Uragani i vitit 1938, i njohur gjithashtu si “Uragani i New England” ose “Uragani i 1938”, është një nga ngjarjet më shkatërruese natyrore që ka ndodhur në Shtetet e Bashkuara, veçanërisht në rajonin e New England-it, dhe mbetet një nga uraganet më të fuqishme të regjistruara në historinë e SHBA.
Shfaqja e uraganit
Në fillim të shtatorit të vitit 1938, uragani nisi si një stuhi tropikale në detin Karaib, afër ishujve Leeward, dhe gradualisht u forcua ndërsa lëvizte drejt veriut. Deri më 21 shtator, ishte shndërruar në një uragan të fuqishëm, me një shpejtësi të erës që arrinte deri në 260 km në orë. Ky ishte një uragan i klasit 5, më i larti në shkallën e forcës së uraganeve, dhe përhapja e tij u shtri për shumë kilometra.
Goditja e rajonit të New England
Uragani i vitit 1938 goditi New York-un, Connecticut, New Jersey, dhe Massachusetts me një forcë dhe intensitet të papërshkrueshëm. Vetëm në shtetin e New York-ut, uragani shkaktoi dëme të mëdha. Në shumë pjesë të rajonit, stuhi kaq të fuqishme nuk ishin parë që nga fillimi i shekullit.
Përveç erës së fortë, stuhia solli gjithashtu përmbytje të mëdha për shkak të reshjeve të shiut të shpejta, si dhe dallgë të mëdha që goditën bregdetin. Dëmtimi i infrastrukturës ishte katastrofik: uragani i 1938 shkatërroi mbi 60,000 shtëpi dhe prishi rrugë, ura dhe ndërtesa të tjera, duke shkaktuar vështirësi të mëdha në transport dhe shpërndarje të ndihmave.
Humbjet e jetëve dhe dëmet
Rreth 800 persona humbën jetën për shkak të stuhi dhe më shumë se 2,000 të tjerë u plagosën. Dëmet materiale ishin të tmerrshme: 306 milionë dollarë (një shumë e konsiderueshme në atë kohë). Ky uragan ishte një ndër ngjarjet më të mëdha natyrore të dekadës dhe shkaktoi një shqetësim të madh për sigurinë dhe menaxhimin e stuhive të tilla.
Në shumë qytete dhe fshatra, qytetarët ishin të papërgatitur për intensitetin e stuhisë dhe reagimi ishte shumë i ngadaltë. Disa raporte tregojnë se njerëzit nuk kishin të dhëna të mjaftueshme për të vepruar, pasi sistemi i paralajmërimit dhe i monitorimit të stuhive ishte shumë më i kufizuar krahasuar me sot.
Pasojat dhe ndihma
Në pasojat e uraganit, shpërndarja e ndihmave dhe përpjekjet për pastrimin e zonave të goditura ishin të organizuara shpejt, por përballë një katastrofe të tillë, ajo u tregua e vështirë. Qeveria federale dhe shtetërore, së bashku me agjencitë lokale, filluan të ofronin mbështetje për rindërtimin e shtëpive dhe rikthimin e normalitetit në rajonet e goditura.
Ky uragan gjithashtu shërbeu si një thirrje për ndryshime në menaxhimin e stuhive. Pasi u evidentuan mangësitë e mundshme në komunikim dhe organizim, u bënë përpjekje për të përmirësuar teknologjinë e parashikimit të motit dhe sistemet e alarmit për uraganet.
Ndikimi në shkencën dhe teknologjinë e parashikimit
Uragani i New England-it të vitit 1938 ndryshoi trajektoren e kërkimeve shkencore dhe u bë një pikë referimi për përmirësimin e sistemeve të monitorimit të motit. Pas këtij uragani, u futën masa të reja për të mbledhur të dhëna të sakta dhe të shpejta rreth stuhi-ve, si dhe u zhvilluan teknologji të reja për të parashikuar dhe identifikuar forca të tilla natyrore më herët.
Përfundim
Uragani i 1938 mbetet një nga ngjarjet më të mëdha natyrore në histori dhe një kujtesë e fuqisë së natyrës dhe rëndësisë së përgatitjes për katastrofat natyrore. Pasojat e tij u ndien për një kohë të gjatë, dhe shumë nga ato që mësuam nga ky uragan janë ende në përdorim për të parandaluar dhe menaxhuar katastrofat e ngjashme sot.
Përgatiti: L.Veizi
