Arinjtë polarë drejt “dietës”

Arinjtë polarë kërcënohen nga uria si pasojë e ngrohjes klimatike. Deti Arktik po shkrin dhe tashmë sipas shkencëtarëve nuk do të jenë në gjendje të përshtatin dietën e tyre për të jetuar në tokë.

Speciet e veçanta normalisht ushqehen me peshq që i kapin në brigjet me akuj. Por teksa akujt shkrihen si pasojë e ngrohjes globale, shumë arinj po shpenzojnë shumë kohë në brigje duke ngrënë vezë zogjsh, manaferra dhe bar.

Por këto lloj kafshësh humbin peshë shpejt në tokë, duke rritur rrezikun e tyre për të ngordhur. Deri në vitet 1980 numri i arinjve u ul, kjo kryesisht për shkak të gjuetisë.

Me mbështetjen edhe të mbrojtjes ligjore, numri i tyre u rrit sërish. Por tashmë rreziku shfaqet si pasojë e temperaturave në rritje. Ujërat e ngrira në Artik janë kyçe për mbijetesën e arinjve polarë.

Arinjtë përdorin platformat e akullit në ujë për të gjuajtur foka, të cilat në fakt kanë edhe përqendrimin më të lartë të dhjamit, më së shumti në fund të pranverës dhe në fillim të verës. Por gjatë muajve më të ngrohta, shumica e pjesëve të Artikut janë tashmë pa akuj.

Në perëndim të Manitobës, ku ky studim u krye, periudha pa akuj u zgjat me tre javë që nga viti 1979 deri në vitin 2015. Për të kuptuar më mirë se si mbijetojnë këto kafshë teksa po shkrihen akujt, kërkuesit ndoqën aktivitetin e 20 arinjve polarë gjatë muajve të verës për një periudhë 3-vjeçare.

Ata u morën edhe mostrat e gjakut, i peshuan dhe i vunë pajisje GPS. Kjo i lejonte shkencëtarët që të shikonin lëvizjet e kafshëve, aktivitetin e tyre dhe se çfarë hanin. Gjatë muajve të verës, arinjtë u përshtatën me strategji të ndryshme për të mbijetuar, me disa prej tyre që pushonin dhe ruanin energjinë.

Shumica u përpoqën të kërkonin ushqim në bimësi, manaferra ose notonin për të gjetur ushqim. Të dyja këto strategji dështuan sepse 19 nga 20 arinj humbën në peshë, dhe në disa raste deri në 11%.

Mesatarisht kjo do të thotë se kanë humbur 1 kilogram çdo ditë.

“Pavarësisht strategjisë që zgjodhën të përdornin nuk kishte asnjë përfitim real nga asnjë prej të dyja qasjeve”, tha Anthony Pagano, drejtuesi i ekipit kërkimor nga Shërbimi Gjeologjik i SHBA-së në Alaska.

Sipas studimit dy nga tre arinjtë që gjetën në ujë mbetje të kafshëve të ngordhura kaluan vetëm një kohë të shkurtër duke ngrënë pasi ishin të lodhur nga përpjekjet e tyre.

BBC shkruan se në botë kanë mbetur rreth 26 mijë arinj polarë, shumica e të cilëve në Kanada. Por gjenden edhe në SHBA, Rusi, Groenlande dhe Norvegji. Këto lloj kafshësh kanë nuhatje shumë të fortë, pasi mund ta ndjejnë prenë 16 kilometra larg./O.S