Një pasqyrë historike mbi një kapitull të errët të sistemit të kampeve të përqendrimit
Ndërsa ideologjia e Rajhut të Tretë predikonte moral të hekurt, “pastërti racore” dhe disiplinë të rreptë, realiteti i fshehur pas murëve të kampeve naziste ishte shumë më kompleks dhe i tmerrshëm. Prostitucioni nuk vetëm që tolerohej, por u institucionalizua me ndërhyrjen direkte të udhëheqjes naziste, si pjesë e një sistemi makabër shfrytëzimi, kontrolli dhe manipulimi.
Sonderbauten – bordellot e kampeve të përqendrimit
Që nga viti 1942, nën urdhrin e Heinrich Himmler, shefit të SS dhe arkitektit të shumë mekanizmave të shtypjes naziste, në disa kampe përqendrimi u ngritën të ashtuquajturat Sonderbauten, që përkthehen si “ndërtesa të veçanta”. Këto nuk ishin asgjë më shumë se bordello të organizuara në mënyrë zyrtare, në të cilat gratë e burgosura – shumica e tyre të kapura për arsye politike, racore apo morale – detyroheshin të prostituoheshin për të përfituar një trajtim më të butë, apo për një liri të premtuar që nuk erdhi kurrë.
Në thelb, këto “ndërtesa speciale” u ngritën për dy qëllime:
Të shpërbleheshin punëtorët meshkuj më “produktivë” në kampet e punës si një formë nxitjeje për të shtuar prodhimin.
Të frenohej homoseksualiteti në mesin e të burgosurve, që në optikën e nazistëve ishte jo vetëm i papranueshëm, por edhe kërcënim për “shëndetin moral të racës ariane”.
Gratë e detyruara të shërbenin si “shpërblim”
Zakonisht, në këto bordello përdoreshin gra nga kampet e grave si Ravensbrück, të cilat me dhunë dhe kërcënim dërgoheshin në kampe të tjera për këtë qëllim. Ato zgjidheshin shpeshherë për “përkatësi të papastër racore” sipas kritereve naziste – por edhe për shkak se ishin të reja dhe të shëndetshme. Gratë që përfundonin në Sonderbauten jetonin nën një regjim të dyfishtë torturues: nga njëra anë ishin të burgosura pa të drejtë fjale, dhe nga ana tjetër detyroheshin të shfrytëzoheshin seksualisht në mënyrë sistematike.
Nazistët nuk kursenin as gjuhën manipulative: shpeshherë grave u premtohej “shkurtim i dënimit” ose “ushqim më i mirë”, por këto premtime ishin instrumente për bindje dhe kontroll psikologjik, pa ndonjë përmbushje reale.
“Rregullat e kënaqësisë”: çdo gjë e rregulluar si në një fabrikë
Sonderbauten ishin vende të rregulluara në detaj, ku gjithçka ndodhte nën mbikëqyrje të rreptë. Marrëdhëniet seksuale:
Lejoheshin vetëm në mbrëmje, përveç të dielave kur lejohej edhe gjatë ditës.
Zgjatnin maksimumi 15 minuta.
Duhej paraprirë me një dush të detyrueshëm.
Lejohej vetëm pozicioni “misionar”, që konsiderohej “i moralshëm”.
Shumë herë, SS-të monitoronin aktin seksual përmes vrimave të çelësave ose dritareve të fshehta – si një mënyrë për të kontrolluar, gjykuar dhe për të siguruar bindjen e plotë.
Sistemi ishte i çnjerëzuar, ku edhe intimiteti i shndërruar me forcë në instrument kontrolli, humbiste çdo formë dinjiteti njerëzor.
Kush përfitonte nga ky sistem?
Prostitucioni në kampet naziste nuk ishte i hapur për të gjithë të burgosurit. Përfituesit kryesorë ishin:
Të burgosurit meshkuj “privilegjuar”, që punonin në prodhimin e armëve, në punishte të rëndësishme apo kishin “sjellje të mirë” sipas autoriteteve.
Rojtarë gjermanë, oficerë të SS apo mbikëqyrës kampesh, që shpesh abuzonin seksualisht me gratë e bordellove edhe jashtë “orareve zyrtare”.
Ndërkohë, hebraikët ishin kategorikisht të përjashtuar nga përdorimi i bordellove, si pasojë e politikës racore ekstreme naziste që i konsideronte si “nënnjerëz”.
Pasojat fizike dhe psikologjike për viktimat
Shumica e grave që ishin pjesë e Sonderbauten përjetuan:
Dhimbje të vazhdueshme fizike, trauma nga përdhunimet e përditshme.
Infeksione seksuale, mungesë mjekimi dhe dhunë të vazhdueshme.
Abortime të dhunshme ose shtatzëni të padëshiruara.
Stigma pas lufte, ku shumë prej tyre u refuzuan edhe nga vetë shoqëritë e tyre për shkak të “turpit” të shfrytëzimit seksual.
Prostitucioni dhe hipokrizia e moralit nazist
Nazistët deklaronin publikisht një moral të hekurt arian, me theks të madh mbi “pastërtinë racore” dhe kontrollin seksual. Por në të vërtetë, ishin vetë ata që shpikën një sistem të legalizuar shfrytëzimi seksual, që shkelte çdo parim njerëzor dhe moral që pretendonin të mbronin.
Ky dualizëm i moralit është një prej dëshmive më të forta të hipokrizisë ideologjike të Rajhut të Tretë, ku çdo mjet – përfshirë edhe trupin e gruas – përdorej për qëllime pushteti, kontrolli dhe makinerie lufte.
Trashëgimia e heshtur
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, shumë nga viktimat e sistemit të Sonderbauten mbetën në heshtje, për shkak të turpit, stigmës apo mungesës së njohjes zyrtare. Vetëm në dekadat e fundit, historianët kanë filluar të nxjerrin në dritë këtë pjesë të errët të së kaluarës – një realitet që sfidon çdo narrativë të thjeshtë për “përbindëshin nazist” dhe e zhvendos vëmendjen te dhimbja njerëzore e viktimave të zakonshme.
Përfundim:
Po, prostitucioni jo vetëm që u tolerua në Gjermaninë naziste, por u institucionalizua dhe burokratizua në formën më të çnjerëzuar të mundshme. Ai shërbeu si instrument manipulimi dhe kontrolli, një formë tjetër e dhunës sistematike ndaj grave dhe trupave që regjimi i konsideronte si të nënshtruar dhe të padinjitetshëm. Sot, kjo histori mbetet një nga kapitujt më të dhimbshëm të kujtesës kolektive mbi brutalitetin e fashizmit.
Përgatiti: L.Veizi
