Konsumi i gazit në Evropë në vitin 2023 ra në nivelin më të ulët në 10 vjetët e fundit pasi vendet rritën masat e efikasitetit dhe përdorimin e burimeve të rinovueshme të energjisë, njoftoi Instituti për Ekonominë e Energjisë dhe Analizën Financiare (IEEFA).
Që nga fillimi i luftës Rusi-Ukrainë, kërkesa për gaz natyror ka rënë me 20 për qind në gjithë Evropën. Të dhënat e IEEFA-së zbulojnë se Gjermania, Italia dhe Britania e Madhe i paraprinë rënies së kërkesës për gaz natyror, ndërsa konsumi i LNG-së në kontinent parashikohet të arrijë kulmin në vitin 2025.
Duke pasur parasysh se tregjet shpejt shkëputën varësinë e tyre nga gazi rus pas pushtimit, IEEFA parashikon që importet e LNG-së do të rriten në vitin 2023 për të kompensuar mungesën. Megjithatë, kërkesa evropiane për gaz natyror në fakt ishte e barabartë nga viti në vit.
Pavarësisht kësaj, vendet vazhdojnë të ndërtojnë infrastrukturë të re të LNG-së. Tetë terminale importi janë vënë në funksion që nga shkurti 2022 dhe 13 projekte të tjera pritet të jenë funksionale deri në vitin 2030. Kjo do të thotë se kapaciteti i kombinuar i terminaleve evropiane të LNG-së mund të jetë trefishi i kërkesës së pritur për gaz natyror deri në fund të dekadës.
“Dy vjet pas pushtimit rus të Ukrainës, sistemi energjetik i Evropës është më i larmishëm dhe më elastik. Kriza është disi nën kontroll, masat e efikasitetit janë rritur dhe instalimet e burimeve të rinovueshme të energjisë dhe pompave të nxehtësisë janë përshpejtuar”, tha Ana Maria Jaller-Makarewicz, analistja kryesore e energjisë në IEEFA për Evropën.
Ajo shtoi se Evropa duhet të mësojë nga gabimet e saj të së kaluarës dhe të shmangë mbështetjen e tepërt tek SHBA-ja, e cila siguroi pothuajse gjysmën e importeve të saj të LNG-së vitin e kaluar.
Suksesi i Evropës në reduktimin e importeve të gazit rus është në kontrast me të dhënat për një rritje të furnizimeve natyrore nga Rusia. Në periudhën midis 2021 dhe 2023, dërgesat e gazit natyror rus në Evropë u rritën me 11 për qind, ndërsa dërgesat në Spanjë u dyfishuan dhe në Belgjikë kaluan trefishin. Për më tepër, Türkiye dhe Greqia filluan importimin e gazit natyror rus në vitin 2022.
Spanja, Franca dhe Belgjika importuan 80 për qind të gazit natyror rus në Evropë vitin e kaluar. Terminalet evropiane që importuan më shumë gaz natyror rus midis 2021 dhe 2023 ishin Zeebrugge në Belgjikë, Montoir-de-Bretagne në Francë, Bilbao në Spanjë, Gat në Holandë, Dunkerque në Francë dhe Mugardos në Spanjë./E.T