(Victory over Japan Day):
Skena para dorëzimit
Në verën e vitit 1945, Japonia ishte e rrënuar nga lufta pas katër vitesh luftimesh intensive në Paqësor.
Më 6 gusht 1945, SHBA hodhi bombën atomike mbi Hiroshimë.
Më 9 gusht 1945, një tjetër bombë atomike u hodh mbi Nagasaki.
Po atë ditë, Bashkimi Sovjetik shpalli luftë ndaj Japonisë dhe nisi një ofensivë masive në Mançuri kundër ushtrisë japoneze.
Këto ngjarje, të kombinuara me shkatërrimin e ekonomisë dhe infrastrukturës japoneze, e bindën Perandorin Hirohito se lufta nuk kishte më asnjë shans për t’u fituar.
Njoftimi i Truman – 14 gusht 1945
Më 14 gusht 1945, Presidenti amerikan Harry S. Truman shpalli publikisht se Japonia kishte pranuar pa kushte kapitullimin, duke pranuar termat e Deklaratës së Potsdam-it.
Lajmi u përhap menjëherë nëpër radio, gazeta dhe agjenci lajmesh.
Në mbarë SHBA-në, mijëra qytetarë dolën në rrugë për të festuar, duke mbushur sheshet, bulevardet dhe portet.
Qytetet e mëdha si Nju Jorku, Uashingtoni, Çikago dhe Los Anxhelosi u mbushën me parada spontane, muzikë, flamuj dhe brohoritje.
Një nga imazhet ikonike të ditës është fotografia e Alfred Eisenstaedt për revistën Life, ku një marinar puth një infermiere në Times Square të Nju Jorkut – simbol i gëzimit dhe çlirimit.
Dorëzimi zyrtar – 2 shtator 1945
Edhe pse lajmi i dorëzimit u dha në gusht, procedura formale u zhvillua më 2 shtator 1945.
Ceremonia u mbajt në Gjirin e Tokios, në bordin e luftëanijes amerikane USS Missouri.
Përfaqësuesit e Japonisë, të udhëhequr nga Ministri i Jashtëm Mamoru Shigemitsu dhe gjenerali Yoshijiro Umezu, nënshkruan aktin e kapitullimit.
Nga ana e aleatëve, dokumentin e nënshkroi gjenerali amerikan Douglas MacArthur (si komandant suprem i forcave aleate) dhe përfaqësues nga Britania e Madhe, Bashkimi Sovjetik, Kina, Australia, Kanadaja, Franca, Holanda dhe Zelanda e Re.
Pasojat historike
Kapitullimi i Japonisë i dha fund Luftës së Dytë Botërore, konflikti më i madh dhe më shkatërrimtar në historinë njerëzore.
Në SHBA dhe vendet aleate, 14 gushti u quajt V-J Day (dita e fitores ndaj Japonisë), ndërsa 2 shtatori mbetet data zyrtare e mbylljes së luftës.
Japonia hyri në një periudhë të gjatë okupimi nga forcat amerikane (1945–1952), gjatë së cilës u miratua një kushtetutë e re, u shpërbë ushtria dhe vendi filloi rindërtimin ekonomik.
Përgatiti: L.Veizi
