Personalisht nuk kam ndonjë ngacmim të atypëratyshëm për të krijuar, sado që, nuk jam kundër nismave që nxitin a promovojnë frymëzimin nga kjo situatë, pra që nxisin çdo lloj krijimi
Nga Leonard Veizi
Fabula e prozës së tij ka bërë që regjisorët t’i kthejnë sytë nga krijimtaria e Ylljet Aliçkës. Gjithçka filloi me regjisorin Gjergj Xhuvani, i cili nga tregimi i tij “Parullat me gurë” nxori njërën prej veprave më interesante të kinemasë shqiptare, filmin “Slogans”. I çliruar nga propaganda, nga klishetë e skematizmi, “Parullat” e Ylljet Aliçkës, Gjergj Xhuvanit dhe ekipit të përbashkët franko-shqiptar, arritën të tregonin thjeshtësisht e me një gjuhë krejt të kuptueshme atë çfarë ndodhte në një vend që po “ndërtonte socializmin e forcat e veta”. Por nuk do të ndalej me kaq, sepse romani “Një rrëfenjë me ndërkombëtarë” gjithashtu do të merrej si fabul nga regjisori Pluton Vasi, për të sjellë një tjetër film të metrazhit të gjatë “Ndërkombëtarët”.
Në këtë mënyrë Ylljet Alicka, përveçse një prozator, autor tregimesh e romanesh, u kthye në një skenarist, gjë që hyn tek “gjërat e luksit”, duke pasur parasysh se sa pak filma prodhohen në gjuhën shqipe vitet e fundit. Dhe Ylljet Aliçka vazhdon ende të shkruajë skenarë. Për lexuesin e gazetës “Fjala” ai ndan edhe disa çaste të tjera nga krijimtaria e tij në kushtet e karantinës së vendosur prej pandemisë që prodhoi “Sars Cov-2”.
Si i kaluat dy muaj karantinë ?
Diçka më mirë se ç’e mendova në fillim… Si kujtdo, më ka ndryshuar ritmi i jetës, por, të paktën, nuk kam ndjesinë e një dite të gjatë ose monotone. Përditësimin dhe orientimin mes bumit të informacioneve mbi evolucionin e situatave u përpoqa ta harmonizoj me punë dhe angazhime të përditshme: përgatitja e leksioneve online, shkrimet, muzikë, sport, (nuk e tregoj se ku…), lajme në televizion, në facebook, filma në tv apo kompjuter, shkurt, nuk po më del koha!
Gjithçka përcaktohet nga gjetja e një ekuilibri të ri, të asaj që e quajmë homeostazë (unë vij nga
shkencat natyrore), pra të një ekuilibri mes inercisë së gjërave, pra prirjes së njeriut për ta gjetur
sigurinë te referencat e mëparshme, dhe aftësisë për t’u përshtatur, ose orientuar në rrethana të
reja.
Zakonisht shkrimtarët punojnë në “izolim”, por a ka qenë frymëzuese për ju një situatë e tillë?
Natyrisht, skemat e reja të të menduarit dhe të sjellit, sjellin realitete dhe referenca të reja, të cilat janë dhe ngacmim për krijuesit. Por, si në çdo aspekt të jetës, gjithçka varet nga aftësia dhe shpejtësia e orientimit në situata të reja.
Në morinë e pafundme të lajmeve, teorive, informacioneve, personalisht jam përpjekur të mos nxitohem, duke shmangur konkluzionet e shpejta, gjë që, në njëfarë mënyre na ndihmon të shmangim artificat, paragjykimet, keqkuptimet, shkurt, përpiqem të jem i hapur ndaj çdo lloj alternative mendimi dhe larmisë së të vërtetave, të cilat kërkojnë kohën e tyre për të precipituar.
Personalisht nuk kam ndonjë ngacmim të atypëratyshëm për të krijuar, sado që, nuk jam kundër nismave që nxitin a promovojnë frymëzimin nga kjo situatë, pra që nxitin çdo lloj krijimi.
Si pedagog, ka qenë e vështirë që procesi i mësimdhënies të kalonte online?
Po. Janë dukuri të reja dhe nuk po fitohen menjëherë si nga studentët, ashtu dhe nga pedagogët. Pra, është një proces, që po përmirësohet gradualisht duke u ballafaquar si me sfidat e reja të teknologjisë, ashtu dhe me aspektet e didaktikës dhe pedagogjisë përkatëse të mësimdhënies.
Cila ka qenë përparësore në ditët e karantinës së detyruar, leximi apo krijimtaria ?
Për sa i përket ushqimit kulturor nuk kam ndonjë peng, madje them se i kemi me tepri, libra filma, muzikë, aq sa shpesh ndihem në faj, pse i joshur pas lajmeve, evolucionit të situatave nuk po gjej dot vullnetin, përqendrimin për t’iu futur leximit të disa librave të mëdhenj, lidhur me të cilët kam gënjyer veten se nuk kam kohën të lirë. “Shpresoj” që të zgjasë pandemia në mënyrë që të mos kem më alibinë e mungesës së kohës, sido që dhe sot që flasim, ia kam dalë ta disiplinoj minimalisht veten që t’i dedikoj leximit disa orë në ditë.
Kam shkruar ndonjë tregim, skenar filmi…
Tregime, Onufri, 1998
Kompromisi, Onufri, 2001
Parullat me gurë, Albimazh, 2003
Një rrëfenjë me ndërkombëtarë, OMSCA, 2006
Koha e puthjeve, Toena, 2009
Valsi i lumturisë, Toena, 2012/Gazeta Fjala/