Autor i hiteve shumë të pëlqyera edhe jashtë Italisë, u nda nga jeta në moshën 80-vjeçare
Pesëmbëdhjetë pjesëmarrje në festivalin e Sanremos (me një performancë historike në vitin 1990 së bashku me Ray Charles), autor i hiteve të pëlqyera edhe jashtë vendit, nga L’Italiano te Il tempo se ne va, La mia musica, Solo noi, për të përmendur vetëm disa, Cutugno ishte një showman i vërtetë, i aftë të kalonte me lehtësi ekstreme nga shkrimi i këngëve në organizimin e televizionit (në 1987 ai ishte në krye të një edicioni të suksesshëm të ‘Domenica In’).
Toskan, por i rritur në Liguria, ende pa bërë njëzet vjeç ai themeloi një grup, “Toto and the Tati”, duke propozuar këngët e tij live. 1975 është viti i suksesit të madh në Francë, ku Joe Dassin regjistron L’ete’ Indien, i cili bëhet një hit ndërkombëtar. Prej andej kërkesat shumohen: Toto shkruan këngë për Mireille Mathieu, Dalida, Johnny Hallyday, Michel Sardou, Claude Francois, Herve’ Vilard. Në Itali kompozon për Domenico Modugno, Gigliola Cinquetti, Ornella Vanoni. Ai bëri debutimin e tij në festivalin e Sanremos në 1976: ai doli në skenën Ariston me grupin e tij, Albatros, me ‘Flight AZ 504’.
Vjen e treta.
Menjëherë pas kësaj vjen ‘Nel cuore nei sensi’, me të cilën ai merr pjesë në Festivalbar dhe që kërcen në krye të top-listave në versionin francez të gdhendur nga Gerard Lenorman. Një vit më pas, Albatros u kthyen në Sanremo me një këngë tjetër nga Toto, Gran Premio. Një kthesë e rëndësishme atëherë në ’78 me “Donna donna mia”. Akronimi i programit “We bast” i drejtuar nga Mike Bongiorno, arrin majat e paradës së hiteve. Një periudhë pjellore për Cutugno, i cili shkroi edhe këngën e parë për të madhin Adriano Celentano, “Soli”. Një këngë që do të mbetet në vendin e parë të top-listave për muaj të tërë. Për albumin debutues, “Voglio l’anima”, do të duhet të pritet viti 1979. Këngët do të regjistrohen më pas nga artistë të ndryshëm, italianë dhe të huaj, dhe kënga me titull bëhet kënga temë e programit televiziv francez. “Ata do të jenë të famshëm”, duke qëndruar për javë të tëra në krye të paradës së hiteve.
Por ka shumë suksese të kombëtares Toto: “Solo noi” nis në Sanremo në vitin 1980 dhe fiton: e vetmja fitore në 15 festivale. Në të njëjtin vit ai nënshkroi të gjitha këngët e albumit “Il tempo se ne va” për Adriano Celentanon. Pas publikimit të “La mia musica”, në vitin 1981, në 1983 me këngën e saj simbolike, “L’Italiano” vjen vetëm i pesti, por kënga shet miliona disqe dhe e bën atë të famshme në botë, përfshirë Izraelin, Iranin dhe Korenë. Në Ariston (fama e tij si ‘i dytë i përjetshëm’ është thuajse legjendare) ai do të kthehet shumë herë të tjera, si përkthyes, autor dhe superhost, asnjëherë në mënyrë të parashikueshme: në vitin 2010, pas një periudhe të vështirë për arsye shëndetësore, ai mbërrin. në Sanremo me Belen Rodriguez, me të cilin këndon “Airplanes”. Në vitin 2012, i ftuar nga Fabio Fazio, ai interpretoi “L’Italiano” me korin e Ushtrisë së Kuqe.
Lidhja e tij me festivalin është aq e fortë sa në vitin 2005 ai hoqi dorë nga Olimpia në Paris për të marrë pjesë. Dhe, mes një festivali dhe tjetrit, Toto udhëton nëpër botë, nuk qëndron kurrë në vend, gjithmonë besnik ndaj sloganit të tij: ”Më lër të këndoj me kitarë në dorë, më lër të këndoj, jam italian”.
Në vitin 2018 për shkak të sëmundjes u detyrua të anulojë koncertet në Belgjikë. Në të njëjtin vit ai pati kënaqësinë të këndonte për herë të dytë në karrierën e tij të gjatë në Olympia në Paris dhe Le Monde i kushtoi një faqe italianit të vërtetë për këtë rast. Në vitin 2019, shpërtheu një rast në Ukrainë: një grup deputetësh ukrainas me një letër kërkuan të pengonin hyrjen e Toto Cutugno, i cili kishte një koncert në Kiev, për shkak të pozicioneve të supozuara pro-ruse. Ai u përgjigj se ishte “i habitur dhe i shqetësuar”, duke u deklaruar gjithmonë i larguar nga politika: “Jam apolitik”. Historia më pas zbehet dhe ai arrin të këndojë para një publiku entuziast.
Në vitin 2021 ai ishte i lumtur që ia kalonte stafetën Maneskinit në Eurovizion: ai në fakt ishte fituesi i konkursit evropian në vitin 1990. Shumë popullor si në Moskë ashtu edhe në Kiev pas fillimit të luftës në 2022, ai deklaroi: “Unë ëndërroj për fëmijët rusë dhe ukrainas së bashku”.
Burimi: ansa.it/ Përgatiti për botim: L.Veizi
