Fjalimi i Wilsonit, 14 pika për një paqe të qëndrueshme në Evropë

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

8 janar 1918

Në 8 janar të vitit 1918, në një fjalim përpara dy dhomave të Kongresit, presidenti amerikan Woodrow Wilson foli mbi synimet e Shteteve të Bashkuara në Luftën e Parë Botërore dhe paraqiti “14 Pikat” për arritjen e një paqeje të qëndrueshme në Evropë. Propozimi bënte thirrje për: kushte bujare të paqes nga aleatët fitimtarë, rikthimin e territoreve të pushtuara gjatë luftës, të drejtën për vetëvendosje të kombeve, dhe krijimin e një organizate botërore për zgjidhjen e konflikteve të ardhshëm. Fjalimi i Wilsonit u përkthye dhe iu shpërnda ushtarëve dhe qytetarëve të Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë dhe, thonë historianët, kontribuoi në mënyrë të konsiderueshme për arritjen e një armëpushim në nëntor të vitit 1918. Pas përfundimit të luftës, Wilson shkoi  në Francë, si kryetar i delegacionit amerikan në Konferencën e Versajës, ku u përpoq për një paqe të drejtë, edhe pse aleatët e tjerë i kishin kundërshtuar shume prej 14 pikave të tij. Përfundimisht, marrëveshja e paqes u nënshkrua dhe Gjermania, humbëse e luftës, u rëndua me pagesa të larta dëmshpërblimesh. Këto dhe kushte të tjera do të kontribuonin në shpërthimin e Luftës së Dytë Botërore dy dekada më vonë. Megjithatë, idetë Wilson mbi të drejtën e kombeve të vegjël për vetëvendosje (Shqipëria) dhe për krijimin e një organi botëror të pasluftës (Lidhja e Kombeve) u mishëruan në traktat. Për këto përpjekje, në vitin 1920, Woodrow Wilson u nderua me Çmimin Nobel të Paqes.

Të fundit

Detyrim paraqitje për Berishën, Manjani: Vazhdim i humorit të Vitit të Ri

Juristi Ylli Manjani ka komentuar në një intervistë televizive vendimin e Gjykatës së Apelit, e cila ka vendosur masën...

Ja pse këto 8 ushqime nuk duhet të mungojnë në dietën tuaj

Disa i quajnë ushqime superstare, ndërsa ekspertët thonë se ato nuk duhet të mungojnë në dietën tonë. Pra, është koha për të zbuluar se...

Pse po bie Euro, sa i mundshëm është niveli 1-1 me Dollarin?

Politikëbërësit shpesh mirëpresin një monedhë më të dobët si një mjet për të stimuluar rritjen ekonomike, sepse i bën eksportet më konkurruese – megjithëse...

Berisha “përgjërohet” në SPAK për “arrest”, Meta i “rehatuar” në qeli

Nga Jakin Marena Me një fjalor pa lidhje në pamje të parë, por me të duhurin për hallin e vet personal, pasi sa më shumë...

Nga dritarja e shtëpisë te dera e SPAK, Lala bën kronologjinë e përplasjes Berisha-SPAK

Sali Berisha ka vendosur të zbatojë vendimin e gjykatës për masën detyrim paraqitje, të cilën e kishte refuzuar në nëntor 2023, duke përfunduar në...

Lajme të tjera

Web TV