Një KQZ e re, e zgjedhur sërish mbi bazën e balancimit politik, nuk jep asnjë garanci dhe do të shënojë dështimin e radhës. Eksperti i çështjeve zgjedhore, Premto Gogo, kryetar i Koalicionit për Reforma, Integrim dhe Institucione të Konsoliduara, në një analizë për gazetën “Fjala” kritikon qasjen e Këshillit Politik për mënyrën e zgjedhjes së KQZ-së së re.
Ajo që po ndodh me KQZ-në, sipas Gogos, është një kthim pas, sepse “një organi kaq të rëndësishëm, organ kushtetues deri më 2008, t’ia heqësh të drejtën e zgjidhjes nga parlamenti është një zgjidhje ektraligjore dhe ektrainstitucionale, që nuk do të sjellë asnjë gjë të mirë, por do të vazhdojë të rrënojë aspiratën dhe procesin shtetformues”.
“Mendoj se rrënja e problemit në këtë ngërç të ri të krijuar, është te qasja që kanë palët, nëse KQZ-ja do të jetë një organ i pavarur apo me balancim politik, sikundër është modeli aktual, i formësuar në reformën zgjedhore të 2012-s nga PS-ja dhe PD-ja, sepse ky model dështoi. Arsyeja kryesore e dështimit ishte te qasjet e ndryshme në atë kohë, të PS-së dhe PD-së, për pavarësinë e KQZ-së.
Formalisht u pranua prej të dyja partive aspirata për pavarësinë e KQZ-së, madje u parashikua që kryetari të zgjidhej nga kandidatura të pavarura, gjoja në një proces që siguronte të ishte apartiak. Nga ana tjetër, vendosën që zv/kryetari të ishte përfaqësues i opozitës, duke nënkuptuar që kryetari nuk ishte i pavarur, por i mazhorancës.
Kjo dhe sjellja politike më pas e anëtarëve të KQZ-së, zhbëri aspiratën për pavarësi të institucionit, duke përfunduar në situatën anormale ku ndodhet sot. Sot, me këtë diskutim që po ndërtohet dhe po serviret, është e njëjta situatë.
Është një model që nuk jep asnjë garanci dhe është i dështuar. Për më tepër, formula e zgjedhjes së tyre me balancim politik bie në kundërshtim edhe me vetë marrëveshjen e arritur, e cila parashikon që pas dy procesesh zgjedhore të arrihet një administratë zgjedhore totalisht e pavarur.” – shprehet Gogo.
Duke komentuar propozimet e opozitës për procedurat e zgjedhjes së anëtarëve të KQZ-së, ai thotë se duhet që mazhoranca të bëjë më shumë e të krijojë një frymë besimi, por, nga ana tjetër, nuk mund të pranohet asesi një procedurë që anashkalon parlamentin. “Thelbi i pjesëmarrjes së opozitës në procesin e ndërtimit të KQZ-së, në kontekstin e aktual, duhet të bazohet në marrëveshjen politike, kompromisin dhe në besueshmërinë reciproke, ndërkohë që mazhoranca duhet të bëjë përpjekje maksimale për t’i siguruar brenda kësaj fryme të gjitha garancitë që kërkon opozita. Formula që kanë propozuar, nuk është as më shumë e as më pak, por propozimi që secila palë të çojë militantët e vet në nivelin më të lartë të administrimit të zgjedhjeve, çka na çon në pikënisje të ciklit të krizave.” – thotë më tej ai.
Një tjetër problem, sipas Gogos, është jetëgjatësia e parashikuar e mandatit të anëtarëve të KQZ-së. Sipas tij, kufizimi i numrit të mandateve, në sistemin e patronazhit politik të ngritur, nuk nxit kandidatura me integritet personal, profesional, e të pavaruara, por do të nxitë militantë partiakë që e shohin këtë moment si një mundësi për t’i shërbyer një pale politike, e prej së cilës do të shpërblehen më pas.
Sipas Gogos, “kriteret përzgjedhëse për kandidatët duhet të jenë më të plota, përtej kritereve formale që parashikon ligji, pra të mund të sigurojnë vlerësime lidhur më profesionalizimin, integritetin përsonal e moral, përvojat e pasura etj. Madje, ato të pikëzohen dhe të parashikohen edhe procdura të qarta e të detajuara, çka mungojnë sot në parlament, në mënyrë që votimi i deputetëve t’i referohet procedurës dhe pikëzimit dhe jo votimit politik në bllok, sipas orientimit partiak. Pikërisht edhe për këtë Këshilli Politik mund të bashkëpunojë me Kuvendin”. Eksperti Gogo thekson se kjo lojë politike me KQZ-në duhet të marrë fund dhe zgjedhja e anëtarëve duhet të lidhet vetëm me integritetin, kapacitetin, vizionin dhe pavarësinë e individëve.
la.mi/Fjala.al
