Mistere të reja mbi enigmen e “tullës” në galaktikën tonë

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Një re në trajtë kutie që gjendet në qendër të galaktikës tonë ka qenë gjithmonë një enigmë për shkencëtarët dhe studimet e fundit për përbërjen e saj po e thellojnë misterin, me gjasë duke rrëzuar gjithçka dihet për formimin e yjeve.

Reja quhet “tulla” sepse ka formë drejtkëndore dhe është shumë  e dendur.  Më parë mendohej se mbante më shumë se sa 100.000 herë sa masa e diellit. Dhe një re e tillë e dendur duhet të nxjerrë vazhdimisht yje të mëdhenj, sipas asaj që mendonin shkencëtarët, por kjo nuk po ndodh.

Tulla është inaktive dhe as vëzhgimet e fundit me teleskopin James Webb nuk zbuluan asnjë yll të ri të fshehur diku.

Të dhënat e reja nga teleskopi hapësinor tregojnë se përbërja e saj nuk është vetëm gaz. Në të ka prani të monoksidit të ngrirë të karbonit, shumë më të hershëm se sa përfytyrohej dhe në thellësi të saj formohet akull. Prania e monoksidit të karbonit është shkaku i ndryshimit të ngjyrës.

Një tjetër mister rreth akullit me monoksid karboni është temperatura. Zona është e ngrohtë, rreth 60 Kelvin ndërsa monoksidi i karbonit ngrin në temperaturën 20 Kelvin.

Pluhuri brenda tullës mund të jetë më i ftohtë se sa gazi, por sipas astronomit Adam Ginsburg, arsyeja mund të jetë uji i ngrirë që ‘ngërthen’ monoksidin e karbonit.

Përgjigja e kësaj është shumë e rëndësishme.

Akulli në një zonë si tulla mund t’i tregojë shkencëtarëve të dhëna të reja për sistemin diellor dhe planetin tonë. Akulli dhe uji erdhën në Tokë përmes kometave. Rrjedhimisht, aty ku ekziston akulli në univers dhe si formohet i ndihmon ata të kuptojnë nga vijnë kometat dhe si i kanë grumbulluar materialet që depozitojnë.

Lexo edhe :  Sa kilogramë shtojmë gjatë festave të fundvitit?!

Sa i përket arsyes pse tulla nuk ‘lind’ yje të rinj, është shumë e rëndësishme të kuptohet gjendja fillestare e gazit për të marrë përgjigjet e duhura. Shkencëtarët thonë se duhet të ishte një ndër ‘inkubatorët’ më aktivë në galaktikë, por nga ana tjetër mund të mos jetë aq kompakte sa ata mendojnë ndërsa një version është se mund të jetë ende në gjendje gjumi dhe nuk ka ardhur ende momenti që të formojë yje të rinj./O.S

Të fundit

Ja kur është koha më e mire per te pirë kafe, sipas eksperteve

Kur është koha më e mirë për të pirë kafe dhe sa konsiderohet e tepruar? Nëse pyesni një dashamirës...

Rindërtimi/ Hidhet shorti për apartamentet në Kombinat.

Familjet e prekura nga tërmeti i 26 Nëntorit në Kombinat kanë gati apartamentet e tyre të reja. Bashkia Tiranë, organizoi pranë ambienteve të shkollës “Lasgush...

Ja perimet që duhet të konsumoni për luftën kundër kolesterolit

Për njerëzit me kolesterol të lartë dhe presion të lartë të gjakut (hipertension), një perime mund të jetë veçanërisht e dobishme. Sipas WebMD, mbi 60%...

Katër viktima nga tornadot në jug të SHBA-së

Të paktën katër persona janë vrarë pasi tornado përfshiu jugun e SHBA-së. Gjithashtu raportohet edhe për dëme të mëdha materiale dhe duke lënë...

Tropojë/ 27 vjeçari vetëplagoset me armë zjarri

Në spitalin e Tropojës është paraqitur për ndihmë mjekësore një shtetas 27 vjeçar, banues në Margegaj. Nga informacionet paraprake, ky shtetas deklaron se është vetëplagosur...

Lajme të tjera

Web TV