Sipas një studimi të ri, ardhja e printimit nxiti përhapjen e dezinformatave dhe gjyqeve të shtrigave në të gjithë Evropën në gjysmën e dytë të shekullit të 15-të.
Studiuesit në Institutin Santa Fe zbuluan se shtypja dhe shpërndarja e manualeve të gjuetisë së shtrigave, veçanërisht Malleus Maleficarum (Çekiçi i shtrigave) në 1487, luajti një rol kyç në persekutimin e gati 90.000 grave në të gjithë Evropën.
Gjuetia e shtrigave filloi në fund të shekullit të 15-të në Evropën Qendrore dhe zgjati më shumë se 300 vjet, me vlerësime që sugjeronin se rreth 45.000 gra u ekzekutuan.
“Kombinimi i ideve të reja nga librat dhe ndikimi nga gjyqet që po zhvilloheshin në qytetet e afërta krijoi kushtet e përsosura që këto ndjekje penale të përhapeshin,” tha bashkëautorja e studimit Kerice Doten-Snitker.
Në studimin e publikuar në revistën Theory and Society, shkencëtarët vlerësuan sesi idetë e reja rreth magjisë u përhapën përmes rretheve sociale dhe tregtare, duke ndikuar në qëndrimet në Evropë.
Ata analizuan të dhënat mbi kohën e gjykimeve të shtrigave dhe botimin e manualeve të gjuetisë së shtrigave në 553 qytete në Evropën Qendrore midis viteve 1400 dhe 1679 pas Krishtit.
Libri që ndezi gjyqet e shtrigave
Me ardhjen e shtypjes, pati një përhapje të shpejtë të ideve për magjinë, të cilat më parë ishin kufizuar në rrethe të vogla të studiuesve fetarë dhe inkuizitorëve vendas.
Një libër në veçanti, “Malleus Maleficarum”, u përdor si një udhëzues teorik dhe praktik për identifikimin, marrjen në pyetje dhe ndjekjen penale të shtrigave, thanë studiuesit. Studimi zbuloi se lëshimi i çdo versioni të ri të “Malleus Maleficarum” u pasua nga një rritje e gjuetisë së shtrigave.
Autoritetet lokale filluan ta përdorin librin për të gjurmuar gratë e dyshuara për magji. Kur një qytet adoptoi praktikat e përshkruara në libër, qytetet e afërta shpesh ndiqnin shembullin, në një proces që studiuesit e quajnë “përhapje ideologjike”.
Fillimisht njerëzve iu deshën disa vite për të asimiluar idetë e reja rreth magjisë dhe për t’i kthyer ato në sjellje. Por sapo u krijuan këto ide, ato filluan të përhapen në të gjithë kontinentin./E.Ç