Më 22 korrik 1943, gjatë fushatës së Italisë në Luftën e Dytë Botërore, trupat aleate morën qytetin strategjik të Palermos, kryeqyteti i Siçilisë, duke shënuar një fitore të rëndësishme në përparimin e tyre drejt veriut të Italisë dhe rrëzimit të regjimit fashist të Benito Musolinit.
Konteksti historik
Pas zbarkimit të suksesshëm në Siçili më 10 korrik 1943 (Operacioni Husky), Aleatët – kryesisht forcat amerikane, britanike dhe kanadeze – kishin për qëllim të çlironin ishullin dhe të përdornin atë si pikënisje për pushtimin e Italisë kontinentale. Marrja e Palermos ishte një nga objektivat kryesorë të gjeneralit amerikan George S. Patton, komandant i Ushtrisë së 7-të të SHBA.
Rruga drejt Palermos
Patton kishte për detyrë fillimisht të mbronte krahun perëndimor të sulmit aleat, ndërsa britanikët (nën gjeneralin Montgomery) përparonin në lindje drejt Mesines. Por Patton, ambicioz dhe i vendosur të tregonte fuqinë e trupave amerikane, nisi një ofensivë agresive drejt veriut dhe perëndimit, duke çliruar qytet pas qyteti në rrugën drejt Palermos.
Çlirimi i qytetit
Pas betejash të përgjakshme dhe rezistencës së kufizuar nga forcat italiane dhe gjermane, forcat amerikane hynë në Palermo më 22 korrik 1943. Ata u pritën nga vendasit me entuziazëm dhe si çlirimtarë, pasi shumë italianë tashmë ishin të lodhur nga lufta dhe regjimi i Musolinit.
Marrja e Palermos jo vetëm që i dha Aleatëve një port të madh dhe strategjik për furnizime dhe përforcime, por gjithashtu shënoi edhe një goditje të rëndë për forcat fashiste në Itali.
Pasojat
Vetëm pak ditë pas rënies së Palermos, më 25 korrik 1943, Benito Musolini u rrëzua nga pushteti nga Këshilli i Madh Fashist dhe u arrestua. Kjo shënoi fillimin e fundit për regjimin fashist në Itali.
Marrja e qytetit ndihmoi në përshpejtimin e pushtimit të të gjithë Siçilisë, i cili përfundoi në gusht 1943 me kapjen e Mesinës dhe tërheqjen e forcave gjermane drejt Italisë kontinentale.
Përmbledhje
Më 22 korrik 1943, forcat aleate, kryesisht trupat amerikane nën komandën e gjeneralit Patton, çliruan Palermon gjatë fushatës së Siçilisë në Luftën e Dytë Botërore. Kjo fitore ishte një pikë kyçe në çmontimin e boshtit nazifashist në Evropë dhe një hap vendimtar drejt dorëzimit të Italisë më vonë atë vit.
Përgatiti: L.Veizi
