Në 19 qershor 1269, Mbreti Luigj IX, i njohur më vonë si Shën Luigji, shpalli një dekret mbretëror që urdhëronte të gjithë hebrenjtë që ndodheshin në publik të mbanin një shenjë identifikuese të verdhë të qepur në rroba. Kjo shenjë – shpesh në formën e një rrethi ose njolle të verdhë (e quajtur rouelle) – shërbente si një simbol vizual për të dalluar hebrenjtë nga pjesa tjetër e popullsisë së krishterë.
Ata që nuk e respektonin urdhrin gjobiteshin me 10 livre argjendi, një shumë e konsiderueshme për kohën. Shenjat nuk shpërndaheshin falas nga autoritetet; përkundrazi, ato duhej të bliheshin, gjë që krijonte një sistem përfitimi të dyfishtë për shtetin:
Fitim nga shitja e shenjave – hebrenjtë detyroheshin të paguanin për to.
Fitim nga gjobat – kur individët kapeshin pa to, ndëshkoheshin financiarisht.
Kjo praktikë nuk ishte e re në Evropë. Urdhri i Luigjit IX ishte një zbatim rigoroz i dekreteve të mëparshme kishtare, veçanërisht të Koncili i Katërt i Lateranit në vitin 1215, i cili kishte kërkuar që hebrenjtë dhe myslimanët të vishnin veshje të veçanta për t’u dalluar nga të krishterët. Por në Francë, ky dekret u kthye në një politikë shtetërore me pasoja të drejtpërdrejta ekonomike dhe sociale.
Luigji IX, një mbret i devotshëm katolik, ishte gjithashtu i njohur për antisemitizmin e tij të thellë, i cili përfshinte edhe djegien publike të Talmudit dhe dëbime të përkohshme të komuniteteve hebraike. Për Luigjin, masa të tilla nuk ishin thjesht çështje sigurie apo politike, por akte të “përmirësimit shpirtëror”, në përputhje me bindjet e tij religjioze.
Pasojat dhe trashëgimia
Dekrete të tilla izoluan hebrenjtë nga jeta publike, i bënë objekt turpërimi dhe dhune, dhe i vështirësuan ndjeshëm aktivitetet tregtare dhe sociale. Në një afat më të gjatë, këto masa paraprinë politikisht dhe shoqërisht atmosferën që çoi drejt dëbimeve masive të hebrenjve nga Franca, për herë të parë në vitin 1306 nën mbretin Filip IV.
Shenja të tilla identifikuese do të riktheheshin tragjikisht në histori, më famëkeqi rast duke qenë Ylli i Verdhë i detyrueshëm për hebrenjtë në Gjermaninë naziste.
Përgatiti: L.Veizi
