Më 14 korrik 1969, shpërtheu një konflikt i armatosur i pazakontë dhe i shkurtër mes El Salvadorit dhe Hondurasit, i njohur botërisht si “Lufta e Futbollit” – një emër që ndonëse tingëllon metaforik, lidhet drejtpërdrejt me një seri ndeshjesh kualifikuese për Kupën e Botës.
Tensionet mes dy vendeve ishin në rritje për shkak të problemeve të mëdha ekonomike, shpërndarjes së tokës, dhe emigracionit të madh nga El Salvadori drejt Hondurasit. Rreth 300 mijë salvadorianë jetonin në Honduras, shpesh në kushte të vështira, dhe perceptoheshin si kërcënim nga vendasit, veçanërisht nga elitat tokësore hondurase.
Përplasja u ndez më shumë nga tre ndeshje futbolli të zhvilluara në qershor 1969 për kualifikimin në Kupën e Botës “Meksikë 1970”, ku El Salvadori fitoi përballjen përfundimtare. Pas humbjes, në Honduras shpërthyen trazira të dhunshme kundër emigrantëve salvadorianë. Në klimën e një nacionalizmi të nxehtë, qeveria e El Salvadorit shpalli luftë ndaj Hondurasit më 14 korrik, duke bombarduar dhe pushtuar pjesë të territorit fqinj.
Konflikti zgjati katër ditë, duke shkaktuar qindra viktima (sipas disa burimeve, mbi 2,000 të vrarë) dhe dëme të mëdha materiale. Lufta nuk ishte thjesht për futboll: ndeshjet shërbyen si shkëndija për një konflikt të akumuluar nga tensione të mëdha sociale dhe politike.
Organizata e Shteteve Amerikane (OAS) ndërhyri për të negociuar një armëpushim, i cili u arrit natën e 18 korrikut dhe hyri zyrtarisht në fuqi më 20 korrik. Trupat e El Salvadorit u tërhoqën nga territori hondurasian në fillim të gushtit, por marrëdhëniet mes dy vendeve mbetën të ngrira për shumë vite.
“Lufta e Futbollit”, ose siç njihet ndryshe “Lufta 100-orëshe”, mbetet një nga shembujt më të pazakontë në histori ku sporti dhe politika u përzien në mënyrë dramatike, duke dëshmuar se tensionet shoqërore, kur ushqehen nga nacionalizmi dhe pabarazitë, mund të shpërthejnë edhe pas një ndeshjeje futbolli.
Përgatiti: L.Veizi
