1480 – Beteja e Otrantos
Më 28 korrik 1480, një flotë osmane prej rreth 90 anijesh, me mbi 18 mijë ushtarë, e udhëhequr nga komandanti i njohur Gedik Ahmed Pasha, zbarkoi në brigjet e Italisë jugore dhe sulmoi qytetin-port strategjik të Otrantos, në Pulia. Ky sulm ishte pjesë e një plani më të gjerë të Perandorisë Osmane për të pushtuar Italinë dhe, më tej, për të depërtuar drejt Romës.
Pas një rrethimi të ashpër që zgjati rreth dy javë, më 12 gusht 1480, Otranto ra nën kontrollin osman. Pushtuesit kërkuan që banorët të konvertoheshin në Islam. Rreth 800 burra, të udhëhequr nga prijësi Antonio Primaldo, refuzuan dhe qëndruan besnikë besimit të tyre të krishterë. Të gjithë u ekzekutuan me prerje koke në kodrën pas qytetit, në një vend që sot njihet si “Kodrina e Martirëve” (Colle della Minerva).
Ky akt mizor tronditi botën e krishterë të kohës dhe u përdor nga principatat italiane si thirrje për bashkim kundër kërcënimit osman. Më 12 maj 2013, Papa Françesku i kanonizoi këta dëshmorë si Martirët e Otrantos.
Pas pushtimit, Gedik Ahmed Pasha e mbajti qytetin për disa muaj, por përballë mungesës së furnizimeve dhe kërcënimit nga forcat aragoneze, ai u tërhoq me pjesën më të madhe të trupave në Shqipëri, duke planifikuar rikthimin në Itali në pranverën e vitit 1481. Planet ndryshuan papritur pas vdekjes së sulltan Mehmetit II, më 3 maj 1481. Pasardhësi i tij, Bejazid II, nuk e shihte Gedikun me besim, ndaj e thirri në Stamboll, e burgosi dhe, më 18 nëntor 1482, e ekzekutoi.
Origjina e Gedik Ahmed Pashës mbetet e paqartë. Disa burime historike pohojnë se ai ishte me prejardhje shqiptare, ndërsa të tjera e lidhin me origjinë greke ose serbe.
Nëse dëshironi, mund ta përpunoj edhe në stil kronike historike me ton më epik, që do t’i japë ngjarjes më shumë dramë dhe atmosferë.
Do të ishte perfekt për botim në një faqe historie ose rubrikë kulture.
Përgatiti: L.Veizi