1 Korrik 1097
Në vapën e fillimkorrikut të vitit 1097, në fushat afër qytetit të Dorylaeumit në Anadoll (në Turqinë e sotme), ushtritë e Kryqëzatës së Parë përballen me një nga momentet më vendimtare të marshimit të tyre drejt Tokës së Shenjtë.
Në njërën anë, princi Bohemond i Tarantos, një udhëheqës norman me origjinë nga Kalabria, qëndron në krye të një force të organizuar evropiane të ardhur përtej Adriatikut. Në tjetrën, forcat e Selxhukëve, të udhëhequra nga sultani Kilij Arslan I, përgatiten për të sulmuar befasishëm dhe për të asgjësuar një pjesë të mirë të forcave kryqtare të ndara në marshim.
Kryqëzata e Parë, që ishte shpallur nga Papa Urban II në Këshillin e Clermont më 1095, nuk kishte një komandant të vetëm ushtarak, por drejtohej nga një këshill princash: figura aristokratike nga Franca, Italia, Gjermania dhe më gjerë, secili me ushtrinë dhe interesat e veta. Në këtë peizazh të paqartë autoriteti, Bohemondi doli shpejt si një nga figurat më energjike dhe strategjike.
Bohemondi – Normani që kaloi Adriatikun
I lindur në San Marco Argentano në Kalabri, Bohemond ishte djali i madh i Robert Guiscard-it, Dukës norman të Pulias dhe Kalabrisë – një figurë qendrore në ekspansionin norman në Itali dhe Ballkan.
Pas vdekjes së të atit më 1085, Bohemondi iu lanë zotërimet përtej Adriatikut – pjesë të Ilirisë (të përfshira brenda Perandorisë Bizantine). Nga kjo përvojë, Bohemond kishte përvetësuar aftësitë e një strategu të guximshëm, por edhe diplomati të kujdesshëm, veçanërisht në marrëdhëniet me Bizantin.
Në pranverën e vitit 1097, pas grumbullimit të forcave në Konstantinopojë, Bohemondi i bëri homazhe perandorit Alek Komnen – një gjest diplomatik që kishte më shumë peshë simbolike sesa nënshtrim praktik. Vajza e perandorit, historiania Anna Komnena, do ta përshkruante më vonë Bohemondin me nota respekti në veprën e saj “Alexiada”, si një burrë i gjatë, me shtat krenar dhe karakter të fortë.
Beteja e Dorylaeumit – 1 korrik 1097
Ushtritë kryqtare, pas rrethimit dhe marrjes së Nikeas, marshonin përmes Anadollit drejt lindjes. Në këtë marshim, forcat e Bohemondit dhe të princit Robert të Normandisë ndodheshin përpara, ndërsa pjesa tjetër e ushtrisë kryqtare vinte pas.
Në agim të 1 korrikut, forcat selxhuke ndërmorën një sulm të befasishëm mbi pjesën e avancuar të kryqtarëve. Me një taktikë tipike të kalorësisë së lehtë turke, ata përdorën shigjeta dhe manovra rrethuese, duke krijuar panik dhe duke e vënë në rrezik serioz një pjesë të ushtrisë perëndimore.
Por Bohemondi tregoi vendosmëri dhe gjakftohtësi: fortifikoi pozicionet, mobilizoi mbrojtjen dhe organizoi rezistencën derisa arriti ndihma. Me mbërritjen e forcave të Godfrey de Bouillon dhe Ademar de Le Puy, ushtria kryqtare kaloi në kundërsulm.
Forcat selxhuke, të lodhura dhe të rrethuara, u thyen dhe u detyruan të tërhiqen.
Rëndësia e betejës
Fitorja në Dorylaeum ishte vendimtare për mbijetesën dhe moralin e Kryqëzatës së Parë. Ajo tregoi se, pavarësisht mungesës së një komande të unifikuar, bashkëpunimi mes princave mund të sillte rezultate vendimtare.
Po ashtu, ajo hapi rrugën për marshimin drejt Antiokisë, që do të rrethohej e më pas do të merrej në vitin 1098 – një tjetër sukses ku Bohemondi do të luante një rol qendror dhe nga ku do të themelonte Principatën e Antiokisë, një nga entitetet më jetëgjata franko-latine në Lindjen e Afërt.
Trashëgimia e Bohemondit
Figura e Bohemondit qëndron në ndërmjetësimin mes botës perëndimore latine dhe Lindjes bizantine.
Ai ishte luftëtar i egër, por edhe figurë politike me instinkt të hollë, që dinte të lundronte mes besnikërisë ndaj kauzës së Kryqëzatës dhe interesave vetjake territoriale.
Në kujtesën historike, ai mbetet një nga udhëheqësit më të spikatur të Kryqëzatës së Parë, dhe beteja e Dorylaeumit një nga dëshmitë më të qarta të vendosmërisë dhe mjeshtërisë së tij ushtarake.
Përgatiti: L.Veizi
