Presidenti Donald Trump ka qenë prej kohësh i qartë se ai do t’i përdorte tarifat si një çekiç ekonomik kundër kombeve që refuzojnë të përkulen ndaj kërkesave të tij.
Ai ka qenë shumë më pak i qartë se cilat janë ato kërkesa – një strategji që e lejon atë të shpallë fitoren kur e sheh të arsyeshme.
Trump ka thënë se dëshiron që Kanadaja dhe Meksika të ndalojnë fluksin e emigrantëve në kufi dhe të kufizojnë dërgesat e fentanyl-it.
Por të paktën publikisht, ai ka ofruar vetëm standarde të paqarta për të vlerësuar bashkëpunimin e tyre.
I pyetur të hënën nëse mund të ofronte ndonjë gjë në këmbim kryeministri kanadez Justin Trudeau për të shmangur tarifat, Trump tha: “Nuk e di”.
“Ne kemi deficite të mëdha me Kanadanë, siç kemi me të gjitha vendet”, tha Trump nga Zyra Ovale. “Do të doja ta shihja Kanadanë të bëhet shteti ynë i 51-të”.
Në fund, Trump vendosi të shtyjë, për 30 ditë, vendosjen e tarifave ndaj Kanadasë dhe Meksikës, duke anashkaluar një krizë që mund të kishte tronditur ekonominë globale.
Ai sugjeroi se kishte marrë koncesione nga fqinjët e Shteteve të Bashkuara, me Kanadanë që emëroi një “car fentanyl” dhe nisi një forcë të përbashkët sulmi për të luftuar krimin e organizuar dhe pastrimin e parave.
Meksika, tha Trump, premtoi të përforcojë kufirin SHBA-Meksikë me 10 mijë anëtarë të Gardës së saj Kombëtare.
Por nuk ishte e qartë nëse ndonjë nga këto masa ishin lëshime të mëdha.
Trudeau, në një postim në rrjetet sociale, përshkroi veprimet që tashmë ishin në progres sipas planit kufitar të vendit të tij prej 1.3 miliardë dollarësh, duke përfshirë vendosjen e teknologjisë dhe personelit shtesë në kufi.
Sipas të dhënave federale, vetëm një pjesë e sasisë totale të konfiskimeve të fentanyl-it ndodhin në kufirin SHBA-Kanada.
Meksika kishte rritur tashmë zbatimin e kufijve përpara kërcënimit tarifor të Trump dhe kalimet ilegale kanë rënë ndjeshëm.
Gjatë katër muajve të parë në detyrë të presidentes Claudia Sheinbaum, forcat meksikane të sigurisë kanë kryer konfiskime të mëdha të fentanyl-it dhe kanë shtuar operacionet për të gjetur dhe shkatërruar laboratorët klandestinë të fentanyl-it.
Fatalitetet nga droga në Shtetet e Bashkuara u ulën vitin e kaluar pas viteve të rritjes së pandërprerë të mbidozës.
“Ai lulëzon në kaos, ai lulëzon në pasiguri”, tha John Feeley, ish-ambasadori amerikan në Panama dhe zëvendës shefi i misionit në Meksikë, për Trump. “Ai nuk ka nevojë të ketë një metrikë. Gaboni nëse mendoni se ai po qëndron ulur me një fletëllogaritëse. Jo. Ai është ulur atje duke lexuar titujt”.
Paqartësia mbi detajet e kërkesave të Trump duket të jetë po aq pjesë e strategjisë së tij sa edhe vetë kërcënimi i tarifave.
Duke i lënë kërkesat e tij si diçka misterioze, e lejon atë të vendosë se kur do t’i japë fund negociatave.
Karoline Leavitt, sekretarja e shtypit për Shtëpinë e Bardhë, tha të hënën se Trump kishte qenë “krejtësisht i qartë” në lidhje me arsyetimin e tij për tarifat.
“Rritja e paligjshme e drogave vdekjeprurëse dhe e qenieve njerëzore që ne kemi parë të trafikuara mbi kufirin jugor dhe kufirin verior”, tha Leavitt. “Presidenti po ua bën shumë të qartë Kanadasë dhe Meksikës se Shtetet e Bashkuara nuk do të jenë më një vend depozitimi për drogat e paligjshme vdekjeprurëse dhe qeniet e paligjshme njerëzore”.
Kanadaja është përpjekur të tregojë drejtpërdrejt se ajo tashmë po bënte shumë nga gjërat që kërkonte Trump.
Mélanie Joly, ministrja e jashtme e Kanadasë, kishte vizituar Shtetet e Bashkuara pesë herë që nga zgjedhja e Trump, duke e lënë Tom Homan, carin e kufirit të Trump, optimist për punën e tyre.
Në një intervistë, Joly tha se u takua me Homan në Washington të premten dhe ndau një shpjegim prej dy faqesh dhe një video të punës së tyre në kufi për të bërë që Kanadaja të merrte seriozisht sigurinë kufitare.
Homan tha në një intervistë gjatë fundjavës se Kanadaja po “përmirësonte” sigurinë e saj kufitare, por tha se Trump “nuk mendonte se ata kishin bërë mjaftueshëm dhe ky do të ishte vendimi i tij”.
Trump vazhdoi t’i varte tarifat mbi Kanada deri të hënën.
Premtimi i Meksikës për të rritur zbatimin në kufi ka të ngjarë t’i sigurojë Trump një ndihmë ndërsa ai përpiqet të vendosë kufizime gjithëpërfshirëse për të larguar mijëra emigrantë.
Për të qenë të sigurt, disa zyrtarë amerikanë kanë shprehur në vitet e fundit shqetësimin se Meksika nuk po i jepte përparësi vazhdimisht masave të sigurisë kufitare.
Por Meksika kishte rënë dakord tashmë për të forcuar zbatimin e kufirit afërsisht një vit më parë, pasi administrata Biden rriti shqetësimin se Meksika nuk po i kontrollonte mjaftueshëm mirë kufijtë e saj.
Kalimet ilegale të kufirit kanë rënë ndjeshëm.
Meksika gjithashtu ra dakord të vendosë 10 mijë trupa për të ndihmuar me zbatimin e migracionit në vitin 2021, pa kërcënimin e tarifave.
Leavitt tha se vendosja e njoftuar të hënën do të ishte e përhershme.
Në dy javët që kur ka marrë detyrën, Trump ka treguar gatishmëri për të përdorur forcën e hapur në skenën globale.
Ai kërcënoi me tarifa për Kolumbinë mbi refuzimin e pranimit të fluturimeve ushtarake amerikane të emigrantëve të dëbuar dhe Kolumbia u tërhoq shpejt.
Andrew Selee, presidenti i Institutit të Politikave të Migracionit, tha se ishte ende e paqartë se çfarë do të duhej të bënin Meksika dhe Kanadaja për të shmangur tarifat e SHBA-ve.
Por ndërkohë, tha ai, si Trump ashtu edhe Sheinbaum ka të ngjarë të përfitojnë politikisht nga rezultati i shkëmbimit të tyre.
Trump mund të mburret për sigurimin e më shumë trupave në kufi dhe Sheinbaum mund të festojë përpjekjet e saj për t’u përballur me Trump.
“Unë mendoj se qeveria meksikane do të donte të dinte se cili është loja përfundimtare, por natyra fluide e negociatave ndoshta i ndihmon të dyja palët”, ravijëzoi Selee./k.k