Konica në 1897: Ingledhé dhe jo Angli!

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje
Nga Armand Plaka
Jo thjesht e çuditshme, por shumë interesante shqipja e Konicës për toponiminë që lidhej me emrat e shteteve. Shihet se tendenca e tij ishte më së shumti ajo frankofone: Pra në formë a përmbajtje, ose pjesërisht edhe në shqiptim.
Ja tri raste konkrete marrë nga numri 8 i Revistës “Albania”, themeluar po prej tij, në vitin e saj të parë të botimit, në faqen 126.
Për Anglinë, Faik Konica preferonte që shqiptarët ta quanin: Ingledhé. Pra fare e qartë: marrë nga frëngjishtja në formë e përmbajtje. Nga “Angleterre”, pra toka apo dheu i anglezëve.
Për Francën: “Frenghia” dmth Frëngjia, çka duket se ka mbetur deri diku edhe në kohët e sotme, duke ruajtur formën për përcaktimin e gjuhës frënge dmth frëngjishtes, por jo të Francës si emër shteti.
Për Austrinë kjo çështje bëhet akoma më interesante, sepse duket se është një përzierje e anglishtes me frëngjishten. Kështu, nga anglishtja emri “Austria” nëse e shqipton siç duhet, “au” merret si diftong dhe shqiptohet “Ostria”, ndërsa në frëngjisht shkruhet “Autriche” dhe shqiptohet: “Otrish”.
Konica duke e sjellë në shqip, na vjen me variantin “Oshtri”. Kjo formë vijoi në fakt të përdorej pjesërisht në shqip, por më shumë zuri vend termi “nemce” një term përgjithësues (i huazuar nga sllavishtja) për të gjithë popujt gjermanikë, por edhe kombësitë e tjera pjesë përbërëse të ish-Perandorisë Austro-Hungareze.
Më vonë ky term u zëvendësua me termin “Austri” dhe “Gjermani”, çka vijon të mbijetojë edhe sot e kësaj dite.
Përtej saj, Konica në atë shkrim theksonte se Anglia, Franca dhe Austria ishin kombet që ia donin të mirën më shumë shqiptarëve. Shkrimi nën titullin: “Albania dhe shtypi i Evropes” që mban firmën e Konicës, merrte shkas nga botimi i një artikulli me tendenca pozitive rreth shqiptarëve shkruar nga francezi Leon Kahun, cili supozonte se nëse shqiptarët do kishin nevojë t’u dilte në krah ndonjë fuqi e madhe për të plotësuar objektivat e tyre kombëtare, atëherë Franca sipas tij, duhej të ishte në krah të tyre.
La.Mi/Fjala.al

Të fundit

“Nesti Angoni” nuk është ai që na gënjyen kaq kohë

Mero Baze Sot kam siguruar dokumentin më të famshëm në Shqipëri, që ka bërë kurioz gjithë shoqërinë shqiptare: denoncimin e...

“Ardhja e Trump ishte moment “shoku”, Macron: Europa të forcojë “muskujt” përballë SHBA

Presidenti francez, Emmanuel Macron e ka përshkruar kthimin e Donald Trump në pushtet si një moment "shoku" që duhet të detyrojë Evropën të sigurojë...

Analiza e VOA: Protestuesit në Serbi shndërrojnë tragjedinë në lëvizje për ndryshim

Studentja e biologjisë Marija Petroviç thotë se, kur ajo dhe kolegët e saj, filluan të protestojnë kundër qeverisë së Serbisë pas rrëzimit të çatisë...

Ardhja e Chris LaCivita/ Tabaku zbulon strategjinë që ka për ta çuar PD-në drejt fitores

Deputetja e Partisë Demokratike Jorida Tabaku, e ftuar në studion e News 24 foli edhe për ardhjen e Chris LaCivita në Tiranë. Tabaku u shpreh...

‘U njohëm në skenë’/ Çifti i artistëve rrëfejnë historinë 47-vjeçare të dashurisë

Bruna Sota Hoxha dhe Rik Hoxha janë një çift i njohur artistësh në Fier, njohur në moshë të re në skenën e teatrit Bylis. Tashme...

Lajme të tjera

Web TV