Sulmi në zemër mund t’i ndodhë kujtdo, jo vetëm atyre që janë në rrezik të lartë për sëmundje të zemrës.
Njohja e shenjave para se të fillojë një sulm në zemër ose në momentin që ndodh, mund të ndihmojë që të merrni trajtim në kohë.
Marrja e mjekimit apo ndërhyrjes së duhur brenda orës së parë të sulmit në zemër mund t’ju shpëtojë jetën.
Çfarë është një sulm në zemër?
Sulmi në zemër, i njohur ndryshe si infarkt akut i miokardit, ndodh kur muskulit të zemrës nuk i shkon mjaftueshëm gjak dhe oksigjen. Qarkullimi i gjakut në një ose më shumë zona të zemrës bllokohet. Zemra mbetet pa oksigjen dhe fillon të mos funksionojë siç duhet.
Shkaku më i zakonshëm i sulmeve në zemër është sëmundja e arterieve koronare (CAD). Kjo ndodh kur depozitat yndyrore, kolesteroli dhe substanca të tjera formojnë pllaka në muret e arterieve (ateroskleroza). Kur një pllakatë çahet, formohet një mpiksje gjaku që mund të bllokojë qarkullimin e gjakut. Në shumë raste, sulmi në zemër është shenja e parë që dikush ka CAD.
Shenjat e një sulmi në zemër
Ndonjëherë simptomat e sulmit në zemër janë të dukshme, por shumica e sulmeve nuk ndodhin papritur dhe me intensitet të lartë. Ato mund të shfaqen ngadalë, me simptoma të lehta, ndërsa qarkullimi i gjakut drejt zemrës zvogëlohet.
Rreth dy nga tre persona që pësojnë sulm në zemër kanë pasur disa simptoma para sulmit.
Simptoma më e zakonshme dhe e njohur është dhimbja në gjoks (e quajtur edhe anginë). Dhimbja mund të ndihet si presion, shtrëngim, djegie apo ngushtim në qendër të gjoksit. Mund të zgjasë më shumë se disa minuta ose të shfaqet herë pas here.
Simptoma të tjera, më pak të dukshme, që mund të shoqërohen ose jo me dhimbjen e gjoksit, janë:
Marramendje ose të fikët
Të përziera apo të vjella
Dhimbje, mpirje ose ndjesi shqetësuese në krah, nofull, shpinë apo stomak
Vështirësi në frymëmarrje ose mungesë ajri
Djersitje e pashpjegueshme ose lëkurë e ftohtë dhe e lagësht
Lodhje e pazakontë
Simptomat e sulmit në zemër te gratë
Sipas Shoqatës Amerikane të Zemrës (AHA), sëmundjet e zemrës janë shkaku kryesor i vdekjes për gratë. Megjithatë, shpesh gratë nuk i marrin seriozisht simptomat e tyre, duke i lidhur me plakjen, ankthin apo refluksin e acidit në stomak.
Dhimbja ose shqetësimi në gjoks është simptoma më e zakonshme edhe për gratë. Por, krahasuar me burrat, gratë kanë më shumë gjasa të përjetojnë simptoma të tjera, si:
Vështirësi në frymëmarrje
Të përziera apo të vjella
Dhimbje në shpinë ose në nofull
Ndonjëherë, këto simptoma ndodhin pa pasur fare dhimbje në gjoks.
Sulmet e heshtura në zemër (sulmet pa simptoma të qarta)
Rreth një në pesë sulme në zemër është “i heshtur”. Këto sulme shfaqin pak ose aspak simptoma. Simptomat që shfaqen zakonisht janë jo të zakonshme dhe të lehta, si:
Tretje e rënduar
Dhimbje që ngjan me tërheqje muskulore në gjoks
Simptoma të ngjashme me gripin
Si çdo sulm në zemër, edhe ato “të heshturat” përfshijnë bllokim të rrjedhës së gjakut dhe zakonisht shkaktojnë dëmtim të muskulit të zemrës.
Nëse keni pasur ndonjë simptomë të lehtë që ju duket e pazakontë ose që ju shqetëson, është më mirë të jeni të kujdesshëm dhe të konsultoheni me mjekun.
Mjeku mund të përdorë ekzaminime si:
Elektrokardiogram (EKG)
Ekokardiogram (ultratinguj i zemrës) për të zbuluar nëse zemra ka pësuar ndonjë dëm./e.t