Propozimi, nëse ndiqet, do të fillojë me ndërprerjen e menjëhershme të operacioneve ushtarake. Ai gjithashtu thotë se “vijat e betejës” ekzistuese do të ngrihen derisa të plotësohen kushtet për një tërheqje të organizuar. Hamasi do të dorëzojë armët dhe tunelet dhe objektet e prodhimit të armëve do të shkatërrohen…
Udhëheqësit evropianë dhe të Lindjes së Mesme kanë mirëpritur planin e ri të paqes të propozuar nga SHBA për Gazën, ndërsa Presidenti Donald Trump i kërkoi Hamasit ta pranonte atë.
Plani, i dakordësuar nga Trump dhe udhëheqësi izraelit Benjamin Netanyahu, propozon një fund të menjëhershëm të operacioneve ushtarake, me Hamasin që liron 20 pengje izraelite të gjallë dhe kthimin e trupave të më shumë se dy duzinave pengjesh që besohet se kanë vdekur, brenda 72 orëve, në këmbim të qindra banorëve të Gazës të ndaluar.
Një burim palestinez i njohur me negociatat e armëpushimit i tha BBC-së se zyrtarëve të Hamasit u është dhënë plani 20-pikësh i Shtëpisë së Bardhë.
Ai kërkon që Hamasi të mos ketë asnjë rol në qeverisjen e Gazës dhe lë derën hapur për një shtet përfundimtar palestinez.
Duke folur në një konferencë për shtyp pas bisedimeve në Shtëpinë e Bardhë, Trump e quajti planin “një ditë historike për paqen”.
Por ai tha se Netanyahu do të ketë mbështetjen e SHBA-së për të “përfunduar punën e shkatërrimit të kërcënimit të Hamasit” nëse Hamasi nuk pajtohet me planin.
Netanyahu tha më pas se Izraeli “do ta përfundojë punën” nëse Hamasi e refuzon planin ose nuk e zbaton atë.
Autoriteti Palestinez, i cili qeveris Bregun Perëndimor të pushtuar nga Izraeli, i ka quajtur përpjekjet e presidentit amerikan si “të sinqerta dhe të vendosura”.
Në një deklaratë të publikuar nga agjencia e lajmeve WAFA, autoriteti tha se “ripërtërin angazhimin e tij të përbashkët për të punuar me Shtetet e Bashkuara, shtetet rajonale dhe partnerët” për t’i dhënë fund luftës në Gaza, për të siguruar shpërndarjen e mjaftueshme të ndihmës humanitare në Gaza dhe për lirimin e pengjeve dhe të burgosurve.
Në një deklaratë të përbashkët, ministrat e jashtëm të Emirateve të Bashkuara Arabe, Arabisë Saudite, Katarit, Egjiptit, Jordanisë, Turqisë, Indonezisë dhe Pakistanit thanë se mirëpritën “udhëheqjen e Trump dhe përpjekjet e tij të sinqerta për t’i dhënë fund luftës në Gaza”.
Ata thanë se ishin të gatshëm të angazhoheshin me SHBA-në për të finalizuar dhe zbatuar marrëveshjen, e cila, sipas tyre, duhet të çojë në një “zgjidhje me dy shtete, sipas së cilës Gaza është plotësisht e integruar me Bregun Perëndimor në një shtet palestinez”.
Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, tha se ishte “i inkurajuar nga përgjigjja pozitive e Kryeministrit Netanyahu” ndaj propozimit. Ai shtoi se “të gjitha palët duhet ta shfrytëzojnë këtë moment për t’i dhënë paqes një shans të vërtetë”.
Të paktën 66,055 njerëz janë vrarë në sulmet izraelite në Gaza që nga tetori i vitit 2023, sipas ministrisë së shëndetësisë të drejtuar nga Hamasi.
Propozimi, nëse ndiqet, do të fillojë me ndërprerjen e menjëhershme të operacioneve ushtarake. Ai gjithashtu thotë se “vijat e betejës” ekzistuese do të ngrihen derisa të plotësohen kushtet për një tërheqje të organizuar. Hamasi do të dorëzojë armët dhe tunelet dhe objektet e prodhimit të armëve do të shkatërrohen.
Për çdo peng izraelit, eshtrat e të cilit dorëzohen, Izraeli do të kthejë eshtrat e 15 banorëve të Gazës, thuhet në plan.
Plani përcakton gjithashtu se sapo të dyja palët të bien dakord me propozimin, “ndihma e plotë do të dërgohet menjëherë në Rripin e Gazës”.
SHBA-të gjithashtu përshkruajnë planin e tyre për qeverisjen e ardhshme të Gazës.
Aty thuhet se një “komitet palestinez teknokratik dhe apolitik” do të qeverisë përkohësisht “me mbikëqyrje dhe mbikëqyrje nga një organ i ri ndërkombëtar kalimtar, i quajtur Bordi i Paqes, i cili do të drejtohet” nga Trump.
Ish-kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Sir Tony Blair, do të jetë pjesë e organit qeverisës së bashku me udhëheqës të tjerë që “do të shpallen më vonë”. Sir Tony e quajti planin “të guximshëm dhe inteligjent”.
Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Sir Keir Starmer, gjithashtu e mirëpriti planin, duke thënë: “ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve të bashkohen dhe të punojnë me administratën amerikane për të finalizuar këtë marrëveshje dhe për ta bërë atë realitet.”
“Hamasi tani duhet të bjerë dakord me planin dhe t’i japë fund mjerimit, duke ulur armët dhe duke liruar të gjithë pengjet e mbetura”, shtoi Sir Keir.
Presidenti francez Emmanuel Macron tha se “Franca është e gatshme të kontribuojë” në përpjekjet për t’i dhënë fund luftës dhe për të liruar pengjet.
“Këto elementë duhet të hapin rrugën për diskutime të thella me të gjithë partnerët përkatës për të ndërtuar një paqe të qëndrueshme në rajon, bazuar në zgjidhjen me dy shtete”, tha Macron.
Kryeministrja e Italisë, Giorgia Meloni, tha në një deklaratë se propozimi “mund të përfaqësojë një pikë kthese në këtë proces”. Italia “u bën thirrje të gjitha palëve ta shfrytëzojnë këtë mundësi dhe ta pranojnë planin”, tha ajo.
Plani shton se Hamasi nuk duhet të ketë asnjë rol në qeverisje, “drejtpërdrejt, tërthorazi ose në asnjë formë”.
Pjesa më e madhe e planit përqendrohet në atë që SHBA-të e quajnë një “plan zhvillimi ekonomik” për të rindërtuar Gazën. Ai gjithashtu thotë se “Izraeli nuk do ta pushtojë ose aneksojë Gazën” dhe forcat e tij do të tërhiqen nga territori në faza me kalimin e kohës.
Në një ndryshim nga deklaratat e mëparshme të Trump , palestinezët nuk do të detyrohen të largohen nga Gaza. Në vend të kësaj, dokumenti thoshte: “Ne do t’i inkurajojmë njerëzit të qëndrojnë dhe do t’u ofrojmë atyre mundësinë për të ndërtuar një Gazë më të mirë”.
Plani gjithashtu lë derën hapur për një shtet përfundimtar palestinez.
Një burim palestinez i njohur me negociatat e armëpushimit i tha BBC-së se “zyrtarët e Katarit dhe Egjiptit ia kanë dorëzuar planin e Shtëpisë së Bardhë për t’i dhënë fund luftës në Gaza zyrtarëve të Hamasit në Doha”.
Më parë, një zyrtar i lartë i Hamasit i tha BBC-së se grupi mbetet i hapur për të studiuar çdo propozim që mund t’i japë fund luftës në Gaza, por theksoi se çdo marrëveshje duhet të mbrojë interesat palestineze, të sigurojë një tërheqje të plotë izraelite nga Gaza dhe t’i japë fund luftës.
I pyetur në lidhje me armët e grupit, zyrtari tha: “armët e rezistencës janë një vijë e kuqe për sa kohë që vazhdon pushtimi.”
“Çështja e armëve mund të diskutohet vetëm brenda kuadrit të një zgjidhjeje politike që garanton krijimin e një shteti të pavarur palestinez në kufijtë e vitit 1967.”
Njoftimi i planit vjen vetëm disa ditë pasi Netanyahu sulmoi njohjen e një shteti palestinez nga shumë vende perëndimore gjatë një fjalimi të ashpër në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së.
Netanyahu i cilësoi lëvizjet e njohjes si një “shenjë turpi” që përcolli mesazhin se “vrasja e hebrenjve ia vlen”.
Dhjetëra zyrtarë dhe diplomatë organizuan një largim ndërsa ai u ngjit në podiumin e OKB-së, duke lënë pjesë të mëdha të sallës së konferencave bosh.
Ndërsa Trump e ka mbështetur fuqimisht Netanyahun që kur u kthye në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, ai është bërë gjithnjë e më i frustruar me lëvizjet e Izraelit në javët e fundit.
Trump shprehu bezdi për sulmin e fundit të Izraelit ndaj anëtarëve të Hamasit në aleatin kyç të SHBA-së, Katarin.
Përpara konferencës për shtyp të së hënës, Netanyahu i telefonoi Kryeministrit të Katarit, Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim al-Thani, nga Shtëpia e Bardhë, për të shprehur keqardhjen e tij të thellë që sulmi me raketa i Izraelit vrau pa dashje një ushtar të Katarit.
Ushtria izraelite nisi një fushatë në Gaza në përgjigje të sulmit të udhëhequr nga Hamasi në Izraelin jugor më 7 tetor 2023 , në të cilin u vranë rreth 1,200 njerëz dhe 251 të tjerë u morën peng.
Të paktën 66,055 njerëz janë vrarë në sulmet izraelite në Gaza që atëherë, sipas ministrisë së shëndetësisë të territorit të drejtuar nga Hamasi.
Një organ i mbështetur nga OKB-ja konfirmoi së fundmi se në Qytetin e Gazës po ndodhte zi buke. Më herët këtë muaj, një komision hetimor i OKB-së arriti në përfundimin se Izraeli kishte kryer gjenocid në Gaza, të cilin Izraeli e hedh poshtë me forcë. /Përshtatur nga BBC/
