Kërkesa për azil dhe shkelja e rregullave të qëndrimit në BE në kuadër të lëvizjes së lirë ka ndezur zërat për pezullimin e regjimit të lëvizjes së lirë edhe për Shqipërinë.
Një dokument i brendshëm i Bashkimit Europian, i përgatitur nga presidenca sllovene, e që mban datën 27 shtator, një ditë para se Ursula von der Leyen të niste turin e vizitave në Ballkanin Perëndimor thotë se Gjermania dhe Franca po udhëheqin përpjekjet për rikthimin e vizave me disa shtete, përfshirë këtu Shqipërinë.
Në diskutime është përfshirë edhe Italia, që ndonëse jo aq e zëshme sa Franca e Gjermania mbështet idenë e pezullimit të këtij regjimi. Shqetësimi i këtyre vendeve është i njëjtë; shkelja e afateve 90-ditore të qëndrimit në BE dhe kërkesat e pabazuara për azil.
Bashkimi Europian ka në fuqi një mekanizëm për rikthimin e regjimit të vizave dhe aty parashikohen edhe rastet konkrete. Si kusht është rritja me 50 për qind e qëndrimeve të parregullta, ose përqindja e ulët e pranimit të kërkesave për azilkërkim. Të dyja këto kushte plotësohen nga Shqipëria, Serbia, Maqedonia e Veriut, Moldavia, Ukraina dhe Gjeorgjia.
Në dokumentin e brendshëm, Gjermania vlerësoi si më problematike kryesisht Gjeorgjinë, Moldavinë dhe Ukrainën, ndërsa identifikon edhe Shqipërinë dhe Serbinë mes 10 vendeve më problematike sa i takon kësaj çëshstje.
Gjermania thotë se ka regjistruar një rritje në shkeljet e afateve të qëndrimit nga shtetasit shqiptarë, moldavë dhe ukrainas, pavarësisht se vitin e kaluar këto shkelje ranë lehtë për shkak të pandemisë.
Franca, Holanda dhe Danimarka janë gjithashtu të pakënaqura me Shqipërinë dhe Gjeorgjinë. Sipas dokumentit të Presidencës sllovenn, vendet anëtare përmendin shembuj të shumtë abuzimi me lëvizjen e lirë dhe kërkesave të pabazuara për azil që mbërrijnë kryesisht nga Shqipëria, Serbia, Maqedonia e Veriut dhe Ukraina e Gjeorgjia.
Franca posaçërisht, thuhet në dokument, është ankuar për kërkesat e azilit të mbërritura nga Shqipëria. “Ne ndajmë vlerësimin e Komisionit Europian se posaçërisht në rastin e Shqipërisë dhe Gjeorgjisë, për të cilat liberalizimi i vizave ka shkaktuar një rritje të madhe të migrimit ilegal dhe kërkesave të pabazuara për azil në Francë”, citohen autoritetet franceze.
Republika Çeke dhe Belgjika kanë shprehur shqetësim për rritjen e madhe të azilkërkuesve nga Maqedonia e Veriut dhe Moldavia. Ndërkaq, Austria ka shprehur shqetësim edhe për ardhjen e shtetasve të Bangladeshit në vendet e Ballkanit Perëndimor të cilët më pas hyjnë në shtetet e BE-së.
Presidenca sllovene nuk e ka komentuar deri më tani këtë dokument.