Last Updated on 11/08/2025 by adminfjala
Më 11 gusht 2003, NATO mori zyrtarisht komandën e Forcës Ndërkombëtare të Ndihmës për Sigurinë (ISAF) në Afganistan, duke shënuar kështu operacionin e saj të parë të madh jashtë Evropës në historinë 55-vjeçare të aleancës. Ky ishte një moment historik që tregonte transformimin e NATO-s nga një organizatë kryesisht mbrojtëse e Luftës së Ftohtë në një aktor global të sigurisë.
ISAF ishte krijuar në dhjetor 2001, pas rënies së regjimit taleban, si rezultat i ndërhyrjes ushtarake të udhëhequr nga SHBA pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit. Mandati i ISAF-it, i dhënë nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së, ishte të ndihmonte qeverinë e përkohshme afgane për të ruajtur sigurinë në Kabul dhe zonat përreth, në mënyrë që të mund të fillonte rindërtimi politik dhe ekonomik i vendit.
Fillimisht, ISAF-i ishte nën drejtimin e kombeve individuale, por në gusht 2003, NATO mori përgjegjësinë e komandës dhe më vonë zgjeroi operacionet në të gjithë territorin afgan. Kjo përfshinte sigurinë, ndihmën për rindërtimin, trajnimin e forcave të armatosura afgane dhe përpjekjet për stabilitet afatgjatë.
Në kulmin e saj, ISAF përfshinte mbi 130.000 trupa nga më shumë se 50 vende, duke përfshirë jo vetëm aleatët e NATO-s, por edhe vende partnere nga e gjithë bota.
Misioni zgjati deri në dhjetor 2014, kur u zëvendësua nga misioni “Resolute Support”, gjithashtu i udhëhequr nga NATO, i cili kishte një rol më të kufizuar – kryesisht për trajnim dhe asistencë për forcat afgane.
Marrja e komandës së ISAF nga NATO në vitin 2003 është konsideruar një moment kyç në evolucionin e rolit të aleancës, por gjithashtu një pjesë e debatueshme për shkak të sfidave të mëdha politike, logjistike dhe njerëzore që lidhen me misionin në Afganistan – një luftë që vazhdoi për gati dy dekada dhe përfundoi vetëm në vitin 2021 me tërheqjen e plotë të trupave ndërkombëtare dhe rikthimin e talebanëve në pushtet.
Përgatiti: L.Veizi