11 korrik 1978
Më 11 korrik 1978, në orët e paradites, një nga fatkeqësitë më të mëdha industriale dhe civile në historinë e Spanjës moderne goditi bregdetin e Tarragonës, pranë kampingut turistik Los Alfaques. Një kamion-cisternë, i mbushur me 23 tonë propilen të lëngshëm shumë të rrezikshëm, u përplas dhe shpërtheu me një fuqi shkatërruese brenda kampingut të mbushur me pushues. Si pasojë, vdiqën 216 persona, shumica turistë të huaj, dhe qindra të tjerë u plagosën rëndë – shumë prej tyre me djegie të tmerrshme.
Si ndodhi fatkeqësia?
Kamioni që transportonte propilen (një gaz i ndezshëm që përdoret në industri kimike) kishte nisur rrugën nga kombinati kimik Repsol në Cartagena, me destinacion final zonën industriale të Tarragona-s. Ai ishte tejmbushur përtej kapacitetit të lejuar, çka rriti ndjeshëm rrezikun e eksplozionit.
Teksa kalonte në rrugën kombëtare N-340, e mbingarkuar dhe shumë afër bregut, në temperaturë ekstreme mbi 35°C, cisterna pësoi mbinxehje dhe dështim strukturor, duke u përplasur në hyrje të kampingut Los Alfaques. Pak sekonda më pas, ndodhi një shpërthim masiv: një top zjarri i përmasave apokaliptike përfshiu të gjithë zonën përreth.
Skena e katastrofës
Në momentin e shpërthimit, kampingu ishte i mbushur me qindra turistë evropianë, kryesisht nga Gjermania, Franca, Holanda dhe Belgjika, shumë prej tyre familje me fëmijë. Zjarri u përhap me shpejtësi rrufe, duke djegur tenda, karvanë, makina dhe njerëz. Shumica e viktimave vdiqën në vendin e ngjarjes, ndërsa dhjetëra të tjerë ndërruan jetë më vonë nga plagët e pashërueshme.
Fotot dhe pamjet e asaj dite – fëmijë të djegur, njerëz që vraponin në panik, makina të shkrumbuara – u bënë ikona të dhimbjes në mediat evropiane. Sistemi shëndetësor dhe zjarrfikësit u kapën të papërgatitur, ndërsa ndihma erdhi me vonesë nga qytete të tjera.
Shkaqet dhe përgjegjësitë
Hetimet që pasuan zbuluan një seri shkeljesh të rënda të sigurisë:
Kamioni ishte i tejmbushur përtej normave të lejuara;
Nuk kishte autorizim për të kaluar në atë rrugë në orët e trafikut turistik;
Shoferi nuk ishte i pajisur me informacion të plotë mbi rrezikshmërinë e ngarkesës;
Mungonte sinjalizimi për rrezikun e përmbajtjes së cist ernës.
Megjithëse kompania u ndëshkua me gjoba dhe u mbyll përkohësisht, asnjë drejtues i lartë nuk u dënua penalisht, çka shkaktoi pakënaqësi të madhe publike.
Pasojat dhe trashëgimia
Tragjedia e Los Alfaques shërbeu si pikë kthese për legjislacionin mbi transportin e lëndëve të rrezikshme në Spanjë dhe Evropë. U përmirësuan rregullat për cisternat, kufijtë e transportit, rrugët e lejuara dhe trajnimet e shoferëve. U ndërtuan gjithashtu memoriale për të kujtuar viktimat dhe për të mos harruar kurrë këtë tragjedi.
Kujtesa historike
Çdo vit, më 11 korrik, familjet e viktimave dhe komuniteti vendas mblidhen për të kujtuar jetët e humbura. Los Alfaques nuk është më vetëm një vendpushim turistik, por edhe një vend pelegrinazhi të dhimbjes dhe kujtimit. Ngjarja vazhdon të përdoret si shembull tronditës në trajnimet e sigurisë rrugore dhe të industrisë kimike, për të treguar çmimin tragjik të pakujdesisë industriale.
Tragjedia e Los Alfaques mbetet një plagë e thellë në historinë moderne të Spanjës dhe një kujtesë e dhimbshme se kur rregullat e sigurisë neglizhohen, pasoja mund të jenë katastrofike për njerëz të pafajshëm.
Përgatiti: L.Veizi
