SHBA ka vendosur kufizimet e para mbarëkombëtare për disa kimikate të dëmshme që gjenden në ujin e rubinetit në të gjithë vendin. Hulumtimet sugjerojnë se miliona amerikanë ka të ngjarë të pinë ujë të kontaminuar me kimikate PFAS, të cilat janë të lidhura me një sërë problemesh shëndetësore, përfshirë kancerin.
Të mërkurën, zyrtarët finalizuan një rregull që u kërkon qeverive vendore të heqin gjashtë versione të kimikateve nga sistemet e ujit. Qeveria ka ndarë një miliardë dollarë shtesë për të ndihmuar në mbulimin e kostove.
Në një deklaratë, Agjencia Amerikane për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA) tha se rregulli i ri do të sigurojë përfitime shëndetësore afatgjata për amerikanët. “Uji i pijshëm i kontaminuar me PFAS ka pllakosur komunitetet në të gjithë këtë vend për një kohë të gjatë,” tha administratori i EPA Michael Regan. “Sot, jam krenar që finalizoj këtë pjesë kritike të udhërrëfyesit tonë dhe duke e bërë këtë, shpëtoj mijëra jetë dhe ndihmoj që fëmijët tanë të rriten më të shëndetshëm.”
Rregulloret e reja u japin bashkive lokale tre vjet për të monitoruar për kimikatet në sistemet e tyre të ujit. Nëse gjenden nivele të dëmshme të të ashtuquajturave kimikate të përhershme, qeveritë kanë pesë vjet kohë për të reduktuar sasinë e PFAS në furnizimin me ujë. EPA thotë se midis 6% dhe 10% e 66,000 sistemeve publike të ujit të pijshëm në të gjithë SHBA-në mund të kenë nivele të dëmshme të ndotësve.
PFAS, që nënkupton substancat per- dhe polifluoroalkil, janë një klasë e mijëra kimikateve. Ndotësit, të cilët largojnë ujin, vajin dhe yndyrat, përdoren në qindra produkte të përditshme, nga filli dentar te enët e gatimit e deri te shkumat e zjarrfikësve. Ata quhen “kimikate përgjithmonë” sepse mbeten të përhapura në mjedis për shkak të mungesës së degradimit të tyre, pavarësisht nga fakti që shumica e kompanive amerikane kanë hequr gradualisht prodhimin e llojeve më të studiuara mirë.
Filtrat e zakonshëm shtëpiak – siç janë ato të prodhuara nga Brita – nuk janë krijuar për të hequr PFAS nga uji i pijshëm, megjithëse sistemet më të shtrenjta që futen nën lavaman, kanë treguar se reduktojnë nivelet e PFAS. EPA ka zbuluar se pothuajse asnjë nivel ekspozimi ndaj PFAS nuk është i sigurt. Përveç kancerit, kimikatet kanë qenë të lidhura me problemet riprodhuese, uljen e funksionit imunitar, sëmundjet e tiroides dhe astmën.
Ekspertët i thanë më parë BBC se komunitetet me sisteme të dobëta të ujit të pijshëm do të korrin më shumë përfitime nga kufijtë e rinj, por gjithashtu mund të përballen me vështirësi për të paguar për sistemet e reja të trajtimit, të cilat mund të kushtojnë miliona dollarë për qytetet më të vogla./e.t