Në Romë, përurohet bazilika e vjetër e Shën Pjetrit e ngritur – në sheshin ku dikur ndodhej cirku i Neronit – në periudhën e perandorit Konstandin i madh. Emri “Bazilikë e vjetër”, filloi të përdorej për t’a dalluar atë nga bazilika e tanishme, ndërtimi i së cilës filloi (mbi të vjetrën) më 1506 dhe përfundoi më 18 nëntor 1626.
Bazilika e tanishme e Shën Pjetrit në Vatikan është kryevepër e arkitekturës së periudhës së Rilindjes italiane dhe mbetet një nga kishat më të mëdha në botë. Sipas traditës katolike, ajo është ngritur mbi varrin e Shën Pjetrit, një nga 12 apostujt e Jezusit – Shën Pjetri konsiderohet si Peshkopi i parë i Romës, ose Papa i parë i Kishës Katolike.
Tradita dhe disa prova historike thonë se varri i Shën Pjetrit ndodhet pikërisht nën altarin e Bazilikës. Për këtë arsye, shumë Papë janë varrosur në bazilikën e Shën Pjetrit që prej periudhës së hershme të krishterë.
Bazilika e Vjetër e Shën Pjetrit ishte kisha e shekullit të 4-t e filluar nga Perandori Konstandini i Madh midis 319 dhe 333 pas Krishtit. Ajo ishte e formës tipike bazilikë, një nef të gjerë dhe dy aisles në çdo anë dhe një fund apsidale, me shtimin e një të future anësore apo Bema, duke i dhënë ndërtimin e formën e një kryqi tau.
Ishte mbi 103.6 metra e gjatë, dhe hyrja u parapri nga një atrium i madh kolonad. Kjo kishë ishte ndërtuar mbi faltoren e vogël që besohej se shënonte vendin e varrosjes së Shën Pjetrit, megjithëse varri ishte “shkatërruar” në 846 pas Krishtit.
Ai përmbante një numër shumë të madh varrimesh dhe memorialesh, përfshirë ato të shumicës së papëve nga Shën Pjetri deri në Shekullin XV. Si të gjitha kishat më të hershme në Romë, edhe kjo kishë ashtu edhe pasardhësi e saj kishin hyrjen në lindje dhe apsidin në skajin perëndimor të ndërtesës.
Që nga ndërtimi i bazilikës aktuale, emri Bazilika e Vjetër e Shën Pjetrit është përdorur për paraardhësin e saj për të dalluar dy ndërtesat.
l.m/Fjala.al
