Bota e korporatave dhe biznesit mund të jetë e ndërlikuar – madje dërrmuese e mjaft sfiduese – por shkollat dhe diplomat e biznesit mund t’i ndihmojnë njerëzit të lundrojnë në këtë mjedis emocionues.
Një numër i konsiderueshëm i sipërmarrësve dhe CEO-ve të lartë kanë diploma biznesi dhe studimet mund t’u kenë dhënë atyre mundësinë për të ecur drejt suksesit dhe për të bërë milionin apo edhe miliardin e parë të të ardhurave të tyre.
Megjithatë, ndërsa dijet dhe njohuritë mund t’i çojë disa individë shumë larg, një talent dhe përpjekje madhështore të tyre, gjithashtu jep dividentë të konsiderueshëm, siç vërtetojnë shumë nga yjet e shkëlqyer të CEO-ve të famshëm të sotëm.
Disa kanë inteligjencë të nivelit Mensa (Mensa, është një organizatë ndërkombëtare, kërkesa e vetme e pranueshmërisë së së cilës është që personazhet të kenë një test inteligjence, IQ, në nivelin mbi 98% të popullsisë), të tjerë një stil menaxhimi të suksesshëm e fitues, sens të mprehtë biznesi ose thjesht një ide e mirë dhe mjetet për të pasur sukses – megjithatë të gjithë janë super të zgjuar në mënyrën e tyre.
Ja disa karakteristika për 30 nga gjenitë më të mëdhenj të gjallë në biznes.
Guy Laliberté
Cirku nuk është vetëm një spetakël argëtues; por e parë edhe si një biznes, cirku mund të kthehet edhe në një biznes të suksesshëm me anën e të cilit mund të kesh një sukses të jashtëzakonshëm dhe njëkohësisht të kesh të ardhura të mëdha. Këtë e dëshmon më së miri rasti i Guy Laliberté, kanadezi, banor i qytetit të Kuebek-ut i lindur në vitin 1959 që e filloi karrierën e tij si një muzikant rrugësh, i cili, përvecse krijoi dhe administroi një cirk nga më të famshmit në botë sic është tashmë Cirque du Soleil, por arriti ta kthente këtë edhe në një biznes brilant mjaft fitim prurës. t’i fitojë individët një shumë të madhe parash prej disa qindra milion dollarësh. Në vitin 1984 ai bashkëthemeloi Cirque du Soleil tashmë me famë botërore me një grup bashkëpunëtorësh mjaft të të talentuar në këtë fushë. Sipërmarrja fillimisht ishte menduar të zgjaste vetëm për një vit, por eksperienca dhe sukseset e pafundme bënë që fama e tij të bëhej shpejt ndërkombëtare. Cirque du Soleil që atëherë është bërë producenti më i madh teatror në botë – që mendohet të sjellë mbi 800 milionë dollarë të ardhura në vit – dhe Guy Laliberté ende luan një rol në krijimin e çdo shfaqjeje të vetme. Laliberté u votua si sipërmarrësi Ernst & Young i Vitit në vitin 2006 dhe sot vlen 2.6 miliardë dollarë.
Madona
Ikona e muzikës Madonna mund të jetë më e njohur për hitet e saj pop sesa njohuritë e saj në biznes, por ajo është cituar si një shembull kryesor për burrat dhe gratë që aspirojnë të vetë-krijohen, dhe me arsye bindëse në rrugëtimin e suksesit të saj. “Ajo është quajtur biznesmenja më e zgjuar e Amerikës.” Organizimi i kujdesshëm i imazhit të saj dhe financave e ka parë yllin – e lindur në Bay City, Michigan në vitin 1958 – të arrijë një vlerë neto prej 500 milionë dollarësh. Kjo varet nga shitjet e saj muzikore, sigurisht, por është gjithashtu rezultat i tregtimit të suksesshëm komercial, si dhe investimeve në kompani, vepra arti dhe pasuri të paluajtshme. Për sa i përket inteligjencës, Madonna nuk më pak e shquar, pasi posedon një IQ të raportuar prej 140.
Ralph Lauren
Ralph Lauren shkruante në librin e tij vjetor të shkollës së mesme se ai aspironte statusin e milionerit, por stilisti – i lindur në Bronx, Nju Jork në vitin 1939 – ka bërë shumë më mirë se kaq, pasi ka ndërtuar një perandori biznesi nëpërmjet së cilës ka fituar 6.5 miliardë dollarë.
Karriera e Ralph Lauren fjalë për fjalë e ka çuar atë nga varfëria në një pasuri të jashtëzakonshme, që nga momenti kur ai filloi të krijonte kravata nga copa pëlhure përpara se në 1967 të hapte një dyqan për t’i shitur ato. Pasoi një zgjerim në veshjet më të përgjithshme për meshkuj dhe femra, dhe kompania me emër të ikonës së modës u lançua në bursën e Nju Jorkut në vitin 1997. Sipas Anna Ëintour, kryeredaktore e revistës Vogue, “Ka shumë pak stilistë që kanë gjenialitetin, shpirtin e sipërrmarjes dhe larpamësinë e Ralph Lauren kur bëhet fjalë për të parashikuar dhe kontrolluar çdo aspekt dhe shprehje të markës së tyre.”
Ted Turner
Manjati i medias Ted Turner lindi në Cincinnati, Ohio në vitin 1938. Ai mori frenat e biznesit të reklamave në natyrë të babait të tij të ndjerë në moshën 24-vjeçare dhe vazhdoi ta transformonte firmën në një perandori globale. Në një lëvizje largpamëse që do ta ndihmonte atë ta bënte pasurinë e tij, Turner i kanalizoi fitimet e kompanisë së reklamave në stacione radiofonike.
Ky ishte fillimi i asaj që do të bëhej një karrierë e jashtëzakonshme duke krijuar dhe zotëruar prona të ndryshme të mediave masive – duke përfshirë kanale televizive, një studio filmi, etj. Megjithatë, Turner është ndoshta më i njohur për inicimin e rritjes së televizionit 24-orësh të lajmeve me CNN-in pionier, të cilin ai e lançoi në vitin 1988. Kanali kabllor dhe satelitor tani transmeton në pjesë të mëdha të planetit dhe pa dyshim ka kontribuar jo pak që pasuria aktuale neto e Turner të arijë në shifrën 2.1 miliardë dollarë.
Harold Simmons
Praktikisht është një sipërrmarës që e ka filluar gjithshka nga e para për të arritur drejt suksesit të jashtëzakonshëm. Fillimisht, Harold Simmons krijoi një rrjet të gjerë farmacish që do të përbëhej nga më shumë se 100 dyqane dhe më pas, në vitin 1973, e shiti atë për 50 milionë dollarë. Vetëm për shkak të këtij suksesi dhe kësaj shumë të ardhurash, Simmons “mund të kishte dalë në pension në moshën 45 vjecare dhe të gëzonte frytet e biznesit të tij’. Por, koha tregoi se ky nuk ishte skenari që ai preferonte për të ardhmen e tij, nuk ishte një opsion i pranueshëm për biznesmenin – i lindur në Golden, Teksas në vitin 1931 – pasi me kapitalin e tij të sapo krijuar ai filloi një karrierë të dytë, këtë rradhë si investitor.
Me një master në ekonomi dhe një histori eksperience e pune në botën financiare, Simmons kishte njohuritë e duhura financiare e bankare për të filluar blerjen e aksioneve në sipërmarrje të tjera përmes kompanisë së tij, të quajtur Contran Corporation. 50 milionë dollarët e fituar nga shitja e rrjetit të farmacive filluan të ngjajnë me një pikë uji në krahasim me sukseset dhe fitimet e tij në tregjet e letrave me vlerë dhe bursë, ku si pasojë e vendimeve të mencura e largpamëse të biznesit që ai merrte cdo ditë, bilanci i fitimeve të tij tashmë i kalon 10 miliadë dollarë.
Reed Hastings
I lindur në Boston, Massachusetts në vitin 1960, i diplomuar në matematikë dhe më pas në Inteligjencën Artificiale, dhe anëtar i këshillit drejtues të facebook-ut, Reed Hastings u regjistrua me Korpusin e Paqes në vitet 1980. Dhe sipas tij, “Pasi të keni bërë autostop nëpër Afrikë me dhjetë dollarë në xhep, fillimi i një biznesi nuk duket shumë frikësues”.
Thënë kështu, një qëndrim në Korpusin e Paqes ndoshta nuk është rruga tipike drejt suksesit sipërmarrës, dhe Hastings pranon se ai luftoi për të menaxhuar kompaninë e tij të parë, Pure Software, edhe pse nuk ishte shumë e suksesshme. Megjithatë, i padekurajuar nga përvoja e tij – dhe me kapitalin që kishte bërë nga shitja e firmës – Hastings bashkëthemeloi biznesin e marrjes me qira të DVD-ve Netflix në 1998. Më mirë akoma, ai e ka shndërruar atë në një kompani me të ardhura vjetore prej 3.6 miliardë dollarësh duke nxitur praktikat krijuese të menaxhimit që thjesht mund të kenë ndihmuar në kontributin në rritjen e të ardhurave të kompanisë. Në krye të shërbimit të marrjes me qira të postës, Netflix sigurisht që më vonë filloi transmetimin e filmave dhe shfaqjeve televizive me sukses të madh – dhe ende në rritje – dhe deri në vitin 2019 vetë Hastings kishte arritur një vlerë neto prej 300 milionë dollarësh.
Jack Dorsey
Jack Dorsey, lindur në 19 nëntor 1976 në Saint-Louis, SHBA, informaticien dhe sipërrmarës i famshëm, bashkëthemelues i microblogging Twitter, si dhe sistemit të pagesave elektronike Square. Ndërsa Dorsey studionte në NYU, ai u përfshi tërësisht nga ideja novatore e biznesit që do të kthehej në Twitter. Dorsey u frymëzua nga shërbimet e mesazheve të çastit dhe ishte i interesuar të shihte nëse mesazhet e statusit të përdoruesve mund të komunikoheshin më lehtë midis miqve. Një prototip i Twitter u krijua shpejt dhe një version i plotë u lançua menjëherë më pas. Që nga fillimi i tij në vitin 2006, Twitter është rritur për t’u bërë gjiganti i rrjeteve sociale që është sot, me më shumë se 550 milionë përdorues aktivë.
Ndërkohë, vetë Dorsey ka arritur një vlerë neto prej 1.1 miliardë dollarësh. “Ajo që e bën Jack magjik është saktësia e tij” … “Kur ai flet, ai bën çdo rrokje e cdo fjalë të rëndësishme.” Në vitin 2021, Dorsey largohet nga Tëiter dhe në vitin 2022 njofton krijimin e rrjetit social Bluesky.
Marissa Mayer
E lindur në Wausau, Wisconsin në vitin 1975, Marissa Mayer bëri bujë në Google si inxhinierja më e hershme femër e firmës, përpara se të vazhdonte të mbikëqyrte pamjen e faqes kryesore të motorit të kërkimit dhe të luante një rol integral në shumë prej shërbimeve kryesore të internetit të Google.
Më pas CEO dhe presidente e Yahoo! – një pozicion për të cilin ajo u zgjodh në vitin 2012 – Mayer ka kryesuar një sërë blerjesh, duke përfshirë atë të rrjetit social Tumblr, lëvizja inteligjente e Mayer për të krijuar Yahoo! Cmimi i aksioneve të firmës është rritur me 100 për qind që kur ajo hyri në bord.
Mayer ka dëshmuar gjithashtu talentin e saj në frontin akademik, pasi ka fituar me rezultate të larta një diplomë bachelor dhe master nga Stanford University, me fokus në inteligjencën artificiale. Ajo tani zotëron një pasuri prej më shumë se 300 milionë dollarësh.
Jack Welch
Strategjia e biznesit e Jack Welch në General Electric mund të konsiderohet e pamëshirshme, por nuk mund të mohohet fakti që ajo pati rezultate. Gjatë punës së tij 20-vjeçare si kryetar dhe CEO në firmën shumëkombëshe amerikane, vlera e saj u rrit me 4000 për qind. Kjo ishte rezultat i dy masave të jashtëzakonshme që Ëelch ndërrmori : shitjen e bizneseve të pasukseshme dhe pa të ardhme të kompanisë, dhe ristrukturimin drastik të burimeve njerëzore, gjë që i dha atij dhe pseudonimin “Neutron Jack”. Megjithatë, Welch – i cili lindi në Salem, Massachusetts në vitin 1935 – argumentoi se qasja e tij e ashpër reflektonte largpamësinë e tij në mënyrën se si duhej të funksiononte biznesi … duhej ecur me hapin e kohës, bile në shumë raste edhe pak përpara saj”. “Na duhej të konkurronim kundër konkurrentëve globalë dhe duhej të fitonim.” Ai është një nga biznesmenët e parë amerikanë që e perceptoi rënien e industrisë së prodhimit të lidhur pjesërisht me problemin e cilësisë së produkteve të prodhuara në SHBA, veçanërisht përballë importeve japoneze. Ai do të jetë një nga promovuesit e cilësisë totale (metodologjia Six Sigma). Është ai që bëri Six Sigma, të shpikur nga Motorola dhe bazuar në statistika, metodën globale për përmirësimin e cilësisë dhe performancës industriale.
Mark Zuckerberg
Kryetari dhe CEO i Facebook, Mark Zuckerberg, është një shembull i jashtëzakonshëm për llojet e programimit dhe të biznesit në internet, me krijimin e tij të rrjeteve sociale. Zuckerberg lindi në White Plains, Nju Jork në vitin 1984, dhe ai dëshmoi zgjuarsinë e tij kur ishte ende i ri, kur iu dhanë një sërë çmimesh akademike dhe, në mënyrë domethënëse, filloi të krijonte e ndërtonte softëer kompjuterik. Zuckerberg vazhdoi të fitonte një vend të nderuar në Harvard në vitin 2002. Megjithatë, gjenia e tij e vërtetë e biznesit ishte në realizimin e potencialit për ta kthyer një skedar studentor në një rrjet virtual. Në vitin e tij të dytë në kolegj, Zuckerberg e braktisi shkollën për t’u përqendruar plotësisht në shpikjen e tij – dhe njohuritë e tij të kodimit, sensi dhe ambicia jashtëzakonisht e shkathët e biznesit pa dyshim ndihmuan që Facebook të ishte prezent dhe i kudogjendur në gjithë botën. Mark Zuckerberg është aktualisht një nga aksionerët e rëndësishëm të grupit Meta. Revista Forbes e ka klasifikuar në vendin e 8 në botë përsa i përket pasurisë së tij, e cila vlerësohet në 74 miliard dollarë.
Michael Bloomberg
Michael Bloomberg lindi në Boston, Massachusetts në vitin 1942, dhe ndërkohë që njihet dhe si kryebashkiak i qytetit të Nju Jorkut, ai bëri pasurinë e tij të konsiderueshme duke ndërtuar kompaninë e medias, softëerit financiar dhe të dhënave që mban emrin e tij.
Pasi konstatoi se komuniteti ekonomik, monetar e financiar do të paguante për informacionin e mirë dhe të shpejtë të biznesit, Bloomberg krijoi Sistemet e Tregut Innovativ (tani Bloomberg L.P.) për të ofruar këto të dhëna përmes terminaleve “Market Master”. Tani ka mbi 310,000 terminale të tillë në të gjithë globin, ndërsa vetë Bloomberg vlen disa dhjetra miliardë dollarë. Për më tepër, ai ka dëshmuar angazhimin e tij edhe në botën akademike, duke arritur një B.Sc. nga Johns Hopkins dhe një M.B.A. nga Harvard në mesin e viteve 1960.
Paul Allen
Paul Allen ndryshoi kompjuterin – dhe botën – përgjithmonë kur bashkëthemeloi gjigantin e teknologjisë Microsoft me Bill Gates në vitin 1975. I lindur në vitin 1953, Pionier dhe vizionar në fushën e mikro-informatikës. Punoi së bashku me Bill Gates në një program përkthyes për gjuhën e programimit BASIC që përdorej për MITS Altair 8800 – që shpesh konsiderohet dhe si kompjuteri i parë personal në botë. Allen ishte gjithashtu i rëndësishëm në arritjen e një marrëveshjeje që çoi në përdorimin e sistemit operativ DOS të Microsoft në PC-të e IBM. Dhe inteligjenca e tij nuk ndalet as në biznes: në rininë e tij Allen arriti rezultatin më të lartë të mundshëm SAT dhe thuhet se ka një IQ prej 170. Për ta vënë këtë në kontekst, çdo gjë në ose mbi 130 konsiderohet “shumë superiore ” në shkallën Wechsler IQ. Allen u largua nga Microsoft në vitin 2000, por vazhdoi të operojë si konsulent, dhe sot ai ka investime të mëdha në kompani të ndryshme dhe zotëron si Portland Trailblazers të NBA-së dhe Seattle Seahawks të NFL. Pasuria e tij e vlerësuar është 15 miliardë dollarë.
Warren Buffett
Askush nuk mund të jetë një nga njerëzit më të pasur në botë pa të paktën një mendjemprehtësi të spikatur biznesi dhe investitori. Warren Buffett e ka atë në maksimum. I lindur në Omaha, Nebraska në vitin 1930, Buffet u bë milioner kur ishte ende në fillim të të tridhjetave falë një sërë partneritetesh të zgjuara investimi. Në mesin e viteve 1960 ai u zhvendos për t’u bërë aksionari i shumicës së Berkshire Hathaway, dhe shumë shpejt ai ishte kryetar dhe CEO i kompanisë Holding – një pozicion që ai e mban ende sot. Në vitin 1990, Buffett e ngriti statusin e tij në atë të miliarderit pasi shiti aksionet e klasës A të Berkshire Hathaway në bursë dhe tani, ai ka një vlerë spektakolare prej miliarda dollarësh. Buffett është jashtëzakonisht me ndikim dhe i suksesshëm, dhe kredencialet e tij akademike janë gjithashtu mjaft mbresëlënëse. Në prill 2023, revista Forbes e vlerësonte pasurinë e tij në 113.8 miliardë dollarë.
Larry Page
Së bashku me Sergey Brin, Larry Page është gjysma e trurit të konsiderueshëm pas gjigantit Google. Ashtu si Brin, bashkëthemeluesi i Google kishte prindër që ishin mjaft të zgjuar, pasi të dy ishin profesorë në shkencat kompjuterike duke ndikuar ndjeshëm në formimin dhe karakterin e tij.
Page ka lindur në Michigan në vitin 1973 dhe që në moshë të re ai i donte kompjuterët dhe i pëlqente të çmontonte objektet shtëpiake “për të parë se si funksiononin”. Ai u regjistrua për të njëjtën doktoraturë në Stanford. program si Brin, ndërkohë që ishte projekti i disertacionit të Page që krijoi Google.
Page fillimisht vendosi të nisë detyrën e frikshme për t’u thelluar në matematikën e internetit dhe mënyrën se si faqet e tij lidhen me njëra-tjetrën. Brin erdhi në bord pas konceptimit të projektit dhe dyshja punoi së bashku për të gjetur një mënyrë për të renditur faqet bazuar në të dhënat e “backlink” të mbledhura nga softueri i faqes në internet. Kjo do të evoluojë në motorin e kërkimit Google. Google u rrit me shpejtësi për t’u bërë një kompani shumëkombëshe.
Andrew Grove
Eksperti i gjysmëpërçuesve dhe pionieri i menaxhimit të industrisë elektronike Andrew Grove lindi në Budapest, Hungari në vitin 1936. Vitet e tij të hershme ishin shpesh të vështira dhe të trazuara, pasi ai u rrit gjatë pushtimit nazist dhe më pas nën një sërë regjimesh komuniste. Megjithatë, ky fillim i vështirë, padyshim që i bën arritjet e tij akademike dhe të biznesit edhe më mbresëlënëse. Grove erdhi në SHBA në 1957, mori një doktoraturë në inxhinierinë kimike nga Berkeley vetëm gjashtë vjet më vonë, dhe më pas u zhvendos në botën e shkencës dhe teknologjisë. Ai iu bashkua atëherë kompanisë fillestare Intel në 1968 dhe më vonë luajti një rol të rëndësishëm në suksesin e saj duke ndihmuar në kryesimin e marrëveshjes që do të vendoste mikroprocesorët Intel në çdo kompjuter të ri IBM. Dhe gjatë kohës së tij si CEO i firmës, ajo u zgjerua për t’u bërë kompania e shtatë më e madhe në botë. Grove a fituar çmime të ndryshme për aftësitë e tij sipërmarrëse dhe teknike.
