Kur investojmë kursimet tona, çfarë na shtyn të marrim një vendim ose një tjetër? Pse disa kanë një profil më agresiv ndërsa të tjerët janë më konservatorë? Neuroekonomia, një disiplinë që ndërthur ekonominë, psikologjinë dhe neuroshkencën, është përgjegjëse për të studiuar aktivitetin tonë të trurit gjatë vendimmarrjes ekonomike.
Pedro Bermejo, ekspert i neuroshkencës dhe autori i ‘Trurit të Investitorit ’, shpjegon në librin e tij se truri ynë mund të marrë vendime racionale, ato në të cilat ne mund të analizojmë me kujdes të dhënat që kemi dhe emocionet, në të cilën gjendjet psikologjike si frika ose gëzimi ndërhyjnë. Dhe kur bëhet fjalë për të investuar, këto të fundit janë më të rrezikshmet, pasi ato na çojnë të ndjekim trendet euforike ose paniku, sesa të vazhdojmë qëllimin tonë afatgjatë.
Bota e financave dhe investimeve, ku burrat kanë mbizotëruar tradicionalisht, ka gjithnjë e më shumë gra që duan të fitojnë nga kursimet e tyre. Kjo lejon vëzhgimin e modeleve të caktuara të sjelljes që përsëriten në një seks dhe në një tjetër. Siç shpjegon Bermejo në librin e tij, shkaku i këtyre dallimeve është testosteroni, një hormon kryesisht mashkull, i cili shtyn “burrat të marrin vendime më të rrezikshme dhe të hyjnë dhe të lënë tregun më shumë herë”, ndërsa gratë kanë tendencë t’i mendojnë gjërat me më shumë kujdes.
Sipas disa studimeve, ky mentalitet më konservator rreth parave i bën gratë investitorët më të mirë sesa burrat, pasi ata kalojnë më shumë kohë duke reflektuar, duke u përqëndruar në planin afatgjatë, në vend që të mbarten nga emocione më të rrezikshme. Ky ndryshim gjatë marrjes së vendimeve reflektohet edhe në Observatorin II të Kursimeve dhe Investimeve në Spanjë që Bestinver ka zhvilluar në bashkëpunim me IESE: sipas të dhënave të nxjerra, ndërsa ata kërkojnë kursime dhe investime më konservatore, siç janë rritja e pasurive të patundshme ose investimet në një plan pensioni, ata janë më të prirur për të rritur investimin e tyre financiar dhe janë të interesuar për aksione.
Ata marrin më shumë rrezik, ata kërkojnë siguri
Së pari, duhet të theksohet se, siç reflekton Observatori, profili i investitorit vazhdon të mbetet kryesisht mashkull: 53.7% janë burra krahasuar me 46.3% gra. Një ndryshim që, edhe pse i mirëmbajtur, është ulur paksa në krahasim me të dhënat e vitit 2018, gjë që reflektoi një hendek prej më shumë se 10%. Sipas Ana Fernandez, Drejtore e Këshilltarëve të Financave të AFS EAFI, kjo mund të jetë sepse “historikisht, kanë qenë burra ata që kanë trajtuar gjenerimin e burimeve, dhe unë konsideroj se ekziston një vazhdimësi e atij përbërësi kulturor të kursimtarëve te burrat”. Kjo po ndryshon, duke marrë parasysh përfshirjen e grave në pozita menaxheriale dhe biznesi, duke rritur aftësinë e tyre për të kursyer.
Kur vendosni për një investim, është më e rëndësishme që gratë të garantojnë humbjen minimale të kapitalit, të marrin një të ardhur të rregullt dhe zbritje tatimore. Përkundrazi, ata paraqesin një aftësi më të madhe për të marrë përsipër rrezik, duke e konsideruar tregun e aksioneve si një aktiv afatgjatë fitimprurës dhe me besim më të madh sesa ata ndaj fondeve. Sidoqoftë, ata kursejnë më pak se gratë dhe nuk i konsiderojnë asetet e pasurive të patundshme si një investim kaq i sigurt. E gjithë kjo reflektohet në produktet financiare që, në fund të fundit, secili person zakonisht kontrakton: burrat zgjedhin, në një pjesë më të madhe, për fondet e investimeve dhe aksionet, ndërsa gratë preferojnë të blejnë sigurimin e kursimeve.
Nga ana tjetër, ndër arsyet më të shpeshta që të intervistuarit tregojnë për kursim ose investim, prioritetet përkojnë: të kesh para për raste urgjente dhe emergjente (81.0%), gjë që nuk ul standardin e jetesës në të ardhmen (80.4%) dhe ndihmë fëmijët dhe arsimimi i tyre (74.1%). Sidoqoftë, nëse bëjmë dallim midis gjinive, shohim se si gratë i japin rëndësi çështjeve që kanë të bëjnë me vendbanimin e zakonshëm, siç është kryerja e reformave në shtëpi (+ 13.2% se burrat), ulja e borxheve të familjes (+8, 8% ), blini një vendbanim të zakonshëm (+ 7.1%) dhe bleni pajisje shtëpiake (+ 5.4%). Për më tepër, ata gjithashtu vlerësojnë më shumë para për të shkuar në pushime (+ 6.0%) dhe për të blerë mjete transporti (+ 6.6%). Nga ana tjetër, interesat e burrave dallohen më shumë në blerjen e bizhuterive, veprave të artit dhe antike (+ 4.8%), duke lënë trashëgiminë (+2,
“Ekziston një faktor antropologjik që shpjegon arsyen e këtij ndryshimi,” thotë Ana Fernandez, “gratë ishin grumbulluese dhe kishin planifikuan burimet për mbijetesë, ndërsa burri ishte gjahtari, përgjegjës për gjetjen e burimeve për mbijetesë.” Sa i përket «kujdesit, arsimimit dhe mbrojtjes së fëmijëve, ato janë thelbësore për burrat dhe gratë. Ata përqendrohen në vënien e të gjitha burimeve për të punuar, përfshirë borxhet, për të gjeneruar burime për mbijetesë dhe gra, për të planifikuar pasuritë, të ardhurat dhe pasuritë e tyre, nga një këndvështrim i ruajtjes dhe planifikimit të konsumit të burimeve.
Të dy gjinitë, fillestar në përvojën financiare
Nëse shikojmë njohuri dhe kulturë financiare, mund të nxjerrim që gati gjysma e investitorëve e konsiderojnë veten fillestar. Nga ana tjetër, nëse shikojmë ndryshimin në përgjigjet ndërmjet një gjinie dhe një tjetri, mund të shohim që gratë konsiderohen fillestare (49.8%) në një masë më të madhe se burrat (42.1%). Kështu, të anketuarit meshkuj që identifikohen me një profil mesatar përvoje janë 39.8% krahasuar me 35.7% të grave, dhe vetëm 18% të burrave dhe 14.5% të grave. Gratë janë shumë komode si eksperte në marrjen e vendimeve për investim raporton La Vanguardia.
Për sa i përket njohjes me produktet financiare, investitorët e rinj meshkuj midis moshës 35 dhe 44 vjeç dhe me të ardhura mbi 70,000 € janë ata që i njohin ato më mirë dhe të cilët gjithashtu kanë njohuri më të madhe për institucionet financiare dhe produktet e tjera me përgjegjësi shoqërore.
Kur bëhet fjalë për punësimin e fondeve të investimeve, ata preferojnë të kenë më shpesh këshilla të personalizuara, por, megjithatë, ata janë ata që tregojnë më shumë mosbesim për të përdorur media dixhitale, ashtu si bëjnë me planet e pensioneve. Për më tepër, burrat kanë tendencë të japin kontribute më të rregullta se gratë (mujore), ndërsa ato zakonisht i bëjnë një herë në vit. Sa i përket përmbushjes së objektivave të produkteve të kontraktuara, gratë janë më skeptike dhe më pak optimiste: ndërsa shpresojnë të kenë më shumë rritje, ata planifikojnë të ruajnë trashëgiminë e tyre.
Siç shpjegon Fernandez, “edukimi financiar ndikon, por besimet, ndikojnë edhe besimi, mjedisi shoqëror, familjar dhe natyrisht niveli ekonomik dhe origjina e kursimeve.” Edhe pse secili person është i ndryshëm, në një mënyrë të përgjithësuar, “gratë kanë një dëshirë për të mësuar, dhe një prirje më të madhe për të kërkuar këshilla, ndoshta për shkak të një ‘pasigurie të rreme”, kështu që ata kërkojnë një këshilltar ose entitet që ofron siguri në bërjen tuaj vendimet. Megjithatë, “Burrat” kanë tendencë të ndjehen më të sigurt për veten e tyre dhe kur kërkojnë udhëzime, ata e bëjnë këtë kryesisht për të marrë këshilla të mira për të shërbyer si bazë për të marrë vendimet e tyre, ose për të deleguar në një mënyrë ekzekutive, duke pritur rezultate konkrete. “./Fjala.al/Katerina Tafa/
