Jetëgjatësia po rritet dhe shumë nga ne mund të jetojnë 20, 30 apo edhe 50 vite pas daljes në pension. Pyetja kryesore është: Me çfarë do të jetosh? Nëse nuk fillon të mendosh për kursimet që sot, a do të mund të përballosh jetesën vetëm me pensionin shtetëror?
Investimi në një pension privat nuk është më luks, por nevojë. Sa më shpejt ta fillosh, aq më i sigurt do të jesh për të ardhmen. Sepse pleqëria duhet të jetë një periudhë qetësie dhe dinjiteti – jo një luftë për mbijetesë.
A jemi të përgatitur financiarisht për 20, 30 apo edhe 50 vite pas daljes në pension?
Shumë prej nesh e shohin pensionin si një periudhë pushimi dhe qetësie, por sa prej nesh kanë menduar realisht se si do ta përballojmë jetesën për 20, 30 apo edhe 50 vite pas daljes në pension? Në një botë ku jetëgjatësia po rritet, kostot e jetesës veç shkojnë lart dhe pensionet mbeten minimale, nevoja për kursime dhe investime afatgjata është më e rëndësishme se kurrë.
Pensioni në Shqipëri: Mjafton për një jetë dinjitoze?
Në Shqipëri, shumica e qytetarëve mbështeten tek skema publike e pensioneve, e cila sot mezi mbulon nevojat bazë të një pensionisti. Aktualisht, një pension mesatar në Shqipëri varion nga 15,500 deri në 20,000 lekë në muaj, një shumë që mezi mbulon qiranë e një apartamenti të vogël në Tiranë, e jo më shpenzimet për ushqim, ilaçe apo faturat e përditshme.
Ndërkohë, paga mesatare në vend është rreth 75,000 lekë, por vetëm një pjesë e vogël e kësaj shkon për kontribute në sigurimet shoqërore. Kjo do të thotë se, edhe nëse ke punuar 40 vite me pagë mesatare, nuk mund të presësh një pension që të sigurojë një standard të kënaqshëm jetese.
Çmimet rriten, pensioni mbetet i ulët
Një ndër problemet më të mëdha është inflacioni. Kostoja e jetesës po rritet nga viti në vit, duke bërë që fuqia blerëse e pensionistëve të ulet ndjeshëm. Nëse sot me 30,000 lekë mund të mbulosh disa shpenzime bazë, a mund ta imagjinojmë se sa pak do të vlejë kjo shumë pas 20 apo 30 vitesh?
Për më tepër, sistemi i pensioneve funksionon sipas modelit të brezit të punësuar që paguan për pensionistët aktualë, por me plakjen e popullsisë dhe emigrimin masiv të të rinjve, ky sistem është në krizë. Nëse sot kemi 1.3 punonjës për çdo pensionist, në vitet e ardhshme ky raport mund të bjerë, duke rrezikuar edhe më shumë të ardhurat e pensionistëve.
Cila është zgjidhja? Pensioni privat!
Duke parë këto sfida, pensioni privat është një nga mënyrat më të sigurta për të garantuar një të ardhme më të qetë financiare. Duke kursyer dhe investuar në një fond privat pensionesh gjatë viteve të punës, secili mund të krijojë një burim të dytë të ardhurash për pensionin.
Ja disa arsye pse kursimi për pensionin privat është i domosdoshëm:
E ardhmja është e pasigurt – Pensioni shtetëror mund të mos mjaftojë ose të mos jetë i qëndrueshëm për dekada me radhë.
Inflacioni nuk fal – Paratë që kursen sot do të kenë më pak vlerë në të ardhmen, prandaj duhet të investohen në mënyrë strategjike.
Sistemi aktual nuk garanton një pension dinjitoz – Sa më shumë të kursesh sot, aq më të sigurta do t’i kesh financat nesër.
Pavarësi financiare në pleqëri – Askush nuk dëshiron të mbështetet tek fëmijët apo tek të tjerët për shpenzimet e përditshme.
Sa duhet të kursesh?
Ekspertët rekomandojnë që një individ duhet të synojë të ketë të paktën 70-80% të të ardhurave të tij të fundit kur del në pension për të mbajtur një standard të ngjashëm jetese. Kjo do të thotë se nëse sot fiton 100,000 lekë në muaj, duhet të kesh të paktën 70,000-80,000 lekë të ardhura mujore nga pensioni dhe kursimet.
Duke filluar herët me një skemë pensioni privat dhe duke kontribuar rregullisht, mund të ndërtosh një fond të mjaftueshëm për të mbuluar shpenzimet në vitet e pensionit. Për shembull, një investim i vazhdueshëm për 30-40 vite në një fond privat mund të sigurojë të ardhura shtesë që do të bëjnë diferencën në cilësinë e jetës pas pensionit./kb
