SALT II, kontrolli mbi garën e armëve bërthamore nënshkruhet nga SHBA dhe BS

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

18 qershor 1979

Negociatat SALT (Strategic Arms Limitation Talks) filluan si përpjekje e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Sovjetik për të vendosur kufizime dhe kontrolle mbi garën e armëve bërthamore.

SALT I (1972) – që u nënshkrua nga presidenti Richard Nixon dhe Sekretari i Përgjithshëm sovjetik Leonid Brezhnev – vendosi kufij për raketat balistike ndërkontinentale (ICBM) dhe raketat balistike të lëshuara nga nëndetëset (SLBM).

Negociatat SALT II

Negociatat për SALT II filluan menjëherë pas SALT I, që nga viti 1972, dhe zgjatën gati shtatë vjet, deri më 1979.

Bisedimet u karakterizuan nga mosmarrëveshje të thella, që reflektonin tensionet e Luftës së Ftohtë, garën e armëve dhe mungesën e besimit mes dy superfuqive.

Nënshkrimi i SALT II

SALT II u nënshkrua më 18 qershor 1979, nga presidenti i SHBA Jimmy Carter dhe udhëheqësi sovjetik Leonid Brezhnev, gjatë samitit që u organizua në Vjenë, Austri.

Marrëveshja synonte:

Të kufizonte numrin e lëshuesve të raketave strategjike, si ICBM, SLBM dhe bombardues strategjikë.

Të vendoste një tavan (rreth 2,250) për mjetet që mund të përdorin armë bërthamore.

Të parandalonte vendosjen e llojeve të reja të armëve strategjike, si raketat ICBM me shumë koka bërthamore (MIRV).

Ratifikimi dhe dështimi

Ndonëse SALT II u nënshkrua nga të dy liderët, ai nuk u ratifikua kurrë nga Senati i Shteteve të Bashkuara.

Një nga arsyet kryesore ishte pushtimi sovjetik i Afganistanit (dhjetor 1979), që thelloi tensionet SHBA-BS dhe çoi në tërheqjen e SALT II nga procesi i ratifikimit.

Rëndësia

Edhe pse SALT II nuk u bë kurrë traktat i detyrueshëm, të dy vendet, de facto, respektuan kufizimet e parashikuara nga ai.

Marrëveshja pati ndikim stabilizues, duke ulur rrezikun e përshkallëzimit bërthamor, pavarësisht nga tensionet që u shfaqën më vonë.

Lexo edhe :  Beteja e Bathinus dhe mposhtja e dalmatëve nga Tiberi

Trashëgimia

SALT II përfaqësoi kulmin e përpjekjeve për kontrollin e armëve mes dy superfuqive.

Ajo tregoi se, pavarësisht nga konkurrenca dhe mosmarrëveshjet ideologjike, SHBA dhe BRSS mund të uleshin, të negocionin dhe të arrinin marrëveshje që kufizonin armët bërthamore.

Negociatat që pasuan, si START (Strategic Arms Reduction Treaty), u ndërtuan mbi parimet e SALT.

Përgatiti: L.Veizi

Të fundit

Trump përsërit: Serbia ishte gati të sulmonte Kosovën

Presidenti amerikan, Donald Trump ka deklaruar sërish se ka parandaluar shumë luftëra nëpër botë, përfshirë atë mes Kosovës dhe...

Politikanët shqiptarë janë shqiptarë deri sa të bëhen ministra!

Nga Kim Mehmeti Politikanët shqiptarë janë shqiptarë vetëm deri sa të bëhen ministra apo këshilltarë të ndonjë burrështetasi maqedonas! Një koleg nga Tirana sot më pyeti...

Paketa e Maleve, 500 projektet e para do të jenë pa taksa

Nga zonat më malore të veriut të Shqipërisë e deri në skajin më jugor të saj, interesi i qytetarëve për të përfituar nga ‘Paketa...

Shqiptarët harxhojnë mbi 100 milionë euro në vit për riparimin e elektroshtëpiakeve

Përhapja e teknologjisë dhe rritja e përdorimit të makinerive që ndihmojnë në punët e shtëpisë po zgjerojnë vit pasi viti shpenzimet e familjeve shqiptare...

Meta: Të hetohet kush i bëri pagesat dhe kujt i dërgoheshin faturat

“Asgjë e re nga takimi i fundit më 27 Maj me prokurorët e SPAK-ut”. Kështu është shprehur presidenti i Partisë së Lirisë Ilir Meta...

Lajme të tjera

Web TV