2 qershor 1962
Operacion i CIA-s, amerikanët rrëmbejnë sekretet e rusëve nga stacioni në Arktik
Ishte 2 qershor i vitit 1962. Pikrisht në një datë të tillë u realizuarnjë operacion sekret i përgatitur nga CIA në bashkëpunim me Forcat Ajrore dhe Detare të Shteteve të Bashkuara. Projekti njihej me kodin “COLDFEET”. Qëllimi i këtij operacioni ishte të siguronte informacione të rëndësishme nga një stacion kërkimi sovjetik i braktisur në Arktik, i cili kishte qenë përdorur për aktivitete të dyshimta të mbikëqyrjes dhe kërkimit nën akull.
Sfondi
Në kulmin e Luftës së Ftohtë, sovjetikët kishin ngritur një sërë bazash kërkimi mbi akullin e Arktikut, përfshirë edhe stacionin NP 8 (“North Pole-8”). Pas braktisjes së këtij stacioni, u krijua mundësia për amerikanët që të hynin dhe të eksploronin teknologjinë dhe pajisjet e lëna pas.
Operacioni
Dy agjentë të CIA-s, përfshirë një ish-komandant nëndetësesh, William F. “Billy” Hankins, u hodhën me parashutë në stacionin sovjetik nga një avion B-17 të përshtatur për këtë qëllim. Për t’u rikthyer, ata përdorën një sistem të veçantë të quajtur Fulton Skyhook, një teknologji që lejonte nxjerrjen e njerëzve nga toka në ajër përmes një kablli të lidhur me një balonë dhe një avion në fluturim.
Rezultatet
Operacioni COLDFEET rezultoi i suksesshëm. Agjentët arritën të siguronin dokumente, pajisje teknologjike dhe të dhëna mbi mënyrat se si sovjetikët detektonin nëndetëset nën akull, duke përdorur sensorë akustikë dhe sisteme mbikëqyrjeje. Kjo dha përfitime të mëdha për SHBA-të në aspektin e luftës kundër nëndetëseve (ASW – Anti-Submarine Warfare) dhe e ndihmoi CIA-n të kuptonte më mirë kapacitetet teknologjike sovjetike në Arktik.
Rëndësia
Projekti COLDFEET mbetet një nga operacionet më spektakolare të Luftës së Ftohtë për nga kreativiteti logjistik, rreziku operacional, dhe vlera e inteligjencës së mbledhur. Ai demonstroi vendosmërinë e CIA-s për të eksploruar edhe mjedise ekstreme për të fituar epërsi strategjike.
Përgatiti: L.Veizi
