Sulmet ajrore izraelite kanë rrafshuar mijëra shtëpi, duke vrarë familje të tëra. Wafa Aludaini, duke raportuar nga Gaza, takon ata që kanë mbetur pas
Nga Wafa Aludaini
Në Gaza, shumë degë të një familjeje shpesh ndajnë një shtëpi. Gjyshërit, hallat dhe xhaxhallarët bëhen si prindër të dytë të fëmijëve. Kushërinjtë bëhen si vëllezër e motra. Anëtarët e familjes kujdesen për fëmijët e njëri-tjetrit, ndërrojnë pelenat, i ushqejnë, sigurohen që të shkojnë dhe të kthehen nga shkolla. Në momente krize dhe pasigurie, ata evakuohen së bashku, shqetësohen së bashku, pikëllohen së bashku.
Për ditën e 33-të, bombat dhe raketat izraelite kanë rënë në Rripin e rrethuar të Gazës, pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi, i cili vrau 1400 izraelitë dhe mori peng ose robër më shumë se 240 njerëz. Numri i të vdekurve në Gaza arriti në më shumë se 10,000 njerëz të hënën, sipas ministrisë palestineze të shëndetësisë. Qeveria e Izraelit thotë se nuk do të marrë në konsideratë një armëpushim nëse pengjet nuk lirohen pasi kriza humanitare në Gaza përkeqësohet çdo orë.
Deri në ditën e 31-të të sulmeve ajrore izraelite, një zëdhënës i ministrisë së shëndetësisë tha se 1200 familjeve palestineze u shkatërruan shtëpitë e tyre dhe se dhjetëra familje u hoqën nga regjistri i popullsisë së Gazës. Por në disa familje, një ose dy anëtarë mbijetojnë, të cilët duhet të mësojnë të vazhdojnë vetëm pas humbjes së dhimbshme dhe të papritur. The Guardian foli me disa prej këtyre të mbijetuarve të fundit gjatë javës së tretë të luftës.
“E gjeta veten të mbuluar me gjakun e të tjerëve”
Rushdiyya Toutah është një përdorues 43-vjeçar i karriges me rrota nga qyteti i Gazës, në veri të Gazës. Më 17 tetor, ajo u ul në oborrin e spitalit arab al-Ahli, e rrethuar nga njerëz të tjerë të zhvendosur që kërkuan strehim atje. Një orë më vonë, një shpërthim vrau gati 500 prej tyre, sipas zyrtarëve palestinezë. (Zyrtarët e inteligjencës izraelite dhe amerikane thonë se numri i vdekjeve ishte shumë më i ulët.) Kjo përfshinte çdo anëtar të rritur të familjes së Toutah. Pasi mësoi fatin e të dashurve të saj, ajo vetëm mund të bërtiste: “Pse, pse jam këtu? Më duhet të shkoj me ta. Ne kemi qenë gjithmonë bashkë, pse nuk kemi vdekur bashkë?”
Më herët gjatë ditës, Toutah tha se vëllai i saj më i madh paralajmëroi familjen për sulmet ajrore pranë shtëpisë së tyre dhe këmbënguli që të gjithë të evakuoheshin në një vend më të sigurt. Toutah dhe një nga motrat e saj janë me aftësi të kufizuara në lëvizje, gjë që do të thoshte se do të ishte pothuajse e pamundur për to të dilnin me shpejtësi nga shtëpia e tyre në kohë për t’i shpëtuar një greve të afërt. Dhe në rast të një sulmi të befasishëm, ata nuk do të ishin në gjendje të tërhiqeshin nga rrënojat.
Kështu e gjithë familja, rreth 40 anëtarë gjithsej, u drejtuan drejt spitalit. “Ne u ndjemë të sigurt,” tha Toutah. “Ishin mijëra njerëz dhe fëmijë.” Vëllezërit e saj ngritën tenda për të gjithë në oborr dhe u vendosën teksa dëgjonin avionët luftarakë izraelitë që fluturonin sipër.
Pastaj, tmerri goditi: “Gjithçka që mbaj mend është se fëmijët thanë se ishin të uritur, kështu që nënat e tyre filluan të bënin sanduiçe për ta pasi i kërkuan të shkonin të luanin në oborr,” tha Toutah. “I pashë duke qeshur dhe duke luajtur ndërsa nënat e tyre ishin të lumtura, duke përgatitur ushqimin. Më pas e gjeta veten të mbuluar me gjakun e të tjerëve në spitalin al-Shifa, ku më çuan shpëtimtari dhe ndihmësmjekët.”
Prindërit e Toutah, dy vëllezërit e saj, gratë e tyre dhe motra e saj me aftësi të kufizuara u vranë të gjithë. Nga fëmijët e familjes së saj, mbijetoi vetëm një nip, Yamen. Toutah ia doli disi, edhe pse me lëndime të konsiderueshme: “Ndjeja dhimbje në të gjitha pjesët e trupit dhe mezi shihja, pasi sytë më dhembin.” Ajo thotë se janë ekspozuar ndaj flakëve të forta. Zyrtarët palestinezë thonë se një sulm ajror izraelit shkaktoi shpërthimin, ndërsa agjencitë e inteligjencës amerikane dhe Izraeli pretendojnë se sulmi ishte rezultat i një rakete që nuk funksiononte e lëshuar nga brenda Gazës.
Toutah ka një motër tjetër e cila është e martuar dhe jeton diku tjetër në qytetin e Gazës. Për shkak se spitali al-Shifa ishte i mbushur me të plagosur dhe mbaronte me shpejtësi furnizimet, motra e saj donte që Toutah të largohej me të. Toutah hezitoi.
“Ishte një zgjedhje e vështirë dhe e rrezikshme. E pyeta: “Po sikur të na bombardojnë sërish?” Por motra ime këmbënguli: “Nuk kemi zgjidhje tjetër veçse të përballemi me fatin tonë”, tha ajo. “Tani jam bllokuar në shtëpinë e motrës sime, ku shtëpia dridhet në çdo moment ka një shpërthim masiv. Tani, motra ime po kujdeset për mua së bashku me nipin tim të vogël, Yamen, i cili është gjithashtu i mbijetuari i vetëm.”
‘Jam i rrënuar tani. Pa ëndrra, pa plane’
Tetëmbëdhjetë vjeçarja Dima al-Lamdani ëndërroi të bëhej një biznesmene e suksesshme ndërsa rritej në kampin e refugjatëve Shati. Kur ushtria izraelite paralajmëroi më 13 tetor se të gjithë në veri të Gazës duhet të evakuoheshin nga jugu, babai i Lamdanit thirri vëllain e tij dhe të gjithë, disa breza të një familjeje të gjerë, vendosën të largoheshin nga kampi. Ata u strehuan përkohësisht në shtëpinë e një miku të familjes, duke mbajtur me vete karburant mjaftueshëm për të mbushur gjeneratorët për të karikuar telefonat e tyre dhe dritat LED.
Dy ditë më vonë në agim, Lamdani u ul me tezen duke pirë kafe, pa mundur të flinte. Gjëja tjetër që ajo kujton, ajo ishte e mbuluar me rrënoja me tingujt e njerëzve që bërtisnin rreth saj. Gati 50 persona ishin në ndërtesën e banimit, duke përfshirë 17 anëtarë të familjes së Lamdanit. Lamdani, vëllai i saj dhe dy kushërinjtë e saj më të vegjël, të cilët u nxorrën nga rrënojat e shtëpisë, ishin të vetmit të mbijetuar. “Koha që kalova duke pritur për t’u gjetur ishin disa nga momentet më të tmerrshme. Isha gati të humbisja mendjen. Unë bërtita dhe qava kur më gjetën”, tha Lamdani.
Lamdani më pas u dërgua në një morg ku duhej të identifikonte trupat e të dashurve të saj. “Vështirë i njoha, pasi tiparet e fytyrës së tyre ndryshuan. Unë bërtita dhe u luta: ‘Të lutem, mos më lër vetëm. Nuk mund të jetoj pa ty!”, tha ajo. Vetëm një javë më parë, ata kishin bërë plane për të ardhmen e saj. “U thashë se do të jem një person i njohur dhe biznesmene dhe se të gjithë do të vijnë të lypin të punojnë me mua. Bëja shaka për t’i bërë ata të qeshin.”
Dy kushërinjtë e Lamdanit tani janë nën kujdesin e saj dhe ajo pyet veten se si do të vazhdojë. “Unë jam i shkatërruar tani. Pa ëndrra, pa shpresa, pa plane. Nuk mund ta imagjinoj jetën time pa nënën, motrën dhe babanë time”, tha ajo. “Forcat izraelite na tradhtuan. Nuk ka vend që të jetë i sigurt.”
“Si mund të jetojë pa prindër?”
Samah Aladini është në pikëllim për vajzën e saj të humbur, shtëpia e së cilës në Deir al-Balah në qendër të Gazës u godit pa paralajmërim nga një sulm ajror izraelit më 24 tetor. Nai’emah, mbesa e saj gjashtëvjeçare, i mbijetoi grevës dhe tani është nën kujdesin e gjyshes së saj. “Më kujtohet vajza ime e vrarë. Si mund të jetojë vajza e saj e vogël pa prindër?” ka thënë Aladini.
Ndërsa Nai’emah ulet në prehrin e Aladinit, ajo kujtoi se si mamaja e saj ishte e përgjumur, por ajo e dinte se Nai’emah i pëlqente patatet e skuqura, kështu që gatuante pavarësisht nga lodhja e saj. Gjyshja e saj nga babai lutej dhe gjyshi i saj po dëgjonte lajmet në radio. Gjëja e fundit që Nai’emah kujtoi është se ai e thirri atë dhe vëllezërit e motrat e saj për t’u dhënë të gjithëve diçka – një gosti, ndoshta. Sulmi që pasoi vrau prindërit, gjyshërit dhe vëllezërit e motrat e Nai’emah-s.
“Unë ende nuk e di se çfarë donte të na jepte gjyshi im. E pata në ëndërr dje, se më dha një kukull, por kukulla ishte e frikshme dhe unë ika”, tha Nai’emah.
Aladini dëshiron që mbesa e saj të ketë qasje në terapi, pasi ajo nuk po ha. “Do të duhet të presim derisa të përfundojë lufta, nëse mbijetojmë, për ta trajtuar atë,” tha ajo.
