rreptësisht biologjik përkeqësohet nga praktika e abortit selektiv dhe nga vrasja e foshnjave të vajzave të porsalindura. Gjithashtu për këtë fenomen të urryer, në vitin 2021 raporti global midis meshkujve dhe femrave ishte 106 lindje meshkuj për 100 lindje femra. Dhe në disa vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme, pabarazitë gjinore gjithashtu i bëjnë vajzat më të prekshme dhe rrisin rrezikun e vdekjes për gratë e reja, veçanërisht nga komplikimet e lidhura me shtatzëninë.
BILANCE TË REJA
Por, në fakt, popullsia globale po plaket dhe, pas lindjes, femrat jetojnë më gjatë në shumicën e vendeve. Për shkak të arsyeve gjenetike dhe faktorëve të sjelljes, vdekshmëria e meshkujve është në fakt më e lartë. Përveç kësaj, më shumë burra kanë vdekur nga CoviD-19 në tre vitet e fundit.
Në pleqëri, ka më shumë gra sesa burra dhe, me kalimin e moshës së popullsisë, numri i femrave rritet në raport me meshkujt. Në vitin 2021, gratë përfaqësonin 56% të popullsisë globale mbi 65 vjeç (59% në disa pjesë të botës, si Evropa dhe Amerika e Veriut); në vitin 2050 personat mbi 65 vjeç do të jenë 54% e popullsisë totale të botës.
Në botë ka më shumë meshkuj sesa femra, por e kundërta është e vërtetë në disa vende individuale. Për shembull, në shumë vende të ish-Bashkimit Sovjetik, gratë kanë qenë në tepricë që pas Luftës së Dytë Botërore, kur miliona burra vdiqën në betejë. Vendet e Gjirit Persik, nga ana tjetër, tregojnë një çekuilibër edhe më të theksuar mes meshkujve dhe femrave në favor të të parës. Popullsia e tyre në fakt përbëhet kryesisht nga emigrantë, në pjesën më të madhe meshkuj punëtorë të përkohshëm.
JO KUDO TË BARABARTË
Raporti midis meshkujve dhe femrave ndryshon shumë nga vendi në vend edhe për shkak të fenomeneve të natyrës sociale ose ekonomike, si migrimi apo luftërat. Megjithatë, deri në vitin 2050 numri i shteteve në të cilat popullsia mashkullore është mbizotëruese do të reduktohet: në vitin 2021 do të ishin 86, në 2050 do të jenë 67 dhe në dekadat në vijim edhe më pak, edhe falë rritjes së mirëqenies dhe arsimit. ; në Indi, për shembull, hendeku midis lindjeve të meshkujve dhe femrave, dikur shumë i madh për shkak të fenomenit të abortit selektiv, për fat të mirë po zvogëlohet falë fushatave të qeverisë për të mbështetur vajzat dhe ndalimit të testeve prenatale për gjininë e të palindurve.
Këto janë tendencat aktuale deri më sot. Ngjarje të tilla si luftërat, krizat e bukës, pandemitë, mund të ndërhyjnë në këto ekuilibra duke çekuilibruar vdekjet në një ose tjetrin drejtim dhe duke ndryshuar raportet numerike.
