28 qershor 2009
Më 28 qershor 2009, presidenti i Hondurasit, Manuel Zelaya, u rrëzua nga një grusht shteti ushtarak, duke shënuar fillimin e një krize të thellë politike dhe kushtetuese në vend. Zelaya u arrestua nga ushtria në orët e para të mëngjesit dhe u dërgua me forcë në Kosta Rika, në kundërshtim me ligjin kombëtar dhe ndërkombëtar.
Grushti i shtetit erdhi pas përpjekjes së Zelayas për të organizuar një referendum jo-detyruese që synonte të hapte rrugën për ndryshimin e Kushtetutës. Kritikët e akuzuan atë se po përpiqej të zgjasë qëndrimin e tij në pushtet përtej mandatit kushtetues, edhe pse Zelaya vetë mohoi këto akuza, duke deklaruar se qëllimi i tij ishte të reformonte sistemin politik të Hondurasit në favor të pjesëmarrjes qytetare dhe drejtësisë sociale.
Vendimi për të larguar presidentin u mbështet nga Gjykata e Lartë dhe Kongresi i Hondurasit, por u dënua gjerësisht nga bashkësia ndërkombëtare. Organizata e Shteteve Amerikane (OAS), Kombet e Bashkuara dhe shumica e vendeve të Amerikës Latine e konsideruan ngjarjen një grusht shteti të pastër dhe kërkuan kthimin e menjëhershëm të Zelayas në pushtet.
Kriza që pasoi shkaktoi trazira të mëdha sociale, polarizim të thellë politik dhe izolim diplomatik të Hondurasit. Vendi, tashmë një ndër më të varfrit dhe më të pasigurtit në Amerikën Qendrore, u zhyt më tej në pasiguri, dhunë dhe emigracion masiv.
Grushti i shtetit i vitit 2009 mbetet një pikë kthese në historinë e Hondurasit dhe një simbol i brishtësisë së institucioneve demokratike në rajon.
Përgatiti: L.Veizi
