Luigji XVI i Francës shpalli zyrtarisht luftë kundër Mbretërisë së Britanisë së Madhe, duke e përfshirë Francën në një nga konfliktet më të rëndësishme të shekullit XVIII: Luftën për Pavarësinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Ky veprim ishte një kthesë vendimtare në fatin e Revolucionit Amerikan dhe përbën një nga ndërhyrjet më strategjike dhe politike të Francës ndaj rivalit të saj historik – Britanisë.
Sfondi historik
Pas Shpalljes së Pavarësisë më 1776, kolonitë amerikane përballeshin me fuqinë ushtarake dhe detare të një Britanie të bashkuar dhe me përvojë. Megjithë idealizmin revolucionar dhe lidershipin e figurave si George Washington, fati i kolonive amerikane ishte ende i paqartë pa ndihmë të jashtme.
Franca, e cila kishte humbur territore dhe prestigj pas disfatës në Luftën Shtatëvjeçare (1756–1763), kërkonte një mundësi për t’u hakmarrë ndaj Britanisë dhe për të rritur ndikimin e saj ndërkombëtar. Kjo bëri që Franca të ndihmonte fshehurazi kolonitë që në vitin 1776, duke dërguar armatime dhe furnizime.
Traktati i Aleancës dhe shpallja e luftës
Pas fitores amerikane në betejën e Saratogës (1777), e cila demonstroi aftësinë ushtarake të kryengritësve, Franca bindi veten se Revolucioni kishte shanse reale për sukses. Kjo çoi në nënshkrimin e Traktatit të Aleancës më 6 shkurt 1778 mes Francës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Vetëm pak muaj më vonë, më qershor 1778, Franca shpalli luftë Britanisë së Madhe, duke e bërë konfliktin kolonial një luftë ndërkombëtare.
Pasojat dhe rëndësia historike
Mbështetja ushtarake dhe detare franceze ishte vendimtare. Flota franceze, nën komandën e admiralëve si De Grasse dhe armata e komanduar nga Lafayette, dhanë ndihmesë të pakrahasueshme në betejat kryesore, veçanërisht në rrethimin e Yorktown-it (1781).
Konflikti u zgjerua në Karaibe, në oqeanin Atlantik dhe deri në Indinë koloniale, duke e detyruar Britaninë të shpërqendrohej dhe të përballej me disa fronte njëkohësisht.
Lufta për pavarësinë amerikane përfundoi me Traktatin e Parisit (1783), ku Britania njohu pavarësinë e SHBA-së.
Ironia historike
Megjithëse Luigji XVI synonte të forconte rolin ndërkombëtar të Francës, angazhimi ushtarak dhe financiar në këtë luftë e rëndoi thesarin mbretëror. Këto borxhe kontribuuan drejtpërdrejt në krizën financiare që çoi në shpërthimin e Revolucionit Francez vetëm pak vite më vonë – një revolucion që do ta rrëzonte vetë Luigjin nga froni dhe do ta çonte drejt gijotinës.
Përgatiti: L.Veizi
