Nëse ju pëlqen tenisi, apo ndiqni turnetë si Australian Open, Roland Garros, Wimbledon dhe Davis Cup, këtu janë pesë kuriozitete për lojën e tenisit, që ndoshta nuk i dini.
Sa mund të zgjasë një ndeshje tenisi?
Tenisi, si sportet e tjera, nuk ka kufizime kohore. Për të fituar një ndeshje, një lojtar duhet të fitojë një numër të caktuar setesh, pavarësisht se sa kohë duhet. Shumica e ndeshjeve të tenisit zgjasin dy deri në tre orë. Pak ndeshje shtrihen përtej kësaj, veçanërisht që nga viti 1973, kur federata ndërkombëtare prezantoi rregullin e barazimit. Por ka përjashtime.
Në çdo rast, ndeshja më e gjatë në historinë e tenisit është ajo që u luajt në Wimbledon më 24 qershor 2010 midis John Isner dhe Nicolas Mahut. I pari fitoi pas 11 orë e pesë minuta lojë, të ndara në tri ditë.
Pse topat e tenisit janë “me push”?
Pushi lejon kontrollin më të mirë të goditjes nga lojtari. Nëse nuk do të ishte aty, topi do të gjuante larg në mënyrë të pakontrollueshme, ndërsa falët tij, kordat e raketës e kapin topin për një moment, duke e ngjeshur atë dhe duke e lejuar tenistin të bëjë goditjen e dëshiruar.
Funksioni i dytë i pushit është rritja e rezistencës së ajrit të topit, duke ulur shpejtësinë e tij dhe duke zvogëluar kërcimin e tij. Në fakt, kur përdoren topa të veshur pa push, ato priren të rrëshqasin në sipërfaqen e fushës kur kërcejnë. Gjatë fazës së prodhimit, pushi ngrihet nga pjesa që mbulon bërthamën e gomës, falë rrymave të fuqishme të avullit.
Pse lojtarët e shikojnë topin për një kohë të gjatë në tenis para se të godasin?
Për të zgjedhur se cila është më e mira për t’u përdorur nga ato të disponueshme, është topi më i ri. Në ndeshjet profesioniste të tenisit, pas 7 ndeshjeve që nga fillimi i ndeshjes dhe çdo 9 ndeshje nga ndryshimi i parë e në vazhdim, sportistët shërbejnë me topa të rinj dhe kushdo që shërben zakonisht paralajmëron kundërshtarin duke e ngritur dorën lart, duke shtrënguar me grusht topin e ri.
Këto ndryshime priten sepse, duke kërcyer dhe pësuar goditje të forta nga raketat dhe toka, topat shpërthejnë me shpejtësi, duke u bërë më të lehtë dhe duke ndryshuar karakteristikat e kërcimit. Teksa humbasin peshë, shumë tenistë përfitojnë nga kthimi i fushës (të planifikuar çdo dy ndeshje) për të ndërruar raketën e tyre, jo sepse gjuajtjet e lirojnë tensionin e fijeve, por për të zgjedhur mjetin, fijet e të cilit janë të kalibruar më shumë, në mënyrë të përshtatshme me nivelin e konsumimit të arritur nga topat në përdorim në atë kohë.
Për çfarë shërbejnë pjesët plastike që tenistët aplikojnë në raketat e tyre?
Të ashtuquajturit dampeners (amortizues) janë copa të vogla plastike të ngjashme me kunjat që shumë tenistë i vendosin në fijet e raketës së tyre në pjesën më të afërt me dorezën, në mënyrë që të zbehin dridhjet e shkaktuara nga goditja me topin. Të njohura si gomina, ato janë shumë të dobishme për mbrojtjen e kyçeve të dorës, bërrylit dhe krahut, veçanërisht për ata tenistë që e bazojnë lojën e tyre në fuqi. Disa atletë më teknikë, përfshirë Roger Federer, besojnë se me amortizuesit humbet ndjeshmëria në gjuajtje, kështu që ata preferojnë të mos i përdorin ato.
Deri në vitet 1990, funksioni i tanishëm i mbështjellësve të gomës iu besua brezave të zakonshëm elastikë që mbanin telat të tensionuar, duke thithur një pjesë të dridhjeve, ndërsa në kohët më të fundit, disa prodhues kanë nxjerrë në treg raketa me “antivibrues serie”, pra futje e gominave në bazën e kordave vertikale qendrore.
Pse fushat e tenisit janë prej balte të kuqe?
Balta tradicionale e kuqe e fushave të tenisit në të cilat luhen disa nga turnetë më të rëndësishëm në botë si Roland Garros, është e tillë që përftohet nga mbetjet që rrjedhin nga prodhimi i tullave të përdorura në ndërtim. Sa më i imët të jetë copëtuar materiali, aq më cilësore është mbulesa.
Përveç argjilës së kuqe, në disa turne në Shtetet e Bashkuara përdoret një baltë e gjelbër e veçantë (e quajtur havaiane) e cila përftohet nga copëtimi i bazaltit. Më pas ishte balta blu, e ngjyrosur artificialisht për arsye sponsorizuese dhe televizive dhe i testuar në turneun e Madridit 2012. Një eksperiment i cili nuk u përsërit, sepse kjo baltë u gjykua shumë e rrëshqitshme dhe e rrezikshme për atletët. Së fundi, ka fusha balte kafe, të verdha ose gri, por jo të gjitha këto lloje përdoren në nivel profesional./E.Ç