Vjosa Osmani thotë për HuffPost UK se presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky është një “shembull për të gjithë në mbarë botën”.
Presidentja e Kosovës ka akuzuar Vladimir Putinin për përpjekje e tij që të kryej gjenocid në Ukrainë. Në një intervistë ekskluzive për HuffPost UK, Vjosa Osmani tha se deklaratat e presidentit rus për “denazifikimin” e fqinjit të tij tregonin një synim “për të shkatërruar tërësisht ose pjesërisht popullin e Ukrainës”.
Osmani, një ish-pedagoge e së drejtës ndërkombëtare, e cila u bë presidente prillin e kaluar, tha se konflikti kishte sjellë “kujtime personale” të luftës së Kosovës në vitet 1990, në të cilën mendohet se janë vrarë më shumë se 13,000 njerëz në 1.5 milionë shqiptarë. Kosovarët u zhvendosën me duart e forcave nacionaliste jugosllave dhe serbe.
“Është absolutisht shkatërruese për të gjithë njerëzit e Kosovës të shohin këto imazhe të cilat për ne sjellin shumë kujtime personale”, tha ajo. “Ajo që ne shohim në Ukrainë është shumë e ngjashme – gra që përdhunohen, civilë po vriten, fëmijë të vegjël po ashtu vriten, njerëz të detyruar të lënë shtëpitë e tyre – është absolutisht e dhimbshme”.
“Kanë kaluar 20 vite, kështu që kujtimet për ne janë shumë, shumë të freskëta.”
Presidentja tha se ajo besonte se Ukraina tani ishte gjithashtu viktimë e një “regjimi gjenocidal brutal” të ngjashëm me atë që kishte në shënjestër Kosovën në fund të viteve 1990 dhe që e detyroi NATO-n të niste një fushatë bombardimesh pasi përpjekjet diplomatike për të rivendosur paqen dështuan.
“Si ish-pedagoge për krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit dhe gjenocidit, ne i njohim krimet e luftës kur i shohim”, tha Osmani. “Qëllimi këtu është i qartë dhe qëllimi është elementi kryesor i gjenocidit. Unë besoj se tashmë ka shumë prova që gjykatat ndërkombëtare do të përdornin kundër Putinit dhe kundër qeverisë ruse për krimet që po kryejnë kundër Ukrainës. Kam besim se këto krime nuk do të mbeten pa u ndëshkuar. Fatkeqësisht, në rastin e ish-Jugosllavisë, ato kanë mbetur pa u ndëshkuar. Plagët janë ende absolutisht të hapura.”
Osmani tha se ishte “inkurajuese për të parë” përgjigjen e unifikuar të Perëndimit në dënimin e pushtimit të Putinit në Ukrainë, por tha se kishte “më shumë për të bërë, si në aspektin e sanksioneve ekonomike dhe veçanërisht kur bëhet fjalë për të pasur një politikë të dyerve të hapura për Refugjatët ukrainas”. Ajo tha se pavarësisht kapaciteteve të kufizuara, Kosova i kishte mbajtur “dyert dhe zemrat të hapura” për refugjatët nga Ukraina. “Ne e kemi kaluar këtë, ne vetë kemi qenë refugjatë dhe e kuptojmë se sa e rëndësishme ishte të shpëtonim jetën tonë. Vendet në mbarë botën i mbajtën dyert e tyre të hapura për ne. Kemi kaluar nëpër ferr”
Osmani, 39 vjeç, është një shqiptare kosovare, familja e të cilës u detyrua të largohej nga vendlindja e tyre gjatë luftës në vitin 1999. Konflikti shpërtheu pasi Serbia filloi një goditje brutale ndaj lëvizjeve separatiste brenda Kosovës, e cila më pas kontrollohej nga Beogradi.
Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008, por kjo e fundit ende nuk e njeh atë si shtet, dhe as Moska, dhe tensionet mbeten të larta edhe më shumë se 20 vjet pas përfundimit të luftës.
Në vitin 1999, Slobodan Millosheviç, ish-presidenti i Serbisë – në atë kohë pjesë e Jugosllavisë – u bë kreu i parë në detyrë i shtetit që u akuzua për krime lufte pasi një gjykatë e OKB-së e akuzoi atë për mizori në Kosovë.
Në një intervistë me “Times” vitin e kaluar, Osmani kujtoi momentin kur një ushtar serb i futi në gojë një AK-47 përpara se ta detyronte atë dhe familjen e saj të braktisnin shtëpinë e tyre në veri të Kosovës kur ajo ishte vetëm 16 vjeç.
“Ne u rritëm në një vend ku e drejta jonë për arsim ishte mohuar, sepse gjatë fillimit të viteve 1990, ne jetonim në një regjim të ngjashëm me aparteidin, ku të gjitha të drejtat themelore të njeriut u mohoheshin shqiptarëve të Kosovës,” tha ajo për HuffPost UK.
“Të gjithë njerëzit e tjerë të të drejtave civile dhe politike u arrestuan pa dallim, dhe prindërit tanë ishin të burgosur politikë dhe ne duhej të kalonim nëpër ferr. Pra, padyshim, kjo ju formon absolutisht për të kuptuar rëndësinë e lirisë, pavarësisë dhe paqes, por edhe çmimin shumë të rëndë që duhej të paguanim për ta arritur këtë.”
Osmani lavdëroi edhe presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky, duke e quajtur atë një “shembull për të gjithë në mbarë botën”.
“Populli i Kosovës mori armët për të mbrojtur veten, për të mbrojtur lirinë tonë dhe për të arritur përfundimisht pavarësinë dhe lirinë që gëzojmë sot”, tha ajo. “Pra, ne e kuptojmë shumë popullin e Ukrainës dhe faktin se ata nuk do të dorëzoheshin kurrë në asnjë rrethanë. E gjithë simpatia dhe mbështetja jonë shkon për ta.”
Pushtimi rus i Ukrainës, i cili tashmë është në ditën e tij të 13-të, ka përkeqësuar frikën e Osmanit për veprime agresive kundër Kosovës nga Serbia, e mbështetur nga aleati i saj prej kohësh, Rusia.
Tashmë ka shenja se Rusia po punon për të “destabilizuar” Ballkanin me ndihmën e “prokurit dhe satelitit” të saj Serbisë, tha Osmani, duke përmendur një rritje të stërvitjeve të përbashkëta ushtarake dhe një gatishmëri për të dërguar armatime ruse në kufi në një mosmarrëveshje të fundit, mbi targat e makinave.
Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov, ka përdorur konferencat e fundit për shtyp për të akuzuar kosovarët se do të luftojnë në Donbas, gjë që republika thotë se nuk është e vërtetë.
“I vetmi vend në Evropë ku ka protesta pro Putinit është Serbia”, tha Osmani. “I vetmi vend në pjesën tonë të botës dhe Evropës, përveç regjimit të Lukashenkos [në Bjellorusi] që nuk ka vendosur për sanksione kundër Rusisë, është Serbia. Fakti që ai [presidenti serb Aleksandar Vuçiç] nuk ka rënë dakord për të vendosur sanksione kundër Rusisë tregon se ai qëndron qartë me Rusinë për këtë. Dhe ndërsa në vitet 1990 Sllobodan Millosheviqi me të vërtetë kreu krime në atë masë sa u quajt me të drejtë kasapi i Ballkanit, ajo që është Putin tani është kasapi i demokracisë”.
Burimi: huffingtonpost.co.uk/ Përgatiti për botom: L.Veizi