Jean Claude Sangwa mori armët në Luhansk –pikëpamjet e tij pro-Moskës janë të zakonshme në pjesën më të madhe të Afrikës
Lufta së bashku me separatistët pro-rusë si pjesë e pushtimit të paprovokuar të Ukrainës nga Moska nuk u përmend në broshurat e Universitetit Luhansk kur Jean Claude Sangwa, një student 27-vjeçar nga Republika Demokratike e Kongos, u zhvendos në rajonin e shkëputur së fundi, për të studiuar ekonominë. Por kur kreu i Republikës Popullore të Luhanskut, të kontrolluar nga Kremlini, njoftoi një mobilizim të plotë ushtarak të rajonit më 19 shkurt.Sangwa, së bashku me dy miq dhe kolegë studentë nga DRC dhe Republika e Afrikës Qendrore, vendosën të bashkohen me milicinë lokale dhe të marrë armët kundër Ukrainës.
“U bashkova sepse lufta erdhi në republikën tonë. Çfarë duhet të kisha bërë? Unë jam një burrë dhe duhet të luftoj, “tha Sangwa në rusisht të thyer. “E gjithë bota po lufton kundër Rusisë,” shtoi ai kur u pyet pse kishte vendosur të bashkohej me milicinë.
Sangwa u zhvendos në Rusi dy vjet më parë për të studiuar në Rostov, një qytet afër kufirit me Ukrainën, dhe më pas u transferua në Luhansk, i cili ishte kapur nga separatistët e mbështetur nga ushtria ruse në 2014. Ekziston një traditë e gjatë e afrikanëve që studiojnë në Rusi, duke filluar që nga koha kur Bashkimi Sovjetik filloi të ofronte bursa për studentët afrikanë në shtetet e reja socialiste dhe komuniste të pavarura në periudhën postkoloniale.
Midis fundit të viteve 1950 dhe 1990, rreth 400,000 afrikanë studiuan në Bashkimin Sovjetik. Ndërsa numrat u ulën ndjeshëm pas rënies së komunizmit, Vladimir Putin tha së fundmi më shumë se 17,000 afrikanë janë regjistruar aktualisht në universitetet ruse. Menjëherë pas bashkimit me milicinë e Luhansk, Sangwa u dërgua në luftime dhe kaloi dy muaj duke luftuar. Gjatë asaj kohe, shumë nga miqtë e tij afrikanë supozuan se ai kishte vdekur dhe postuan mesazhe lamtumirës në llogaritë e tij të mediave sociale. Tre ditë pas fillimit të luftës, më 27 shkurt, fotografia e Sangwa u postua në internet nga Find Your Own, një kanal i krijuar nga ministria e punëve të brendshme të Ukrainës për të identifikuar ushtarët e kapur dhe të vrarë. Postimi thoshte se Sangwa ishte vrarë nga forcat ukrainase së bashku me një ushtar tjetër afrikan.
“Armiku ukrainas gjeti kartën time të identitetit ushtarak dhe tha se kisha vdekur. Unë jam gjallë, siç mund ta shihni,” tha Sangwa. Ai aktualisht është kthyer duke patrulluar rrugët në Luhansk si pjesëtar i milicisë. Nuk ka asnjë provë që përveç Sangwa dhe dy miqve të tij, më shumë ushtarë afrikanë janë dërguar në Ukrainë. Por, ndërsa historia e Sangwa-s është e pazakontë, ndjenjat dhe opinionet e tij pro-Moskës se kush është përgjegjës për luftën janë të zakonshme në pjesë të mëdha të Afrikës. “Sigurisht, perëndimit i pëlqen të mendojë se sanksionet e kanë izoluar Rusinë globalisht,” tha Paul Stronski, një bashkëpunëtor i lartë dhe specialist për Rusinë në Carnegie Endowment for International Peace. “Dhe ata e bënë kur bëhet fjalë për komunitetin transatlantik dhe kombet e pasura aziatike. Por në sytë e pjesës tjetër të botës, dhe veçanërisht të kontinentit afrikan, Rusia nuk është aq e izoluar”.
Për shumë vite, tha Stronski, Moska ka kultivuar lidhje me liderët afrikanë dhe në vitin 2019 Putin priti samitin e parë ruso-afrikan, ku morën pjesë liderët e 43 kombeve afrikane. “Shumë në kontinentin afrikan tani besojnë se konflikti nxitet nga zgjerimi i NATO-s, nga politikat e pamatura perëndimore,” tha Stronski. Sipas Stronskit, një pjesë e mbështetjes së Afrikës për Rusinë mund të shpjegohet me ndjenjat antiperëndimore që rrjedhin nga trashëgimia e kolonializmit evropian. Rusia është akuzuar për amplifikimin e këtyre ankesave përmes fushatave dezinformuese në kontinent. “Në Afrikë, perëndimi është akuzuar gjithashtu për standarde të dyfishta, duke u kujdesur më shumë për Ukrainën dhe refugjatët e saj sesa për tragjeditë e tjera që shpalosen në Afrikë dhe në mbarë botën,” shtoi Stronski.
Disa nga mbështetësit më entuziastë të Putinit që nga fillimi i luftës kanë qenë pan-afrikanistë – avokatë të doktrinës së unitetit afrikan dhe anti-imperializmit. Putin thjesht “do që ta kthejë vendin e tij”, tha në fillim të marsit Kémi Séba, një pan-afrikanist i shquar franko-beninez. “Ai nuk ka gjakun e skllavërisë dhe kolonizimit në duart e tij. Ai nuk është mesia im, por unë e preferoj atë nga të gjithë presidentët perëndimorë.” Në mënyrë të ngjashme, një udhëheqës i komunitetit nigerian në Moskë i tha Guardian se shumica e nigerianëve atje ishin dashamirës ndaj Rusisë. “Çështja është e ndërlikuar, por perëndimi e shtyu Rusinë ta bënte këtë”, tha ai.
Përtej çështjeve të moralit, Rusia ka fituar një terren në Afrikë përmes zhvillimit të aleancave mbrojtëse, furnizimit me armë për udhëheqësit autoritarë pa fije të lidhura dhe duke u paraqitur si një aleat kundër kryengritësve të armatosur. Disa liderë afrikanë, veçanërisht presidenti i Afrikës së Jugut, Cyril Ramaphosa, kanë thënë hapur se besojnë se përpjekjet perëndimore për të zgjeruar NATO-n kontribuan në luftë. Edhe pse kombet afrikane ka të ngjarë të preken në mënyrë disproporcionale nga kriza e afërt globale e ushqimit për shkak të varësisë së tyre të fortë nga gruri rus dhe ukrainas, disa udhëheqës afrikanë e kanë zhvendosur fajin për mungesën e ushqimit dhe rritjen e çmimeve në perëndim, duke papagaizuar narrativat e Rusisë.
Gjatë një takimi me Putinin në Soçi, presidenti i Senegalit, Macky Sall, kryetari aktual i Bashkimit Afrikan, fajësoi sanksionet e BE-së ndaj bankave dhe produkteve ruse për përkeqësimin e problemit dhe u largua nga kritikimi i veprimeve të Rusisë, përfshirë bllokimin e saj ndaj Portet e Ukrainës. Pavarësisht ndikimit të saj politik në pjesë të Afrikës, Moska nuk ka treguar ende një qëllim për të rekrutuar ushtarë nga kontinenti ose vende të tjera për të forcuar forcat e saj, edhe pse raportet janë shfaqur se Rusia po përballet me mungesë këmbësorie.
Zyrtarët e Kremlinit shpejtuan t’i minimizonin raportet se disa qindra burra vendas në kryeqytetin e Etiopisë, Addis Ababa, ishin mbledhur jashtë ambasadës ruse në prill me shpresën për të luftuar në Ukrainë. Megjithatë, zërat pro-Kremlinit kanë përqafuar praninë e Sangwa në Luhansk si një shenjë e lidhjeve ushtarake në rritje midis Rusisë dhe Afrikës.
Më 31 maj, kanali Telegram WarGonzo, i udhëhequr nga propagandisti popullor rus Semen Pegov, postoi një video të Sangwa-s me pajisje të plota ushtarake duke patrulluar në Luhansk.
“Nuk janë vetëm djemtë tanë Wagner në Kongo,” tha Pegov, duke iu referuar grupit ushtarak famëkeq, të lidhur me Kremlinin, që ka mbështetur liderët autoritarë në Mali, Republikën e Afrikës Qendrore dhe vendin e origjinës së Sangwa, DRC. “Tani djemtë tanë të Kongos janë gjithashtu në Luhansk.”
Burimi: theguardian/ Përgatiti për botim: L.Veizi
