Viti 2006 shënoi një tjetër tronditje të madhe për skenën politike të Libanit, një vend i brishtë përballë përplasjesh sektare, ndërhyrjesh të huaja dhe tensioneve të vazhdueshme me Sirinë. Në një klimë të ndezur politike, ku figura të rëndësishme të bllokut anti-sirian po targetoheshin me eliminime të përpikta, vrasja e Pierre Gemayel, ministër i Industrisë dhe një prej politikanëve më të spikatur të kampit sovranist, u bë simbol i rrezikut që i kanosej shtetit libanez.
Kush ishte Pierre Gemayel?
Pierre Gemayel i përkiste një prej familjeve më me ndikim të krishtera maronite në Liban. Ai ishte pasardhës i një dinastie politike të fuqishme, djali i ish-presidentit Amine Gemayel dhe nipi i Bashir Gemayel, presidenti i zgjedhur që u vra në vitin 1982, po në Bejrut, në një atentat që tronditi vendin.
Pierre Gemayel ishte një zë i fortë kundër ndikimit sirian në Liban dhe mbështetës i lëvizjes “14 Marsi”, që pas vrasjes së Rafik Haririt kërkonte pavarësi të plotë politike nga Damasku.
Atentati i 2006-s: Prita vdekjeprurëse
Më 21 nëntor 2006, në një zonë periferike të Bejrutit, eskorta qeveritare e Pierre Gemayel-it u fut në një pritë të organizuar me profesionalizëm ushtarak.
Sipas raportimeve, katër persona të armatosur, të lidhur me organizatën pro-siriane Hezbollah, kishin zënë pozicion në dritaret e pallateve përreth, duke pritur kalimin e autokolonës. Në momentin e përshtatshëm, ata hapën zjarr me armë automatike, duke goditur drejtpërdrejt automjetin e ministrit.
Në atentat humbën jetën:
Pierre Gemayel, i qëlluar me breshëri të afërta;
Shoferi i tij, i cili vdiq në vend;
Truproja, i cili ndërroi jetë nga plagët e marra.
Sulmi u krye me shpejtësi dhe saktësi, duke mos lënë asnjë mundësi reagimi ose shpëtimi.
Një seri vrasjesh politike
Vrasja e Pierre Gemayel-it ishte pjesë e një cikli të dhunshëm që kishte filluar pas vitit 2004. Në dy vitet e mëparshme, katër figura të tjera të kampit anti-sirian u eliminuan me atentate të ngjashme, duke përfshirë gazetarë, politikanë dhe intelektualë që kundërshtonin ndikimin e Damaskut në Liban.
Pierre Gemayel u bë kështu politikan i pestë anti-sirian i vrarë brenda dy vitesh, duke thelluar krizën e besimit dhe frikën e një destabilizimi total të vendit.
Paralelizmi historik: Vrasja e Bashir Gemayel-it
Tragjikisht, fati i Pierre Gemayel-it përsëriti historinë e xhaxhait të tij, Bashir Gemayel, presidenti i zgjedhur i Libanit, i cili u vra në vitin 1982, gjithashtu në Bejrut, pak para se të merrte zyrtarisht detyrën. Edhe atëherë, vrasja u konsiderua e motivuar politikisht dhe e lidhur me kundërshtarët e linjës maronite pro-perëndimore.
Ky paralelizëm e thelloi dhimbjen kombëtare dhe simbolizoi tragjedinë që e shoqëron politikën libaneze ndër breza.
Pasojat dhe jehona politike
Atentati i vitit 2006 ndezi protesta, tensione dhe akuza të ndërsjella midis forcave politike të vendit. Kampi i 14 Marsit e quajti vrasjen “përpjekje për të mbytur zërin e lirisë së Libanit”, duke fajësuar hapur elementë të lidhur me Sirinë dhe Hezbollah-in.
Ndërkohë, komuniteti ndërkombëtar dënoi sulmin, duke theksuar nevojën për hetime transparente dhe mbrojtje të figurave politike në një vend ku demokracia mbijetonte në kushte të pasigurta.
Vrasja e Pierre Gemayel-it mbetet një nga ngjarjet më të errëta të historisë së afërt të Libanit, një kujtesë e çmimit të rëndë që paguhet në rajone ku politika shndërrohet në fushëbetejë dhe ku tensionet gjeopolitike marrin jetë njerëzish përtej ideologjive dhe partive.
Përgatiti: L.Veizi