Konferenca e Ambasadorëve në Londër (dhjetor 1912 – gusht 1913) u mblodh nga fuqitë e mëdha të kohës – Britania e Madhe, Franca, Rusia, Austro-Hungaria, Gjermania dhe Italia – për të zgjidhur çështjet territoriale të dala nga Luftërat Ballkanike.
Shqipëria, e cila kishte shpallur pavarësinë më 28 nëntor 1912 në Vlorë, nuk u ftua si palë e drejtpërdrejtë në bisedime. Fati i saj u vendos nga diplomacia e këtyre fuqive, të cilat synonin ruajtjen e ekuilibrit në Ballkan dhe kufizimin e ndikimit të Serbisë dhe Greqisë.
Vendimet kryesore për Shqipërinë:
Njohja ndërkombëtare – Shqipëria u njoh si shtet i pavarur, por jo plotësisht sovran; ajo do të vendosej nën garancinë e gjashtë fuqive të mëdha dhe do të kishte një princ të huaj si monark.
Forma e qeverisjes – U vendos që Shqipëria të ishte një principatë autonome, e trashëgueshme, nën garanci ndërkombëtare.
Kufijtë – U caktuan kufij shumë më të ngushtë sesa territoret e banuara nga shqiptarë. Troje të gjera iu lanë shteteve fqinje:
Kosova dhe pjesa më e madhe e Maqedonisë Perëndimore iu dhanë Serbisë.
Çamëria dhe Janina iu dhanë Greqisë.
Lugina e Ibrit dhe trevat në Mal të Zi iu kaluan Malit të Zi.
Në këtë mënyrë, rreth gjysma e popullsisë shqiptare mbeti jashtë kufijve të shtetit të ri.
Administrata – Deri në ardhjen e princit, Shqipëria do të administrohej nga një Komision Ndërkombëtar me seli në Vlorë.
Princi – Më pas, në nëntor 1913, fuqitë vendosën që princ i Shqipërisë të ishte gjermani Vilhelm Vidi (Wilhelm zu Wied), i cili mbërriti në mars 1914.
Bilanci për Shqipërinë
Nga njëra anë, Konferenca i dha vendit ekzistencën ligjore ndërkombëtare si shtet më vete; nga ana tjetër, kufijtë e vendosur ishin të cunguar dhe lanë jashtë një pjesë të madhe të trojeve dhe popullsisë shqiptare, duke krijuar një problem të hapur kombëtar që do të vazhdonte për dekada.
Përgatiti: L.Veizi
