Vendimi i fundit i zbuluar nga Washington Post
Nga Paolo Salom, Corriere della Sera
Për momentin, ato janë (duket të jenë) vetëm “hapje”. Nga TikTok te tarifat ndaj Tajvanit – zemra e të gjitha problemeve të Pekinit – telefonata midis Donald Trump dhe Xi Jinping ka dhënë fryte (dy krerët e shteteve e pranojnë këtë), edhe nëse ende mungon një marrëveshje e qartë.
Së pari, për faktin e thjeshtë se udhëheqësit e dy fuqive më të mëdha ekonomike (dhe ushtarake) të botës folën, duke premtuar të “vazhdojnë dialogun” dhe, në veçanti, të takohen ballë për ballë, së pari në Korenë e Jugut dhe më pas – nëse klima mbetet pozitive – në Kinë. Por gjithashtu, dhe mbi të gjitha, sepse pikat e nevojshme të kompromisit janë identifikuar në sektorët që konsiderohen të shquar.
Trump dëshiron të ndalojë “pushtimin” dixhital të të rinjve amerikanë përmes aplikacionit të njohur për video, TikTok, dhe të ndalojë shkatërrimin e shkaktuar në rrugë nga fentanili, një ilaç vdekjeprurës me kosto të ulët, pararendësit e të cilit sintetizohen në laboratorët e Republikës Popullore.
Nga ana tjetër, Xi duhet t’i sjellë arsye “provincës rebele”, Tajvanit, i cili, falë furnizimeve amerikane, po shndërrohet në një “iriqër”, tretja e të cilit mund të jetë e kushtueshme për Ushtrinë Çlirimtare Popullore kur (jo nëse) urdhri për të pushtuar vjen nga Pekini.
Tarifat unilaterale gjithashtu u shfaqën dukshëm në bisedime, sipas rrjedhjeve të informacionit, por ky aspekt i mosmarrëveshjes SHBA-Kinë e shqetëson më pak Dragoin: deri më tani, Pekini mezi është tkurrur ndaj kërkesave të manjatit dhe, në të vërtetë, falë “shantazhit” të metaleve të rralla – dhe domosdoshmërisë së tij virtuale si fabrika e botës – ka eliminuar pothuajse plotësisht ndikimin amerikan.
Në fakt, “sukses” i mundshëm i telefonatës Trump-Xi u aludua pas takimeve midis delegacioneve tregtare nga të dy vendet në Madrid të hënën e kaluar. Në kryeqytetin spanjoll, një analizë nga People’s Daily vuri në dukje, “u demonstrua se si dialogu racional mund të përfitojë interesat e të dyja palëve”. Ajo shtoi, me një ton sarkastik që dikur do të dukej i paimagjinueshëm, se “Kina kundërshton politizimin, instrumentalizimin dhe përdorimin ushtarak (sic) të çështjeve teknologjike dhe tregtare”.
Në të njëjtën kohë, ajo pranoi mundësinë e “arritjes së një kompromisi për çështjet e TikTok përmes konsensusit dhe heqjes së barrierave të investimeve”. Xi deklaroi qartë se mosmarrëveshja për aplikacionin mund të zgjidhet vetëm “duke respektuar rregullat e tregut të lirë” dhe se Pekini “do të mbrojë të drejtat e kompanive kineze bazuar në pajtueshmërinë me rregulloret” mbi tregtinë ndërkombëtare.
Por përtej pozicioneve parimore të nevojshme për të “shpëtuar fytyrën”, është e qartë se Xi – një negociator shumë i aftë – është i gatshëm të akomodojë kërkesat amerikane në këmbim të “çmimit më të çmuar”, kthimit përfundimtar të Tajvanit në Atdhe. Ky është premtimi themelor i udhëheqjes së tij (kërkesa për dy mandate u kapërcye gjithashtu për këtë arsye), dhe ylberi i paplotë që ngrihet mbi rrugën e gjatë që të çon në Sheshin Tiananmen në Pekin është aty për të na kujtuar: Kina, pas Hong Kongut dhe Makaos, është ende një pjesë e enigmës.
Prandaj, është e arsyeshme të presim përparim konkret drejt një marrëveshjeje. Njohja e rolit të Amerikës në Luftën e Dytë Botërore – e cila mungonte në fjalimin e Xi në paradën e madhe më 8 shtator – e përsëritur nga Xi dje gjatë telefonatës, është ndoshta “grushti i shtetit teatral” që ka rritur më shumë egon e Presidentit Trump (ai ishte ankuar për këtë lëshim dhjetë ditë më parë). Në fakt, Kina ka arritur tashmë shumë: Shtëpia e Bardhë kohët e fundit pezulloi ndihmën prej 400 milionë dollarësh për armë dhe teknologji për Tajvanin, një veprim, i zbuluar nga Washington Post, që kishte për qëllim të lehtësonte bisedimet, siç bëri, por që mund të ndryshonte në mënyrë të rrezikshme ekuilibrin strategjik në Azinë Lindore, ashtu siç bëri në Evropën Lindore./e.t