Autoritetet në Maqedoninë e Veriut thanë sot se propozimi me ndryshime i Francës për arritjen e kompromisit me Bullgarinë do të diskutohet nga të gjitha institucionet e rëndësishme dhe se procesi do të jetë transparent. Ndërsa partnerët qeveritarë lënë të kuptohet se propozimi nuk imponon prekjen në çështjet kombëtare dhe historike maqedonase, opozita maqedonase, nga ana tjetër e akuzon qeverinë se po gënjen dhe tradhëton popullin maqedonas.
Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski u takua me të gjithë partnerët e koalicionit qeveritar për ta shqyrtuar atë që në opinionin publik tashmë njihet si ‘propozimi francez’, që ka të bëjë me dhënien fund të ngërçit në bisedimet midis Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë dhe që mundëson arritjen e një kompromisi midis dy vendeve për t’i hapur rrugën e integrimit fqinjit më të vogël.
Kryeministri Kovaçevski e quan propozimin e ri “një dokument të rëndësishëm për të ardhmen e vendit”.
Ndërsa qeveria e ka publikuar propozimin në faqen e saj të internetit, janë shtuar debatet lidhur me atë se a ka apo jo ndryshime në tekstin e propozimit.
Në tekst thuhet, mes tjerash se “për të çelur fazën e bisedimeve, Këshilli Evropian do të thërrasë një konferencë tjetër ndërqeveritare, sa po Maqedonia e Veriut të zbatojë zotimet që kanë të bëjnë me ndryshimet kushtetuese, në pajtim me procedurat e saj të brendshme”.
Kjo nënkupton futjen e pakicës bullgare në Preambulën e Kushtetutës, që nevojiten dy të tretat e votave në parlamentin e Maqedonisë së Veriut.
Takimi i sotëm i partnerëve qeveritarë lidhur me propozimin do të pasohet me një proces të gjerë këshillimor, nëpër të githa institucionet e rëndësishme të vendit.
Zoti Kovaçevski tha se me partnerët u bisedua “me fakte dhe hollësi duke pasur parasysh qëllimin dhe qëndrimin strategjik që është integrimi në BE”.
“Para vetes kemi një propozim që ngërthen vërejtjet tona dhe qëndrimet e theksuara në mënyrë të qartë. Pozita në të cilën ndodhemi sot është shumë më e volitshme për Maqedoninë e Veriut”, tha ai.
Qeveria e shikon propozimin si një bazë të fuqishme për ndërtimin e një qëndrimi serioz të përgjegjshëm dhe shtetëror për mundësinë që i jepet shtetit.
Dimitar Kovaçevski pretendon se janë ruajtur ‘vijat e kuqe’ të vendosura nga qeveria e tij lidhur me çështjet jetike si gjuha, identiteti e historia.
Pala maqedonase ngul këmbë se çështjet e historisë nuk do të jenë në tryezën e bisedimeve me palën bullgare, ndonëse ngërçi në bisedimet midis ekipeve të historianëve të të dy vendeve kishte qenë rezultat pikërisht i mosmarrëveshjeve mbi identitetin e disa prej figurave historike.
Po ashtu, gjuha maqedonase në kornizën negociuese do të jetë si “gjuhë maqedonase”, tha kryeministri Kovaçevski.
Presidenti Pendarovski tashmë ka theksuar se ky është një propozim shumë më i mirë se i mërparshmi. Ndërkaq, çështja do të hidhet për debat edhe në parlament dhe me opozitën. Edhe shoqëria civile dhe ekspertët mund të bëjnë vlerësimet e tyre.
Qeveria në Shkup bën të ditur se pasi Maqedonia e Veriut të ketë dhënë pëlqimin për kornizën negociuese dhe të gjitha shtetet anëtare të BE-së atëherë do të thirret konferenca ndërqeveritare për hapat e mëtejmë dhe për miratimin e kornizës negociuese.
Autoritetet maqedonase nuk mund të thonë se sa mund ta zgjasë procesi i konsultave me institucionet e brendshme lidhur me propozimin e Francës për aritjen e kompromisit me Bullgarinë që do t’i hapte rrugën procesit integrues të Shkupit, por dhe Tiranës drejt Bashkimit Evropian.
Nga ana tjetër, opozita maqedonase e drejtuar nga VMRO-DPMNE-ja thotë se kryeministri Kovaçevski dhe ministri i Jashtëm Bujar Osmani po gënjejnë sepse propozimi francez nuk ka ndonjë ndryshim.
VMRO-DPMNE-ja i refererohet një prononcimi të ministres së Jashtme bullgare, Teodora Gençovska e sila sipas tyre ka thënë për mediat në Sofje se “nuk ka asnjë ndryshim në modifikimet e tekstit të propozimit”.
VMRO-ja akuzon Lidhjen Social Demokrate në pushtet për tradhëti të re kundër popullit maqedonas.
Ndërkohë, Bashkimi Demokratik për Integrim thekson se “shanset e këtilla të një kompromisi që nuk cënon aspak identitetin, gjuhën dhe dinjitetin kombëtar të maqedonasve nuk duhen lëshuar, për të mirën e së ardhmes së sigurtë dhe përparimtare të vendit dhe rajonit”.
Lajmin se Maqedonia e Veriut dhe Bullgaria ndodhen shumë afër arritjes së një marrëveshjeje me mbështetjen e Francës e ka përshëndetur Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e cila thekson se kjo gjë merr në konsideratë interesat por dhe shqetësimet, siç shkruan ajo në Twitter, pas një bisede me kryeministrin e Maqedonisë së Veriut.
Ajo shton se “Komisioni Evropian është i gatshëm ta fillojë procesin me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë si hap i adhshëm në shtegun e tyre evropian”
