Kur kuajt e garës dalin në pistë për të garuar, a e dinë se duhet të jenë të parët apo vrapojnë vetëm për të kënaqur kalorësit e tyre?
Kur njerëzit konkurrojnë me njëri-tjetrin, ata kanë vetëm një qëllim në mendje: të fitojnë. Por çfarë ndodh kur këto gara përfshijnë edhe qenie të tjera të gjalla? Mirë, kështu që është pak e përgjithshme, le ta riformulojmë: një kalorës gjithmonë dëshiron të fitojë çdo garë, por a e dëshiron edhe kali i tij? Me fjalë të tjera: a janë kuajt të vetëdijshëm për këtë gjatë garës? A e dinë se duhet të përfundojnë të parët, a janë në gjendje të presin me padurim një fitore? Në një artikull në The Conversation, ekspertja e sjelljes së kuajve Cathrynne Henshall, një profesore në Universitetin Charles Sturt në Bathuhrst, Australi, i përgjigjet pyetjes me një “jo”.
GARA NË KOMPAN. Kuajt pëlqejnë të vrapojnë dhe nëse janë në grup e bëjnë me dëshirë, duke sinkronizuar shpejtësinë e tyre për të lëvizur (pak a shumë) në mënyrë kompakte: e bëjnë këtë në natyrë dhe në disa raste e bëjnë edhe në gara të organizuara dhe pa ndihma e kalorësve – merrni për shembull Corse a Vooto që mbahen çdo vit në Ronciglione (VT) gjatë Palio di San Bartolomeo. Në këtë kuptim, ardhja e parë në një garë kuajsh mund të jetë edhe një disavantazh: në natyrë, duke qëndruar në një grup dhe duke mbajtur një shpejtësi konstante, ekzemplarët nuk izolohen dhe për këtë arsye nuk rrezikojnë të bëhen viktima të një grabitqari. Për të bindur një kalë të vrapojë më shpejt se të tjerët, prandaj, është e nevojshme të shkoni kundër këtij instinkti dhe ta stimuloni atë të rrisë shpejtësinë e tij dhe të çsinkronizohet nga pjesa tjetër e grupit.
E THOTË NJERIU. E gjithë kjo arrihet me përdorimin e bollshëm të kamxhikut, i cili përdoret më shpesh sa më afër të jetë një individ në vijën e finishit: në fillimin e një gare, është në interesin e kalorësit që kafsha e tij të ecë me të njëjtën shpejtësi si tjetra. kuaj, dhe për këtë arsye e kënaq atë. Sa më shumë që i afrohemi fundit të garës, aq më shumë nevojitet ndërhyrja njerëzore për të prishur ekuilibrin. Prandaj, fitoret dhe humbjet përcaktohen nga ajo që duan kalorësit, jo nga kuajt: nëse do të ishte në dorën e tyre, askush nuk do të kapërcejë kurrë askënd dhe grupi do të mbërrinte gjithmonë në vijën e finishit në të njëjtën kohë. Megjithatë, Henshall shpjegon se edhe nëse nuk e dinë se duhet të fitojnë, kuajt mësohen me garat dhe dinë se çfarë të presin kur të dalin në pistë: ata nuk e dinë se duhet të përfundojnë të parët, por e dinë. ata duhet të vrapojnë më shpejt se të tjerët – jo sepse duan të fitojnë, por sepse njeriu në shpinë e thotë këtë.
Kafshët
A e thërrasin vërtet elefantët njëri-tjetrin me emër?
Një studim i ri sugjeron që elefantët afrikanë e quajnë veten me vokalizime të personalizuara, jo si ne njerëzit, por përmes gjëmimeve dhe gjëmimeve.
Njeriu është e vetmja kafshë në botë që shpiku emra – domethënë përdor një kombinim specifik tingujsh për t’iu drejtuar një individi të caktuar. Por a është vërtet kështu? Një studim i publikuar në BioRxiv, i publikuar në gusht, por i pa rishikuar ende nga kolegët, pretendon se elefantët afrikanë përdorin gjithashtu emrat e tyre për ta quajtur veten – megjithëse padyshim mënyra e tyre e komunikimit është e ndryshme nga e jona, dhe përfshin përdorimin e rombeve dhe gjëmimeve të ndryshme. llojet.
THIRRJA E SAVANËS. Vëzhgimet nga të cilat nis studimi (por ndoshta do të ishte më mirë të thuash “dëgjime”) bazohen në regjistrimin dhe analizën e 527 thirrjeve të ndryshme të elefantëve të kapur në Kenian veriore dhe 98 të tjera të regjistruara në Keninë jugore, në parkun kombëtar të Amboseli. Më pas ata u përpoqën të kuptonin se cilat ekzemplarë synonin këto thirrje, duke vëzhguar se cilat ishin të largëta nga “thirrësi” dhe cilat u afruan si përgjigje: në total ata identifikuan 119 vokalizime të ndryshme, secila specifike për një ekzemplar të vetëm.
PUTRA E AI. Identifikimi është bërë falë përdorimit të inteligjencës artificiale të trajnuar për të njohur ndryshimet më të vogla të frekuencës dhe lartësisë në thirrjet e elefantëve, të cilat janë një kombinim i gjëmimeve dhe gjëmimeve dhe që në mënyrë sipërfaqësore nuk ndryshojnë nga thirrjet e tjera më të përgjithshme – për shembull paralajmërimi që është pikasur një grabitqar.
ME THIRRNI ME EMRIN TIM. Analiza e thirrjeve ka treguar se ato nuk janë thirrje gjenerike të drejtuara për të gjithë grupin, por specifike për individë individualë: madje, kur ekzemplarë të ndryshëm “thirrnin” të njëjtën kafshë, ata përdorin të njëjtin tingull (ose në çdo rast tinguj shumë të ngjashëm, me variacione të vogla për shkak të dallimeve individuale – shkurt “zëri” i elefantit individual).
KOMUNIKIMI. Ekipi gjithashtu u përpoq të përsëriste artificialisht këtë situatë duke i bërë disa ekzemplarë të dëgjonin thirrjet e tyre personale dhe duke vënë re se ata u përgjigjën me bindje më të madhe sesa kur u detyruan të dëgjonin thirrje gjenerike. Siç u përmend, studimi ende nuk është rishikuar nga kolegët, por autorët janë të bindur për rezultatet e tyre dhe për faktin se komunikimi midis elefantëve është më kompleks dhe më i “shënjestruar” nga sa mendonim./KB
