Ekspertët po përpiqen të deshifrojnë shkaqet e rrëzimit të avionit Boeing 737 të China Eastern Airlines i cili shkaktoi 132 viktima në totale ku 9 prej tyre ishin anëtar të ekuipazhit.
Sipas Dailymail, ekzistojnë disa teori pse mund të ketë ndodhur tragjedia ku nuk përjashtohet mundësia e një gabimi teknik shpërthimi apo përplasjeje në ajër, madje edhe skenari i vetëvrasjes së njërit prej dy pilotëve.
Fluturimi i China Eastern Airlines që përfundoi tragjikisht në një kodër pranë qytetit Wuzhou, në provincën jugore të Guangxi, Kinë, shkaktoi një zjarr në pyll të dukshëm edhe nga imazhet satelitore të NASA-s nga hapësira.
Por cilat mund të jenë shkaqet e rrëzimit të avionit?
Ekspertët, duke analizuar të dhënat e deritanishme, fillimisht dolën me gjashtë skenarë të mundshëm, megjithëse kjo nuk do të thotë se rrëzimi nuk mund të jetë për arsye të tjera. Kjo e fundit do të zbulohet vetëm nëse dhe pasi të identifikohen “kutitë e zeza” dhe të analizohen të dhënat e tyre. Deri atëherë, gjashtë arsyet e mëposhtme duken, gjithmonë për ekspertët, më të besueshmet.
Gabim ndërtimi
737-800 ka një histori sigurie veçanërisht të mirë. Janë mijëra prej tyre që fluturojnë nëpër botë, me mbi 1000 që shërbejnë linjat ajrore kineze. Fakti që China Eastern Airlines i mban të gjitha avionët 737 në flotën e saj në tokë derisa të inspektohen plotësisht, nuk do të thotë se të gjitha 737-800 janë të rrezikshëm. Shkak strukturor i rrëzimit të papritur të avionit konsiderohet, bazuar në atë që tregon video, shkëputja e bishtit të tij. Në këtë rast avioni humbet aerodinamikën e tij, dhe bie si një peshë, ndërsa pilotët nuk mund të bëjnë asgjë për të parandaluar fatkeqësinë.
Më 12 nëntor 2001, Fluturimi 587 i American Airlines u rrëzua menjëherë pas ngritjes nga aeroporti JFK i Nju Jorkut pasi u shkëput bishti vertikal, duke vrarë të gjithë 260 personat në bord dhe pesë persona në tokë.
Suren Ratwatte, një pilot dhe ish-CEO i Sri Lankan Airlines, i tha British Sun se avioni mund të ishte rrëzuar sikur të ishte një dështim katastrofik strukturor, por vuri në dukje se avioni i American Airlines ishte i një lloji tjetër dhe kishte një ndërtim krejtësisht të ndryshëm në seksioni i bishtit të tij.
Problem teknik
Boeing tha në një deklaratë zyrtare të hënën mbrëma se ishte në kontakt me Këshillin Kombëtar të Sigurisë së Transportit të SHBA dhe se ekspertët tanë teknikë ishin të gatshëm të ndihmonin në hetimin e udhëhequr nga Autoriteti i Aviacionit Civil të Kinës. Boeing duket se po përjeton një tjetër makth pas skandalit 737 MAX, kur një gabim ndërtimi shkaktoi dy aksidente, një me Lion Air Flight 610 dhe një me Ethiopian Airlines Flight 302. Avioni, megjithatë, ishte në fillim të fazës së zbritjes në kohën e rënies së tij të pakontrolluar. Kjo është një kohë kur edhe nëse avioni fluturon me autopilot, pilotët ndryshojnë shumë nga të dhënat e fluturimit me shumë komanda të ndryshme që i japin autopilotit.
Vetëvrasja ose gabimi i pilotit
Aviacioni civil kinez ka një histori të shkëlqyer sigurie, por kjo nuk thotë asgjë. Përplasja e fundit e madhe e avionit në vend ndodhi në gusht 2010 kur një fluturim nga Harbin u rrëzua në Yitsun verilindor në mjegull të dendur, duke vrarë 42 njerëz. Në këtë rast nuk ka pasur asnjë komunikim nga pilotët me kullën e kontrollit, gjë që lë të kuptohet se ajo që ka ndodhur ka ndodhur shumë papritur, por nuk përjashton edhe skenarin e qëllimit keqdashës. Eksperti australian i aviacionit Neil Hansford tha se përplasja nuk kishte gjasa të ishte shkaktuar nga një problem teknik dhe e përshkroi “vetëvrasjen e pilotit” si një skenar të mundshëm. Jeffrey Thomas, një ekspert i aviacionit dhe kryeredaktor i Airlineratings.com, tha se fakti që nuk kishte “asnjë paralajmërim” sugjeroi gjithashtu se nuk ishte një dështim i thjeshtë teknik. Megjithatë, ky skenar nuk do të sqarohet nëse nuk gjenden regjistruesit e të dhënave të fluturimit.
Përplasje në ajër
Një tjetër skenar, pa dyshim ekstrem, është se 737 u përplas në ajër me një avion ushtarak ose një “raketë endacake”. Neil Hansford i krahasoi imazhet e rrënojave me ato të fluturimit MH17, i cili u rrëzua mbi Ukrainë në korrik 2014 dhe gjeti shumë ngjashmëri. Megjithatë, ai tha me kuptim se “kinezët po japin shumë informacion këtë herë”. Megjithatë, fakti që trupi i avionit dukej i paprekur ndërsa avioni u rrëzua dhe se asnjë mbetje rakete ose mbeturina nga një avion i dytë nuk është gjetur ende, e bën këtë teori shumë të vështirë për t’u provuar ende.
Moti i keq
Zona e pjerrët, malore ku u ul fluturimi i Kinës Lindore njihet për motin e keq. Një ndryshim i papritur i motit, një rrymë e fortë në rënie, mund t’i ketë befasuar pilotët. Gjithashtu, nëse dukshmëria ishte e dobët për shkak të kushteve të motit dhe më pas instrumentet e lundrimit fillojnë të keqfunksionojnë, është diçka që mund të çorientojë pilotët dhe t’i çojë në keqpërdorim.
Ky “incident” cilësohet si një shpërthim i vogël, zjarr apo edhe një problem i mirëmbajtjes së avionit. Në çdo rast, gjëja më e rëndësishme nuk është vetëm gjetja e regjistruesve të të dhënave të fluturimit (kutitë e zeza), por edhe gjendja e tyre të jetë e tillë që të lejojë marrjen dhe studimin e të dhënave të fluturimit të 737. Deri atëherë gjithçka mbetet skenare, hamendësimet dhe teoritë e paprovuara.