Më 20 gusht 1866, Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Andrew Johnson, shpalli me dekret presidencial se Lufta Civile Amerikane konsiderohej zyrtarisht e përfunduar.
Në fakt, luftimet kishin mbaruar më herët, në pranverën e vitit 1865, kur gjenerali konfederat Robert E. Lee u dorëzua te gjenerali unionist Ulysses S. Grant në Appomattox Court House (9 prill 1865). Pas kësaj, shumica e ushtrive konfederate u dorëzuan njëra pas tjetrës. Presidenti Abraham Lincoln e shpalli kryengritjen të shtypur në pjesën më të madhe të shteteve jugore, por atentati ndaj tij në prill 1865 ia la përfundimin e procesit pasardhësit të tij, Andrew Johnson.
Pse u deshën 16 muaj për shpalljen zyrtare?
Megjithëse luftimet kryesore kishin mbaruar, disa enklava dhe njësi të armatosura konfederate nuk ishin dorëzuar menjëherë. Luftimet e fundit ndodhën në Palmito Ranch, Teksas (maj 1865). Gjithashtu, ishte e nevojshme një periudhë tranzicioni për të rivendosur autoritetin federal në të gjitha shtetet jugore dhe për të nisur procesin e rindërtimit (Reconstruction).
Për këtë arsye, më 20 gusht 1866, Johnson shpalli me dekret se: “Kryengritja e armatosur që ekzistonte në disa shtete të Bashkimit është shtypur plotësisht, dhe paqja, rendi dhe autoriteti i qeverisë janë rivendosur.”
Pasojat
Paqja zyrtare: Ky akt e bëri të qartë për botën dhe për qytetarët amerikanë se konflikti katërvjeçar, që kishte shkaktuar rreth 620 mijë viktima, ishte zyrtarisht mbyllur.
Fillimi i Rindërtimit: Pas shpalljes, filloi me intensitet periudha e Reconstruction, ku shtetet jugore u rikthyen gradualisht në Union nën kushte të reja politike e shoqërore.
Çështja e skllevërve: Me Amendamentin e 13-të (1865) u ndalua skllavëria në gjithë SHBA, dhe shpallja e Johnson-it i dha një kuptim praktik këtij ndryshimi historik.
Përgatiti: L.Veizi